Οι 4+1 εμφύλιοι στον ΣΥΡΙΖΑ – Τι συμβαίνει τελικά στο κόμμα του Αλέξη Τσίπρα

Μια γενική σκέψη που γινόταν εδώ και ημέρες από απλά μέλη του κόμματος, ήταν αν η προγραμματική Συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ αποτελεί ένα είδος προσυνεδρίου, μια εκτόνωση φραξιών ή ένα ουσιαστικό βήμα για τον νέο ΣΥΡΙΖΑ που ευελπιστεί να γίνει δυνητικός πόλος εξουσίας. Ο προβληματισμός αυτός ήταν έντονος και σε στελέχη του.

«Με δεδομένο ότι όλα τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, θα διαθέτουν – μπορούν να διαθέτουν – ως άθροισμα την πλειοψηφία των εδρών στη νέα Βουλή, που θα προκύψει από τις προσεχείς εκλογές με την απλή αναλογική, γιατί να μην είναι δυνατόν να συγκροτήσουν μια κυβέρνηση, πέστε την ειδικού σκοπού, και συγκεκριμένης χρονικής δέσμευσης;», έγραψε για παράδειγμα ο Δημήτρης Χατζησωκράτης.

Αυτή όμως είναι μια όψη προβληματισμού σε μια θετική κατεύθυνση, αφού έτσι κι αλλιώς αφορά τις δυνατότητες εξουσίας και διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει και η άλλη όψη. Τα όσα προηγήθηκαν της Συνδιάσκεψης. Και κυρίως η νωπή σύγκρουση στο Πολιτικό Συμβούλιο με αφορμή την αποζημίωση της Fraport. Με αφορμή αυτό ξεδιπλώνονται 4 και ένας εμφύλιοι στην Κουμουνδούρου. Η ταυτότητα του κόμματος, οι συμμαχίες, αλλά και το «τι να κάνουμε;» είναι στο κέντρο ενός μακροχρόνιου προβληματισμού για τα στελέχη και ήδη συμπληρώνονται δύο χρόνια που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Εμφύλιος πρώτος

Η ιστορία της Fraport. Το αν θα ψήφιζε ο ΣΥΡΙΖΑ την αποζημίωση, πυροδότησε μια εσωτερική κόντρα που μάλλον έφυγε από τον έλεγχο. «Ακουμπάει στον πυρήνα του τι θέλουμε», λέει κορυφαίο στέλεχος. Κι αυτό αφού πέραν του γεγονότος πως μοιράστηκαν στα δύο όσοι ήθελαν ή όχι να ψηφιστεί η εν λόγω αποζημίωση, ουσιαστικά η συζήτηση πήγαινε στο «τι ΣΥΡΙΖΑ θέλουν». Θα σεβόταν το κόμμα όσα υπέγραψε, θα διακινδύνευε να πάει στη Διαιτησία η αποζημίωση της εταιρείας και άρα να ζημιωνόταν κι άλλο το Δημόσιο ή δεν εκπορεύονταν υποχρεώσεις για αποζημίωση τόσο υπέρογκη, όταν την ίδια ώρα στενάζουν οι μεσαίοι και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες εν Ελλάδι; Το όλο θέμα κατέληξε σε παρών, σε κόντρα και διαπληκτισμούς του Αλέξη Τσίπρα με στελέχη της Ομπρέλας – αν και με τον λεπτό χειρισμό να μην υπάρξει άτσαλη διαρροή στα «εχθρικά ΜΜΕ».

Εμφύλιος δεύτερος

 Παραλλαγή του πρώτου θα λέγαμε αλλά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του: Η επένδυση του Ελληνικού. Η υπερψήφισή του από την αξιωματική αντιπολίτευση μαζί με ΝΔ και ΚΙΝΑΛ πυροδότησε άλλη μία σύγκρουση με αποχή των παλιών Νίκου Φίλη και Θοδωρή Δρίτσα από τη Βουλή. Αλλά και το μανιφέστο Φίλη: «Το μέλλον της Ελλάδας του 21ου αιώνα, 200 χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821, δεν μπορεί να γίνει μια θλιβερή βαλκανική απομίμηση της Νεβάδας και του Λας Βέγκας», έγραψε ο πολύπειρος τέως υπουργός και συχνός πονοκέφαλος της ηγετικής ομάδας. Λεπτομέρεια: Κι εδώ ένας εκ των υποστηρικτών της υπερψήφισης, όπως με Fraport, ήταν ο Αλέκος Φλαμπουράρης που για πολλούς απηχεί το κλίμα του Αλέξη Τσίπρα. Πάντως γύρω από την ανταρσία Φίλη – Δρίτσα συσπειρώθηκαν μια σειρά στελεχών, δημοτικών κινήσεων των περιοχών γύρω από το Ελληνικό και μέρος της βάσης του κόμματος, κυρίως της τάσης των 53. «Και στο Ελληνικό, αποτυπώθηκαν οι δύο ψυχές του ΣΥΡΙΖΑ», σημείωνε τέως υπουργός.

Εμφύλιος τρίτος

Το κόμμα και οι συμμαχίες του. Παρότι πιο βαθιά η σύγκρουση αυτή, και με ιδεολογικά χαρακτηριστικά, έλαβε και όρους μικροπολιτικής προσφάτως και με αφορμή τη μεταγραφή του Συμεών Κεδίκογλου στην Κουμουνδούρου. Οι σύντροφοί του στην Εύβοια το έμαθαν τελευταίοι, οι κοινές φωτογραφίες του τέως στελέχους του ΚΙΝΑΛ – αλά μεταγραφή αεροδρομίου – με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ άναψαν φωτιές και μουρμούρα σε στελέχη. Και η όλη εξέλιξη κατέδειξε πως το άνοιγμα του κόμματος έχει πολλές όψεις και αποχρώσεις. Πολλοί ας πούμε διαμήνυσαν πως δεν μπορεί να γίνεται με τέτοιους όρους το άνοιγμα. «Ενα κόμμα το οποίο πηγαίνει προς την κυβέρνηση, η δύναμή του δεν αντλείται από τις μεταγραφές. Δεν θέλω ένα κόμμα που να έχουμε μεταγραφές, θέλω ένα κόμμα που να έχουμε συμμαχίες και πολιτικές συμμαχίες. Δεν πιστεύω ότι όλοι πρέπει να εκπροσωπηθούν από ένα κόμμα», είπε χαρακτηριστικά ο συνήθης ύποπτος Νίκος Φίλης.

Εμφύλιος τέταρτος

Ο Παύλος Πολάκης, στο πρόσφατο Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματος δεν είχε την στήριξη που κανείς θα περίμενε. Οι αμφίσημες παρεμβάσεις του για τον εμβολιασμό, σήκωσαν αντιδράσεις στελεχών, που το ένα μετά το άλλο, τοποθετήθηκε υπέρ της επιστήμης. Ορισμένοι μάλιστα έθεσαν ερώτημα για το timing των παρεμβάσεων του Σφακιανού. Το ρεπορτάζ λέει για δυσφορία και από το περιβάλλον του Αλέξη Τσίπρα. Ομως υπάρχει κάτι που κανείς στον μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αγνοήσει. Ο τέως αναπληρωτής υπουργός Υγείας απολαμβάνει δημοφιλία στη βάση του κόμματος. Μιλάει τη γλώσσα του μέσου αγανακτισμένου συριζαίου. Η κόντρα γύρω από το πρόσωπό του δεν είναι απλώς για το ύφος που θέλει το κόμμα να εκπέμψει. Είναι και για τη βάση η δεξαμενή που θέλει να συνεχίσει να έχει. Πάντως με τον Πολάκη είναι έξαλλα κυρίως στελέχη που προέρχονται από τον λεγόμενο μεταρρυθμιστικό προοδευτικό χώρο. Και τάσσονται μαζί του μέλη του λαϊκού πυρήνα του κόμματος και μέρος πασοκογενών.

Εμφύλιος πέμπτος

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας δεν αμφισβητείται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ. Τέλος. Πυκνώνουν όμως οι κριτικές για χειρισμούς του. Ο φόβος του αρχηγικού κόμματος, κυρίως είναι προβληματισμός του διατασικού ρεύματος της Ομπρέλας, συχνά θέτει σε κριτική και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Οσο ενοποιητικός είναι ο ίδιος, τόσο συχνά γίνεται και αιτία κόντρας. Το κόμμα με ζωντανά συλλογικά όργανα εναντίον του κόμματος του αρχηγού με όργανο τον πρωινό καφέ (Πολιτικό Κέντρο), είναι ένα σχηματικό δίπολο που δεν αποτυπώνει ακριβώς τον εμφύλιο πόλεμο που περιγράφουμε. Πίσω από την κριτική στον Τσίπρα, βρίσκεται το διαφορετικό σχέδιο για το κόμμα και τη χώρα. Βεβαίως, ακόμη και οι δικές του πρωτοβουλίες που ανακινούνται ως σενάρια, π.χ. η εκλογή από τη βάση, μπορεί να εντείνουν τη σύγκρουση που περιγράφουμε. Με το βασικό ερώτημα αν αυτό θα γίνει πριν ή μετά τις κάλπες. Ας μην ξεχνάμε πως ακόμη και οι τάσεις γύρω του πια δεν είναι ενιαίες αλλά οι νέες τοποθετήσεις τους στη γεωγραφία του ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν και ένα μέρος των μετατοπίσεων γύρω από τον πρόεδρο.