Ηταν τέτοιες ημέρες πριν από τρία χρόνια όταν βρεθήκαμε στην Αγκυρα, στη δεύτερη επέτειο του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016, για να παρακολουθήσουμε το μεγάλο «σόου» που ετοίμασε η κυβέρνηση για να συσπειρώσει τους οπαδούς της. Στο κέντρο της τουρκικής πρωτεύουσας διαφάνειες έπεφταν πάνω στα ψηλά κτίρια, προβολείς, βεγγαλικά, υπήρχαν θεατροποιημένες αφηγήσεις γεγονότων και πατριωτικά τραγούδια ακούγονταν στη διαπασών με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να πρωταγωνιστεί σε κάθε σκηνή. Ενα ανάλογο «σόου» αναμένεται να εκτυλιχθεί την Τρίτη στην κατεχόμενη Κύπρο. Ο Ερντογάν μεταβαίνει με πολλά στελέχη της κυβέρνησής του και σύσσωμη την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, στην 47η επέτειο της τουρκικής εισβολής στο νησί, την οποία χαρακτηρίζει «γιορτή ειρήνης και ελευθερίας». Μαζί του θα είναι και ο κυβερνητικός του εταίρος, ο επικεφαλής του Εθνικιστικού Κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Μέσα σε ένα ζοφερό σκηνικό στην τουρκική πολιτική σκηνή, με τη δημοτικότητά του να έχει πέσει σε ιστορικά χαμηλά, γύρω στο 40%, την οικονομία να προκαλεί όλο και μεγαλύτερους τριγμούς στον κοινωνικό ιστό και τους πολιτικούς του αντιπάλους να κερδίζουν διαρκώς έδαφος, ο Ερντογάν χρειάζεται μια παράσταση τουρκικού σοβινισμού για να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους που χάνονται προς όλες τις κατευθύνσεις. Εθνικιστικές κορόνες και μεγαλόστομες υποσχέσεις καθώς ξεκινά το μπαϊράμι, συνθέτουν ένα σκηνικό που ελπίζει ότι τον ενισχύσει στο εσωτερικό της χώρας.

Εσωτερικό μέτωπο

Μπορεί η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ να έχουν δηλώσει απερίφραστα ότι δεν πρόκειται να δεχθούν «ποτέ, ποτέ» τη διχοτόμηση του νησιού και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους στα κατεχόμενα, όπως δηλώνει όλο και πιο συχνά ότι θα συμβεί ο Ερντογάν, όμως το κοινό που απασχολεί τον τούρκο πρόεδρο αυτή τη στιγμή είναι το εσωτερικό.

Ο Ερντογάν δέχεται πιέσεις και από τα δεξιά και από τα αριστερά, αλλά και από πρώην στελέχη του κόμματός του. Ο Αλί Μπαμπατζάν, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ερντογάν, υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών, εγκατέλειψε το ΑΚΡ και δημιούργησε το κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου δηλώνοντας πως είναι οδυνηρό να βλέπει την πορεία που έχει πάρει το κόμμα του Ερντογάν. «Ενα κόμμα καταπιεσμένο επί χρόνια, που τώρα έχει αρχίσει να καταπιέζει τους πάντες», είπε. «Το κράτος εξυπηρετεί το μέλλον ενός ανθρώπου και όχι όλης της χώρας, όπως θα έπρεπε». Tα ποσοστά που δίνουν οι δημοσκοπήσεις στο κόμμα του Μπαμπατζάν δεν είναι ακόμα μεγάλα, όμως από το περιβάλλον του τούρκου προέδρου έχει γίνει γνωστό πως αυτόν θεωρεί ο Ερντογάν ως τη μεγαλύτερη απειλή για την εξουσία του.

Η Μεράλ Ακσενέρ, πρώην υπουργός Εσωτερικών και κυρίαρχη γυναικεία μορφή στη συντηρητική πολιτική πτέρυγα της Τουρκίας, είναι γνωστή με το παρατσούκλι «Ασένα» από μια λύκαινα της τουρκικής μυθολογίας. Πριν από λίγα χρόνια δεν δίστασε να δηλώσει ότι «η Αϊσέ θα πάει και πάλι διακοπές», χρησιμοποιώντας το κωδικό σύνθημα της εισβολής στην Κύπρο. «Η Κύπρος είναι και θα παραμείνει τουρκική» έχει δηλώσει επανειλημμένα στο κοινοβούλιο, ανεβάζοντας τους εθνικιστικούς τόνους, με τον Ερντογάν να προσπαθεί να την ξεπεράσει στα μάτια των εθνικιστών ψηφοφόρων.

Ο βασικός στόχος

Βασικότερος στόχος όμως όλων αυτών για τη φιέστα Ερντογάν στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο είναι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το Ρεπουμπλικανικό, που ίδρυσε ο Μουσταφά Κεμάλ, έχει ως στελέχη δύο από τους δημοφιλέστερους αυτή τη στιγμή πολιτικούς στην Τουρκία: τους δημάρχους της Αγκυρας Μανσούρ Γιαβάς και της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Η πολιτική που ακολουθεί όμως ο επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Κεμάλ Κιλισντάρογλου σχετικά με την Κύπρο φαίνεται να ευνοεί τον Ερντογάν, ο οποίος με τη φιέστα στα κατεχόμενα και τις όποιες προκλητικές δηλώσεις ή ανακοινώσεις κάνει από εκεί, θέλει να αναδειχθεί «κυρίαρχος του παιχνιδιού».

Πριν από έναν μήνα, ο Κιλισντάρογλου, πραγματοποίησε επίσκεψη στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο. Συναντήθηκε με αρκετούς αξιωματούχους αλλά ακύρωσε την τελευταία στιγμή συνάντηση με τον τουρκοκύπριο τέως ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει στενούς δεσμούς με το νησί. Ηταν ο παλαιός ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Μπουλέντ Ετσεβίτ ο οποίος αποφάσισε ως πρωθυπουργός την τουρκική επέμβαση στο νησί το 1974.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ο Κιλισντάρογλου υποστήριξε πλήρως τις απόψεις του Ερντογάν ότι η (λεγόμενη) «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» πρέπει να αναγνωρισθεί ως ανεξάρτητο κράτος. Ανέφερε ότι το Κυπριακό αποτελεί εθνικό θέμα για όλα τα πολιτικά κόμματα της Τουρκίας και ότι υπάρχει ομοφωνία όσον αφορά το νομικό καθεστώς του βορείου τμήματος της Κύπρου.  Η στάση αυτή προκάλεσε μεγάλη συζήτηση καθώς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης φαίνεται «να ακολουθεί τυφλά», όπως έγραψαν τούρκοι αρθρογράφοι, τις προτάσεις του Ερντογάν και να παίρνει απόσταση από την πολιτική για ομοσπονδιακή λύση. Πώς γίνεται, αναρωτήθηκαν, να σύρεται το κεμαλικό κόμμα στο άρμα του Ερντογάν, σε μια περίοδο κατά την οποία δύο από τα προβεβλημένα στελέχη της αντιπολίτευσης, οι δήμαρχοι της Αγκυρας και της Κωνσταντινούπολης, θεωρούνται οι δύο πολιτικοί που μπορούν να νικήσουν τον Ερντογάν στις εκλογές του 2023;

Φαίνεται ότι η μάχη, τουλάχιστον όσον αφορά την Κύπρο, αλλά ίσως και σε άλλα «εθνικά θέματα» θα δοθεί με πλειοδοσία στις εθνικιστικές κορόνες. Αυτό εκτιμούν αναλυτές, παρατηρώντας το «φλερτ» του Κιλισντάρογλου με τους σκληρούς τουρκοκύπριους εθνικιστές.  Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι θα χαιρέτιζαν μια διαφορετική στάση του Κιλισντάρογλου, δηλαδή να αρνηθεί να μετατραπεί η κατεχόμενη Κύπρος στην πίσω αυλή της Τουρκίας. Εκείνος όμως επέλεξε να πλειοδοτήσει σε εθνικισμό. Και αυτό, προφανώς, συμφέρει μόνο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ετοιμάζεται για το μεγάλο σόου εθνικισμού της ερχόμενης Τρίτης.

Headlines