Διλήμματα

Τα λέει και ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά όχι σε τόσο δραματικούς τόνους. Οι υπουργοί – σημείωνε αυτή την εβδομάδα σε κύριο άρθρο της αντικυβερνητική εφημερίδα – «στο ένα χέρι κρατούν τη σύριγγα με το εμβόλιο και στο άλλο ένα πιάτο φαγητό, καλώντας τους πολίτες να διαλέξουν το πρώτο για να έχουν το δεύτερο». Το «δεν εμβολιάζεσαι, πέθανε στην πείνα» αποτελεί φασισμό στο τετράγωνο, υποστήριζε η εφημερίδα, προσθέτοντας τα γνωστά περί «διχασμού» και χαρακτηρίζοντας τη δημοκρατία που ισχύει στη χώρα μας «κατασταλτική».

Αφορμή για το ξέσπασμα αυτό αποτέλεσαν οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων. Εξαγγελίες που άργησαν για ακατανόητους λόγους: η παροχή υπηρεσιών σε ευάλωτους ανθρώπους θα έπρεπε να έχει εξ αρχής κριθεί ασυμβίβαστη με την άρνηση εμβολιασμού. Που συνοδεύτηκαν από τη γνωστή προσπάθεια ορισμένων υπουργών να φανούν βασιλικότεροι του βασιλέως: αυτή τη φορά ήταν η υφυπουργός Εργασίας εκείνη που έκανε ένα αυθαίρετο άλμα από την άρνηση του εμβολιασμού στην απόλυση, για να αναγκαστεί γρήγορα να ανακαλέσει. Εξαγγελίες, όμως, που ήταν απαραίτητες μπροστά στη βίαιη έφοδο του τέταρτου κύματος της πανδημίας.

Με μια επιφύλαξη: προτού εξαγγελθεί η υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών για όσους εργαζόμενους ειδικών κατηγοριών αρνούνται να εμβολιαστούν, θα έπρεπε να εξαντληθούν όλες οι εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησής τους. Ο Νίκος Αλιβιζάτος, για παράδειγμα, προτείνει τη δουλειά από το σπίτι ή από ειδικά διαμορφωμένο χώρο όπου δεν θα υπάρχει επαφή με ασθενείς ή ηλικιωμένους. Δεν είναι πρακτικό: τι υπηρεσία να προσφέρει ένας νοσηλευτής από το σπίτι; Δεν είναι ενδεχομένως ούτε δίκαιο: γιατί να ανταμειφθούν οι αρνητές με μεταφορά τους σε συνθήκες εργασίας που δεν συνάδουν με το αντικείμενό τους; Είναι όμως ένα βήμα που θα έπρεπε να έχει γίνει. Οχι τώρα, την άνοιξη.

Και ο λόγος δεν είναι βέβαια ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν φασισμό στο τετράγωνο ή στην τετραγωνική του ρίζα. Η δημοκρατία μας δεν κινδυνεύει από μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας, που ακόμη κι αν περιείχαν υποψίες καταστολής, ακόμη κι αν με κάποιον τρόπο ξέφευγαν από τον διακηρυγμένο τους σκοπό, θα προσέκρουαν στη μαχητική αντίδραση της κοινωνίας των πολιτών. Οι εναλλακτικές λύσεις θα έπρεπε να εξαντληθούν, και ενδεχομένως στη συνέχεια να αποκλειστούν, στο όνομα της μέγιστης δυνατής συναίνεσης. Και της αποξένωσης του ελάχιστου δυνατού μέρους της κοινωνίας.

Γιατί οι ανεμβολίαστοι δεν είναι μόνο οι έξαλλοι που διαδηλώνουν με τις ελληνικές σημαίες και τα εικονίσματα. Είναι κι εκείνοι που διαπνέονται από αληθινό φόβο. Οι δεύτεροι απειλούν εξίσου το κοινωνικό σύνολο και την οικονομία της χώρας με τους πρώτους. Δεν πρέπει όμως να τσουβαλιαστούν μαζί τους.