«Πήγασος»: Το μυθικό φτερωτό άλογο, που στη σύγχρονη εκδοχή του έγινε «δούρειος ίππος» κατασκοπίας και παρακολούθησης. Οι αποκαλύψεις μιας διεθνούς κοινοπραξίας ερευνητικών δημοσιογράφων για το αμφιλεγόμενο λογισμικό παρακολούθησης Pegasus της ισραηλινής εταιρείας ΝSO Group έχουν σοκάρει τη διεθνή κοινότητα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις πάνω από 50.000 αριθμοί τηλεφώνων, κυρίως δημοσιογράφων, ακτιβιστών αλλά και πολιτικών φέρονται να παρακολουθούνται για καιρό μέσω του επίμαχου λογισμικού. Το προηγμένο λογισμικό κατασκοπίας μπορούσε να έχει πρόσβαση σε ό,τι περιλαμβάνει ένα σύγχρονο κινητό τηλέφωνο: ηλεκτρονική αλληλογραφία, φωτογραφίες, βίντεο, προσωπικές συνομιλίες.

Ο Ούγγρος δημοσιογράφος Σάμπολκς Πάνι από το δίκτυο Direct36, είναι ένας από τους περίπου 180 – όπως εκτιμάται – δημοσιογράφους που φέρονται να βρίσκονται σε κάποια από τις λίστες παρακολούθησης του λογισμικού Pegasus. «Θα μπορούσατε να έχετε πρόσβαση στα ραντεβού μου, στις προσωπικές μου φωτογραφίες, στα βίντεό μου. Θα μπορούσε ακόμη και να ενεργοποιηθεί η κάμερα και το μικρόφωνο του κινητού μου. Είναι σοκαριστικό γιατί μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένη παρακολούθηση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ούγγρος δημοσιογράφος.

Από το κινητό του Εμμανουέλ Μακρόν ως του Σαρλ Μισέλ

Εκτός όμως από δημοσιογράφους, ενδεχομένως και κινητά τηλέφωνα αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ή άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων να αποτελούσαν στόχους παρακολούθησης μέσω του Pegasus. Στις επίμαχες λίστες που ήρθαν στο φως βρίσκονται μεταξύ άλλων ο αριθμός κινητού τηλεφώνου του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αλλά και του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με την εφημερίδα Le Monde, η οποία συμμετείχε στη δημοσιογραφική έρευνα.

Ο εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης Γκαμπριέλ Ατάλ δήλωσε: «Οι αποκαλύψεις που έχουν έρθει τώρα στο φως είναι σοκαριστικές. Αν οι κατηγορίες αποδειχθούν αληθείς, τα πράγματα θα είναι δύσκολα». Μάλιστα πίσω από τις παρακολουθήσεις των κινητών του Σαρλ Μισέλ και Γάλλων πολιτικών φέρεται να βρίσκεται το Μαρόκο, κάτι που διαψεύδει βέβαια η πρεσβεία της χώρας στο Παρίσι.

Ένας μεγάλος αριθμός τηλεφώνων που αποτέλεσαν στόχους κατασκοπίας προέρχονται επίσης από το Μεξικό – πάνω από 15.000. Το Μεξικό ήταν μάλιστα  η πρώτη χώρα που απέκτησε το αμφιλεγόμενο σραηλινό λογισμικό ψηφιακής κατασκοπίας το 2011. Ενδέχεται μάλιστα η δολοφονία του Μεξικανού ερευνητικού δημοσιογράφου Σισίλιο Πινιέντα Μπίρτο το 2017 να σχετίζεται με παρακολούθησεις μέσω του Pegasus.

Μεγάλη λίστα χωρών-πελατών

Διεθνείς κυρώσεις ζητούν οι ΡΧΣ για χώρες που εξάγουν αντίστοιχα λογισμικά σε αυταρχικά καθεστώτα
Στόχοι παρακολούθησης μέσω του Pegasus φαίνεται πως υπήρξαν και δημοσιογράφοι από το Αζερμπαϊτζάν, όπως η ερευνητική δημοσιογράφος Καντίγια Ισμαήλοβα. Το Pegasus πιθανώς σχετίζεται επίσης και με τη στυγερή δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο γενικό προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη το 2018. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία και το κινητό της αρραβωνιαστικιάς του Κασόγκι είχε ψηφιακούς κοριούς. Το Εμιράτο του Ντουμπάι, η Ινδία αλλά και η Ρουάντα είναι μερικές ακόμη χώρες, στις οποίες φαίνεται ότι χρησιμοποιούνταν το αμφιλεγόμενο λογισμικό για αθέμιτους σκοπούς.

Από την πλευρά του ο Κρίστιαν Μιρ από τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα ζητά την άμεση αυστηροποίηση των διεθνών κανόνων δικαίου που αφορούν τη διάδοση αντίστοιχων κακόβουλων λογισμικών. Όπως παρατηρεί: «Χρειαζόμαστε ένα παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων, το οποίο ουσιαστικά θα απαγορεύει και θα επιβάλλει κυρώσεις σε χώρες, οι οποίες εξάγουν αντίστοιχα λογισμικά σε αυταρχικά καθεστώτα. Κι αυτό διότι μια τέτοια τεχνολογία είναι εχθρική προς την ελευθερία του Τύπου και στην χειρότερη περίπτωση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή.

Headlines