Αντιδράσεις στη Γερμανία για τα βιομετρικά δεδομένα στις ταυτότητες

«Ήταν μία άθλια εμπειρία», λέει η Λένα Ζίμον, η οποία δραστηριοποιείται υπέρ της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, αναφερόμενη στην τελευταία της αίτηση για ανανέωση διαβατηρίου. Έπρεπε να δώσει τα δακτυλικά αποτυπώματα του δεξιού και αριστερού δείκτη. Με ένα κόλπο, το οποίο δεν θέλει να περιγράψει δημόσια, προσπάθησε να ξεγελάσει το μηχάνημα, με σκοπό να αχρηστέψει το αποτύπωμα.

Το κατά πόσο αυτό πέτυχε δεν το γνωρίζει, αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο για εκείνη: «Είχα ένα άσχημο συναίσθημα όλη την ημέρα». Και ο λόγος είναι πως θεωρεί «παρεμβατική» την απόφαση του κράτους να επιβάλει στους πολίτες του να δώσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα. «Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να δώσω στο κράτος τα δακτυλικά μου αποτυπώματα, εφόσον δεν έχω διαπράξει κάτι παράνομο», συμπληρώνει.

Τα δακτυλικά αποτυπώματα γίνονται υποχρεωτικά

Οι ακτιβιστές υπέρ της προστασίας προσωπικων δεδομένων όπως η Λένα Ζίμον είναι θορυβημένοι αυτή την περίοδο: Οι γερμανικές αρχές επέκτειναν μαζικά την υποχρέωση σάρωσης των δακτυλικών αποτυπωμάτων από τις 2 Αυγούστου. Από εκείνη την ημερομηνία και έπειτα, όλοι οι πολίτες που υποβάλλουν αίτηση για νέα ταυτότητα υποχρεούνται να σαρώσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα. Πρόκειται για ένα μέτρο, το οποίο μέχρι στιγμής είναι εθελοντικό για τις ταυτότητες, ενώ απαιτείται μόνο για την έκδοση διαβατηρίου.

Περισσότεροι από 62 εκατομμύρια πολίτες στη Γερμανία διαθέτουν τη γερμανική ταυτότητα σε μορφή πιστωτικής κάρτας, η οποία ισχύει για δέκα χρόνια. Όπως και με την ελληνική ταυτότητα, πολλοί Γερμανοί την χρησιμοποιούν και για τα ταξίδια τους – στο εσωτερικό της χώρας και εντός των χωρών Σένγκεν. Στη συγκεκριμένη γερμανική ταυτότητα υπάρχει ενσωματωμένο ένα τσιπ, το οποίο εμπεριέχει τη φωτογραφία που βρίσκεται εκτυπωμένη και επάνω στην κάρτα. Προσεχώς τα δακτυλικά αποτυπώματα θα προστεθούν ως ένα δεύτερο βιομετρικό χαρακτηριστικό.

Ενιαία ευρωπαϊκά πρότυπα προσεχώς

Ο νέος αυτός κανονισμός όμως δεν επηρεάζει μόνο τη Γερμανία: Από τις 2 Αυγούστου, τα ταξιδιωτικά έγγραφα θα εκδίδονται μόνο με συνδυασμό βιομετρικών φωτογραφιών και δακτυλικών αποτυπωμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μία απόφαση της ΕΕ από τον Ιούνιο του 2019, με σκοπό να βάλει στοπ στην πλαστογράφηση των ταξιδιωτικών εγγράφων.

Εάν υπάρχει υποψία ότι μία ταυτότητα είναι πλαστή ή ότι χρησιμοποιείται παράνομα από κάποιον άλλο, θα επιστρατεύεται το δακτυλικό αποτύπωμα που βρίσκεται αποθηκευμένο στο τσιπ. Για την ανάγνωση των κρυπτογραφημένων δεδομένων όμως απαιτείται μία ειδική συσκευή, την οποία διαθέτουν μόνο η αστυνομία, η συνοριοφυλακή και τα τελωνεία.

Ωστόσο και παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση στα εν λόγω δεδομένα είναι περιορισμένη, ο δικηγόρος Τίλο Βάιχερτ, ο οποίος δραστηριοποιείται επίσης στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, προειδοποιεί «Είμαι σίγουρος ότι δεν θα περιοριστεί εκεί», καθώς όπως επισημαίνει, και στο παρελθόν η πολιτεία επέκτεινε επανειλημμένα την πρόσβασή της σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Επιπλέον φοβάται ότι κάποια στιγμή τα δακτυλικά αποτυπώματα θα μπορούσαν να αποθηκευτούν από έναν κεντρικό μηχανισμό, για παράδειγμα μια βάση δεδομένων. Μάλιστα για τον Βάιχερτ στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για παρακολούθηση ανθρώπων. «Στην Κίνα και σε πολλά άλλα αυταρχικά καθεστώτα βλέπουμε πώς χρησιμοποιούνται τα βιομετρικά στοιχεία για να ελέγχεται ολόκληρος ο πληθυσμός». Μία ακόμη ανησυχία του δικηγόρου αφορά τη σχεδόν αυτονόητη χρήση βιομετρικών στοιχείων, όπως το δακτυλικό αποτύπωμα, για το ξεκλείδωμα των κινητών.

Σε κάθε περίπτωση όμως, μέχρι τις 2 Αυγούστου το δακτυλικό αποτύπωμα θα δίνεται εθελοντικά – κάτι που ώθησε ορισμένους να «χάσουν» ξαφνικά την ταυτότητά τους, κάνοντας αίτηση για άμεση αντικατάσταση, δίχως ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Λένα Ζίμον, παρά τον σκεπτικισμό πολιτών και εργαζόμενων στην έκδοση ταυτοτήτων οι αντιδράσεις στο μέλλον θα είναι μάλλον περιορισμένες.

Πηγή: DW