Έρευνα: Ένα στα δύο κτίρια στην Ελλάδα είναι ενεργειακά ευάλωτα

Το 55% των κτιρίων στην Ελλάδα έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 και θεωρούνται «θερμομονωτικά απροστάτευτα» ενώ στην εξοικονόμηση ενέργειας που αποτελεί προτεραιότητα  αναμένεται να συμβάλλουν σημαντικά οι νέες τεχνολογίες που έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται στα «έξυπνα κτίρια».

Αυτό προκύπτει από  έρευνα του ΙΜΕ- ΓΣΕΒΕΕ: «Ο μετασχηματισμός του κατασκευαστικού κλάδου. Δημιουργία και συντήρηση του κτιριακού αποθέματος».

Σύμφωνα με την έρευνα, στα περισσότερα από τα Κράτη Μέλη της Ε.Ε., ένα σημαντικό μερίδιο του συνολικού αριθμού κατοικιών κατασκευάστηκε κατά τη μεταπολεμική περίοδο, μεταξύ 1946 και 1980. Στις περισσότερες χώρες το ποσοστό των κατοικιών που κατασκευάστηκε αυτή την περίοδο είναι μεγαλύτερο του 80%, ενώ σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 90%. Στην χώρα μας το 55% των κτιρίων διαθέτουν κάποιο είδος μόνωσης ενώ το 45% δεν έχουν μόνωση.  Περισσότερα από ένα  στα δύο κτίρια  στην Ελλάδα έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 και θεωρούνται «θερμομονωτικά απροστάτευτα», ενώ για την επίτευξη των στόχων της Ευρώπης για το κλίμα και την ενέργεια, περίπου 250 εκατ. σπίτια, σε ολόκληρη την Ένωση, θα χρειαστούν ενεργειακή αναβάθμιση. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν 23.000 σπίτια πρέπει να ανακαινίζονται κάθε μέρα μέχρι το έτος 2050.

Ωστόσο το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, ώστε να γίνουν εφικτοί οι στόχοι για την εξοικονόμηση της ενέργειας, είναι αυτό της αναβάθμισης των γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων του εμπλεκόμενου ανθρώπινου δυναμικού, κάτι που θα βελτιώσει την προστιθέμενη αξία στα παρεχόμενα προϊόντα και υπηρεσίες. Μάλιστα η ανάπτυξη νέων και πράσινων δεξιοτήτων (green skills) στον κατασκευαστικό τομέα είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.

Οι δύο άξονες του σχεδίου ενεργειακής αναβάθμισης

Οι προτάσεις ως προς την υλοποίηση του σχεδίου ενεργειακής αναβάθμισης των  κτιρίων στην Ελλάδα μπορούν να κινηθούν σε δύο κύριους άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων, ενώ ο δεύτερος θα πρέπει να επικεντρωθεί στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού των τεχνικών επαγγελμάτων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους.

Όσον αφορά τις προτάσεις για τα χρηματοδοτικά εργαλεία, αυτές οφείλουν να κινηθούν σε δύο διαφορετικές κατευθύνσεις. Η πρώτη κατεύθυνση αφορά την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων για τις επιχειρήσεις έτσι ώστε να μπορέσουν να εναρμονιστούν με τις απαιτήσεις για ενεργειακά αποδοτικές κατασκευές. Μάλιστα τα χρηματοδοτικά εργαλεία προς τις επιχειρήσεις που θα σχεδιαστούν εν’ όψη και της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, αλλά και της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Renovation Wave θα πρέπει να είναι ευέλικτα και να δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να βελτιώσουν εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό. Επιπλέον, ένα ακόμη μέτρο το οποίο θα μπορούσε να εφαρμοστεί είναι η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για ορισμένα προϊόντα, υλικά ή υπηρεσίες προκειμένου να ενθαρρυνθεί η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης.

Ο δεύτερος άξονας θα πρέπει να εστιάσει στην αναβάθμιση των προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού των τεχνικών επαγγελμάτων, η οποία θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα την πιστοποίηση των προσόντων μέσω κατάλληλων μηχανισμών (ΕΟΠΠΕΠ ή ανεξάρτητος διαπιστευμένος φορέας). Πιθανόν σε ορισμένα επαγγέλματα να απαιτηθεί δημιουργία σύγχρονων επαγγελματικών περιγραμμάτων ή επικαιροποίηση των υπαρχόντων. Παράλληλα μέσω αυτής της διαδικασίας θα πρέπει να ενσωματωθούν νέες αναδυόμενες δεξιότητες δίνοντας βαρύτητα στις πράσινες δεξιότητες και  να γίνει πρόβλεψη για ταυτόχρονη αναβάθμιση των υφιστάμενων δεξιοτήτων, ειδικά σε αυτές που εντοπίζεται έλλειψη.Σημαντικό στοιχείο είναι η σύνδεση της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και η αύξηση των διαθέσιμων θέσεων μαθητείας.

Να σημειωθεί ότι με βάση στοιχεία της Ε.Ε. για το έτος 2017, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνταν στον κλάδο 15.878 επιχειρήσεις με 18.535 εργαζομένους.