Μέση Ανατολή: Οι κρυφοί στόχοι του Ερντογάν και η αντίδραση των αραβικών κρατών

«Σήμερα, η Τουρκία αναζητά ευκαιρίες να διατηρήσει την περιφερειακή της παρουσία και να διεισδύσει σε άλλες γεωγραφικές περιοχές», γράφει στην τουρκική ιστοσελίδα tr.al-ain.com, σε άρθρο με τον τίτλο «Πονηρή εξωτερική πολιτική της Τουρκίας (!)» ο αναλυτής Tarik Fehmi.

Με το πρόσχημα της «ασφάλειας»

Μπορούμε να δούμε αυτήν την πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία εδώ και χρόνια, πριν και μετά την παρέμβασή της σε αραβικά εδάφη, όπως στο Ιράκ, τη Συρία και τη Λιβύη. Επειδή η Τουρκία αρνείται να ζήσει μαζί τους ως γειτονική χώρα, συνεχίζει να καταλαμβάνει ορισμένα αραβικά εδάφη με το πρόσχημα της «ασφάλειας», επισημαίνει ο Tarik Fehmi.

Και συνεχίζει, τονίζοντας ότι στην πραγματικότητα, η πολιτική του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας ΑΚΡ είναι πολιτική που βασίζεται στην επιθυμία ύπαρξης και κυριαρχίας σε στρατηγικές περιοχές της Μέσης Ανατολής.

Μπορούμε να κατανοήσουμε αυτήν την πολιτική από τη στάση της στη Συρία και από την προσπάθεια υπονόμευσης της ασφάλειας του Αραβικού Κόλπου και των χωρών της Βόρειας Αφρικής.

Η επεκτατική- επεμβατική πολιτική

Στην πραγματικότητα, εκτός από την προσπάθεια να τερματίσει τη σύγκρουση με τους Αραβες, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τα πρόσφατα βήματά του, έχει δείξει ότι σκοπεύει να γυρίσει νέα σελίδα στις σχέσεις της Τουρκίας με τις αραβικές χώρες.

Μεταξύ αυτών βρίσκεται η Αίγυπτος και άλλες αραβικές χώρες Κόλπου.

Σκίτσο της dailysabah.com για την τουρκική επιβολή στη Λιβύη

Ωστόσο, την προσπάθεια της Τουρκίας που γίνεται στο όνομα της αποφυγής των προβλημάτων και των πρωτοβουλιών βασισμένων στη σταθερότητα και την ειρήνη μπορούμε να την ορίσουμε ως επεκτατική-επεμβατική πολιτική.

Διότι, αυτή η κίνηση του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος αντιμετωπίζει πολιτική κρίση στο εσωτερικό, όχι βάσει κοινών συμφερόντων με τις χώρες της περιοχής γίνεται προκειμένου να αποφευχθούν διχασμοί και συγκρούσεις εντός του AKP, να εξαλειφθεί η αυξανόμενη σύγκρουση απόψεων μεταξύ των ηγετικών ομάδων και των διανοουμένων του κόμματος, να περιοριστεί το πεδίο δράσης του Αχμέτ Νταβούτογλου και του Αλί Μπαμπατσάν, καθώς και των κύριων κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Επιδιώξεις και ελιγμοί

Ολα αυτά προκαλούσαν ανησυχία στον Ερντογάν και τον οδήγησαν σε διάφορες επιδιώξεις και ελιγμούς. Ωστόσο, προσπαθεί να κάνει αυτούς τους ελιγμούς χωρίς παραχωρήσεις στα κράτη της περιοχής.

Ως εκ τούτου, παρά τις αντιφάσεις μεταξύ της ρητορικής του και των ενεργειών του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ελπίζει να διεξαγάγει ολοκληρωμένες διαπραγματεύσεις με τις αραβικές χώρες, ειδικά με την Αίγυπτο και τις χώρες του Κόλπου.

Αυτή η κατάσταση όμως πρέπει να επανεξεταστεί σοβαρά. Η αραβική πλευρά – ιδίως η Αίγυπτος και οι χώρες του Κόλπου – βλέπουν τώρα ότι η Τουρκία θα συνεχίσει την πολιτική έντασης, δεν θα υποχωρήσει χωρίς γενικές και σοβαρές πιέσεις και δεν θα συνάψει συμφωνία βασισμένη σε αμοιβαία συμφέροντα.

Ειδικά, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες συγκρούσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία πρέπει να υποχωρήσει και να παραιτηθεί από πολλές διεκδικήσεις προκειμένου να αποκαταστήσει τις σχέσεις της. Το διεθνές δίκαιο το απαιτεί επίσης.

Ο Ερντογάν (αριστερά) με τον βασιλιά Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας

Διατηρώντας τη θέση του «μεγάλου αδελφού» στην περιοχή, η Τουρκία σχεδιάζει να αποκτήσει μεγάλα κέρδη από αυτήν τη γεωγραφία, αλλά οι αραβικές χώρες το γνωρίζουν αυτό.

Η αντίδραση της Αιγύπτου

Η Αίγυπτος αντιτίθεται στην παρουσία της Τουρκίας στη Βόρεια Αφρική. Ως εκ τούτου, θα συνεχίσει να πιέζει την Τουρκία στη Λιβύη, να αποτρέψει την επέμβαση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και να αντιταχθεί στην επιδίωξή της για κυριαρχία στα ύδατα της Κύπρου και της Ελλάδας.

Επιπλέον, δεν θα επιτρέψει στην Τουρκία να πραγματοποιήσει διερευνητικές γεωτρήσεις σε αμφισβητούμενες περιοχές στη Μεσόγειο, ιδιαίτερα σε αυτές που προβλέπονται από τη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης που έχει συνάψει με την κυβέρνηση GNA της Λιβύης.

Απαιτείται, λοιπόν, η διαπραγματευτική απαίτηση του τουρκικού καθεστώτος να είναι αξιόπιστη, να αλλάξει την πολιτική και στρατηγική της στάση, να καθορίσει ειρηνικές αρχές στις οποίες όλες οι πλευρές, όχι μόνο μία, θα συμφωνήσουν από κοινού βάσει των κοινών ενδιαφερόντων που βασίζονται στη σταθερότητα και την ασφάλεια.

Ακριβώς όπως το Ιράν και η περιφερειακή πολιτική του αποτελούν απειλή για την αραβική εθνική σταθερότητα και ασφάλεια, η Τουρκία αποτελεί επίσης απειλή για την περιοχή.

Οι αραβικές χώρες πρέπει να λάβουν κοινή θέση απέναντι σε αυτόν τον κίνδυνο και να κρατήσουν σοβαρή στάση. Μόνο έτσι μπορεί να αποφευχθεί το επεκτατικό σχέδιο του Ερντογάν στον αραβικό κόσμο.

Στην πραγματικότητα, ο Ερντογάν δεν φαίνεται να εγκαταλείπει εύκολα αυτό το όνειρο, εκτός εάν δεχθεί σοβαρή πίεση.

Δύσκολη η αποκατάσταση των σχέσεων

Η απάλειψη των προβλημάτων δεν σημαίνει ότι οι σχέσεις θα ξεκινήσουν αμέσως, είναι επίσης απαραίτητο να επανεξεταστεί η τρέχουσα πολιτική και να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα υπό το φως της νέας κατάστασης.

Η συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης Λιβύης – Τουρκίας

Καμία αραβική χώρα δεν θα ανοίξει νέα σελίδα με την Τουρκία χωρίς να αλλάξει την πολιτική της έναντι όλων των αραβικών χωρών και να σχεδιάσει τις σχέσεις της με θετικό τρόπο.

Αυτό που ισχύει για τη Συρία και το Ιράκ ενδέχεται να μην ισχύει για τις σχέσεις με την Αίγυπτο ή τη Σαουδική Αραβία.

Η Τουρκία το γνωρίζει επίσης αυτό. Λαμβάνοντας υπόψη την παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη, η οποία απειλεί την εθνική ασφάλεια της Αιγύπτου, είναι προφανές ότι μια συμφωνία δεν θα είναι εύκολη.

Η συνεχιζόμενη επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία και η άρνησή της να αποσυρθεί από την επικράτειά της καθιστούν δύσκολη την εκ νέου έναρξη των σχέσεων.

Επομένως, η Τουρκία πρέπει να επανεξετάσει την εξωτερική πολιτική της με την πραγματική έννοια και να εγκαταλείψει τη ρητορική πολιτική δια των μέσων ενημέρωσης που δεν μπορεί να εφαρμόσει.

Νέος χάρτης πορείας

Οι χώρες της Κεντρικής Αραβίας πρέπει να κρατήσουν κοινή στάση και να σχεδιάσουν νέο χάρτη πορείας.

Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο για τις αραβικές χώρες να έχουν περιφερειακή εξουσία και να αναπτύξουν κοινή στρατηγική για την έναρξη οποιουδήποτε διαλόγου με την Τουρκία.

Για τη δημιουργία πραγματικών σχέσεων με την Τουρκία θα πρέπει να διαμορφωθεί αμοιβαίο πολιτικό όραμα, η έκταση της αλλαγής στην τουρκική πολιτική να διαβαστεί σωστά, οι πιέσεις που αντιμετωπίζει η Τουρκία δεν πρέπει να αγνοηθούν και οι αραβικές χώρες πρέπει να αναζητήσουν τρόπους για να ευνοήσουν αυτήν την κατάσταση, καταλήγει ο Tarik Fehmi.

Πηγή: tr.al-ain.com, echedoros-a.gr