«Μπιάνκα, έχω έναν Πικάσο και έναν Μόντριαν, τους έκλεψα ο ίδιος»

Της Μαρίας Βασιλείου

Από τον Δεκέμβριο του 2020 γνώριζε ο ολλανδός ερευνητής εγκλήματος τέχνης Αρθουρ Μπραντ για τον δράστη της κλοπής των Πικάσο και Μόντριαν από την Εθνική Πινακοθήκη, όταν η φίλη τού 49χρονου κατηγορουμένου επικοινώνησε μαζί του υπό τον φόβο ότι υπήρχε ο κίνδυνος να χαρακτηριστεί συνεργός στην «κλοπή του αιώνα». Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο ολλανδός ντεντέκτιβ τέχνης, ο οποίος έχει συμβάλει στην ανάκτηση πάνω από 200 έργων, υποστηρίζει ότι ένας ακόμη πίνακας, ο κλεμμένος Μονέ από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Κούνστχαλ του Ρότερνταμ, πρέπει να βρίσκεται στην κατοχή του δράστη Γιώργου Σ. Οσον αφορά την τύχη του τρίτου έργου, του Μονκάλβο, που εκλάπη επίσης από την Πινακοθήκη δεν αποκλείει ότι μπορεί να είναι το ίδιο που εμφανίστηκε σε δημοπρασία στη Φλωρεντία.

«Η φίλη του Γιώργου επικοινώνησε μαζί μου για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο, λέγοντάς μου ότι ο φίλος της τής εκμυστηρεύτηκε μια σειρά από γεγονότα. Αναφέρθηκε στην κλοπή των έργων από την Εθνική Πινακοθήκη, στη «συνεργασία» του με τη βρετανική αστυνομία για να διαπιστώσει αν υπάρχουν στοιχεία εναντίον του και στην αγορά δύο πινάκων που είχαν κλαπεί από το Μουσείο Κούνστχαλ του Ρότερνταμ. Ηταν τρομαγμένη. Πανικοβλήθηκε ότι θα τη θεωρούσαν συνεργό». Πότε έγιναν οι εκμυστηρεύσεις; «Ο Γιώργος άρχισε να εκμυστηρεύεται τα πολύχρονα μυστικά του στη φίλη του τον περασμένο Νοέμβριο. Επειτα από λίγες μέρες η γυναίκα μού τηλεφώνησε». Κατά τον ολλανδό ερευνητή εγκλημάτων τέχνης, η πρώτη κίνηση ήταν αφενός να προσπαθήσει μαζί με τη φίλη του δράστη – η οποία απετέλεσε τον πληροφοριοδότη της υπόθεσης – να διαπιστώσει αν οι ισχυρισμοί του δράστη ήταν αληθινοί. «Της ζήτησα να εντοπίσει φωτογραφίες, ενώ ενημέρωσα την ολλανδική αστυνομία. Η ιστορία ακούστηκε εν πρώτοις περίεργη, αλλά σταδιακά διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν κομμάτια αλήθειας, οπότε η φίλη του Γιώργου επικοινώνησε με δικηγόρο στην Ελλάδα, και της πρότεινε να απευθυνθεί στην αστυνομία». Ρωτήσαμε τον Μπραντ αν στο διάστημα που μεσολάβησε είχε συναντήσει τον Γιώργο: «Οι κλέφτες έργων τέχνης γνωρίζουν το πρόσωπό μου, δεν ήταν καλή ιδέα να τον συναντήσω…».

Ελεγε αλήθεια

Πώς διαπίστωσε ότι έλεγε αλήθεια; «Καταλάβαμε ότι πράγματι είχε δουλέψει για τη βρετανική αστυνομία. Καθώς σχεδίαζε τη μεταφορά των πινάκων στην Ολλανδία, η φίλη του προσποιήθηκε ότι συνεργαζόταν μαζί του, οπότε της έστειλε φωτογραφίες των κουτιών. Το σχέδιό του να τους εισαγάγει παράνομα στην Ολλανδία δεν προχώρησε λόγω των περιορισμών του Covid. Στην προσπάθειά μας να εξετάσουμε κομμάτι-κομμάτι αν η ιστορία είχε πτυχές αλήθειας, διαπιστώσαμε από την περιγραφή που είχε κάνει για την κλοπή στην Πινακοθήκη ότι γνώριζε περισσότερες λεπτομέρειες από αυτές που είχαν καταγραφεί στον ελληνικό Τύπο. Είχε ακόμη μιλήσει για το πού ήταν οι πίνακες και εκ των υστέρων βλέπουμε ότι ακόμη και αυτός ο ισχυρισμός, όπως τον είχε διατυπώσει στη φίλη του, ήταν αλήθεια».

Κατά τον Μπραντ, ο οποίος βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με τη γυναίκα-κλειδί των αποκαλύψεων, το ενδιαφέρον τώρα πρέπει να στραφεί στα στοιχεία της ιστορίας, που αφορούν τους δύο από τους συνολικά επτά πίνακες που είχαν κλαπεί το 2012 από το ολλανδικό μουσείο Κούνστχαλ. «Οι αποκαλύψεις του Γιώργου στη φίλη του περιελάμβαναν και αναφορά σε δύο από τους πίνακες που είχαν κλαπεί από το μουσείο του Ρότερνταμ, έναν Μονέ και έναν Πικάσο». Αναφερόμενος στα λεγόμενα της ολλανδής πληροφοριοδότριας, όπως λέει στα «ΝΕΑ» ο Μπραντ, ο Γιώργος είχε πει στη φίλη του μεταξύ άλλων: «Μπιάνκα, έχω έναν Πικάσο και έναν Μόντριαν από την Εθνική Πινακοθήκη, τους έκλεψα ο ίδιος, έναν Πικάσο και έναν Μονέ από το Κούνστχαλ, που αγόρασα». Συνεχίζοντας τις αποκαλύψεις ο δράστης προσδιόρισε ότι είχε τρεις πίνακες για να μεταφέρει στην Ολλανδία, λέγοντας ότι «ο Πικάσο από το Κούνστχαλ δεν είναι πια στον έλεγχό μου». Καθώς φαίνεται να ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι η μητέρα ενός εκ των δραστών, που συμμετείχε στην κλοπή των επτά πινάκων από το Κούνστχαλ το 2012, συνεχίζει ο ίδιος, έκαψε μόνο τρεις και όχι και τους επτά πίνακες, εκτιμά ότι οι ισχυρισμοί του Γιώργου, ότι δηλαδή ο πίνακας του Μονέ βρίσκεται υπό την κατοχή του, μπορεί να είναι αλήθεια.

Συνεργάτες

Γιατί εκτιμά ότι δεν αποκάλυψε στην αστυνομία τον Μονέ; «Η φίλη του υποστηρίζει ότι προσπαθεί να κρατήσει τον Μονέ για να τον έχει μετά την αποφυλάκισή του. Τώρα, έχοντας δηλώσει ότι είναι φιλότεχνος, δεν είναι εύκολο να αποκαλύψει τον Μονέ. Θα είναι όμως για το συμφέρον του να το κάνει. Ο,τι είπε στη φίλη του αποδείχτηκε ότι ήταν αλήθεια. Γιατί να πει ψέματα για τον Μονέ, τον οποίο είχε αναφέρει στην πρώτη εκμυστήρευσή του».

Θεωρεί ότι πράγματι έκανε μόνος την κλοπή στην Πινακοθήκη; «Η γυναίκα είπε ότι μιλούσε κάποιες φορές αναφερόμενος σε «εμείς» και «εμάς», αλλά για την κλοπή είπε ότι την έκανε μόνος του. Εκτιμάμε ότι πριν και μετά την κλοπή συνεργάστηκε με άλλους. Οι ελληνικές Αρχές από ό,τι διάβασα ζήτησαν από την Ιντερπόλ να επικοινωνήσει με τις ολλανδικές, αλλά και με αυτές στο Ντουμπάι, διότι θεωρούν ότι είχε επαφές με παράνομους αγοραστές τέχνης. Θεωρώ ότι την κλοπή στην Πινακοθήκη την έκανε μόνος του, αλλά είχε επαφή με κάποιους πριν και μετά. Η φίλη του έχει κάποιες αμφιβολίες για το αν τελικά έπραξε την κλοπή μόνος του, διότι της είχε πει κάποιες φορές «αν ήξερες τους ανθρώπους που έχουν εμπλακεί». Της είπε, επίσης, ότι είχε δουλέψει σε βίλες υψηλά ιστάμενων ανθρώπων, μερικοί εκ των οποίων δούλευαν στην αστυνομία».

Μεγάλη υπόθεση

Συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό «η κλοπή του αιώνα»; «Πρόκειται για μεγάλη υπόθεση. Είναι από τις μεγαλύτερες και πιο καλά σχεδιασμένες ληστείες που έχω δει. Εχω ανακτήσει κλεμμένο Πικάσο παλαιότερα, αλλά ο Πικάσο που έκλεψε ο Γιώργος από την Πινακοθήκη ήταν ιδιαίτερης και μοναδικής αξίας. Ηταν αφιερωμένος στον ελληνικό λαό. Τα στοιχεία της υπόθεσης ταιριάζουν σε κινηματογραφικό σενάριο» απαντά ο Μπραντ, σημειώνοντας, πάντως, ότι υπάρχουν ορισμένα θετικά χαρακτηριστικά στον Γιώργο. «Εκλεψε έργα τέχνης και αυτό είναι έγκλημα, αλλά δεν χρησιμοποίησε βία και δεν κατέστρεψε τα έργα. Ο τρόπος που σχεδίασε τη ληστεία ήταν ιδιοφυής».

Οσον αφορά το σχέδιο του Ιταλού Μονκάλβο, ο Μπραντ επισημαίνει ότι «ο Γιώργος είχε πει στη φίλη του ότι τον κατέστρεψε διότι σκούπισε με αυτόν τα ματωμένα χέρια του. Εκτιμώ όμως ότι μπορεί να είναι το ίδιο σχέδιο που έχει παρουσιαστεί σε δημοπρασία στη Φλωρεντία». Οταν του είπα ότι «ΤΑ ΝΕΑ» ήρθαν σε επαφή με εκπρόσωπο από τον ιταλικό οίκο δημοπρασιών Παντολφίνι, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι το σχέδιο του καταλόγου δημοπρασίας του οίκου ήταν παρόμοιο, αλλά όχι το ίδιο με αυτό που εκλάπη από την Πινακοθήκη, ο Μπραντ είπε κοφτά: «Τι θα απαντούσαν; Υπάρχουν ειδικοί τέχνης σε Ολλανδία και Ελλάδα που υποστηρίζουν ότι μπορεί να είναι το ίδιο. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν ό,τι ισχυρίστηκε ο δράστης είναι αλήθεια, αλλά ενδεχομένως το έργο της δημοπρασίας είναι αυτό που εκλάπη από την Πινακοθήκη…».