Χαλκιδική: Η Καλάνδρα, το Ποσείδι και η αρχαία Μένδη

Στο δυτικό τμήμα της χερσονήσου της Kασσάνδρας, του πρώτου «ποδιού» της Χαλκιδικής, σε μια περιοχή με έντονη τουριστική κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες, βρίσκονται η Καλάνδρα και το Ποσείδι, οικιστικά κέντρα που υπάγονται στο Δήμο Κασσάνδρας.

Στον πυρήνα της Καλάνδρας, χωριού χτισμένου σε ελαιόφυτη και πευκόφυτη περιοχή, υπάρχουν παλαιά σπίτια με δείγματα αξιόλογης παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Ο οικισμός ιδρύθηκε πιθανώς στα τέλη της Βυζαντινής Περιόδου ή στις αρχές της Τουρκοκρατίας.

Σημαντικότερο αξιοθέατο της Καλάνδρας είναι η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Το Ποσείδι είναι σύγχρονος παραθαλάσσιος οικισμός, με ξενοδοχειακές μονάδες, τουριστικά καταλύματα, συγκροτήματα εξοχικών κατοικιών, κατασκηνώσεις, ταβέρνες και μπιτς-μπαρ.

Σημείο αναφοράς των παραθεριστών είναι η απέραντη και μαγευτική αμμουδερή παραλία του.

Η αρχαία Μένδη

Στην ευρύτερη περιοχή έχουν εντοπιστεί τα λείψανα της αρχαίας Μένδης, που αναφέρεται από τον Θουκυδίδη ως αποικία της Ερέτριας (8ος αιώνας π.Χ.) στην Παλλήνη, τη δυτική χερσόνησο της Χαλκιδικής.

Από τις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ., χάρη κυρίως στην εξαγωγή κρασιού («Μενδαίου οίνου»), η πόλη, τόπος καταγωγής του φημισμένου γλύπτη Παιωνίου (φιλοτέχνησε το άγαλμα της Νίκης στην Ολυμπία), γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση.

Σύμμαχος της Αθήνας τον 5ο αιώνα π.Χ., αποστάτησε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, γεγονός που προκάλεσε την καταστροφή της από τους Αθηναίους.

Στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. η Μένδη κατελήφθη από τον Φίλιππο Β’ και σταδιακά παρήκμασε.

Η ανασκαφική έρευνα έχει αποκαλύψει λάκκους-αποθέτες (με κεραμική 12ου-7ου αιώνα π.Χ.) στην ακρόπολη (Βίγλα), τμήμα του τείχους, επάλληλα τμήματα κατοικιών και δρόμων (9ος-4ος αιώνας π.Χ.) στην παραθαλάσσια περιοχή, πολυάριθμες ταφές (τέλη 8ου-τέλη 6ου αιώνα π.Χ.) στο νεκροταφείο.

Το ιερό του Ποσειδώνα

Επίσης, στο ακρωτήρι Κασσάνδρα (Ποσείδι), δυτικά της Μένδης, εντοπίστηκε σημαντικό ιερό του Ποσειδώνα.

Στα ανασκαφικά ευρήματα συμπεριλαμβάνονται ερείπια του ναού του Ποσειδώνα (αρχές 5ου αιώνα π.Χ.), διπλό αψιδωτό κτίριο (β’ τέταρτο 6ου αιώνα π.Χ.) και πρωτογεωμετρικό αψιδωτό κτίριο (11ος-10ος αιώνας π.Χ.).

Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού/ΙΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

Τα ανασκαφικά ευρήματα φανερώνουν συνεχή λατρεία του θεού της θάλασσας από το 12ο αιώνα π.Χ. έως τους Ρωμαϊκούς Χρόνους.

Κοντά στο ναό του Ποσειδώνα υψώνεται φάρος του 1864.

*Όλες οι φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στο παρόν άρθρο, πλην εκείνης όπου εικονίζεται το ιερό του Ποσειδώνα, προέρχονται από το διαδικτυακό τόπο του Δήμου Κασσάνδρας (kassandra.gr).