Υπουργείο μητρικής μέριμνας των υποψηφίων

Το καταλαβαίνω ότι η ζέστη τον χτυπάει στο κεφάλι, όμως τέτοια κραυγαλέα φτήνια εκ μέρους του Νίκου Φίλη δεν τη φανταζόμουν. Υπέθετα ότι αυτός τουλάχιστον είχε ένα επίπεδο, που θα τον απέτρεπε από το να εκστομίζει τόσο ευτελή επιχειρήματα κατά της υπουργού Παιδείας, όπως αυτά που χρησιμοποίησε την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή.

«Λυπάμαι», είπε απευθυνόμενος στη Νίκη Κεραμέως, «έχετε δύο μικρά παιδιά που όταν μεγαλώσουν θα μάθουν ότι όταν ήταν μικρά η μητέρα τους κατέσφαξε τουλάχιστον 20.000 δεκαοκτάχρονα παιδιά από τα πανεπιστήμια». Θα μπορούσε να είχε προσθέσει λίγο δράμα, ας πούμε ότι, αφού τα έσφαξε, τους ρούφηξε το αίμα με το μπουρί της σόμπας, αλλά δεν το είπε.

Αφήνω κατά μέρος την απρέπεια της αναφοράς του πρώην υπουργού Παιδείας στα παιδιά της σημερινής υπουργού (απρέπεια για την οποία δεν ζήτησε συγγνώμη), καθώς επίσης και τα ψευδή στατιστικά στοιχεία που χρησιμοποιεί για τα «τουλάχιστον 20.000 δεκαοκτάχρονα παιδιά», τα οποία, κατά τον Φίλη, η Κεραμέως τα έσφαξε αυτοπροσώπως (το λέω, διότι σε άλλο σημείο του διαλόγου τους ο Ν. Φίλης την καλεί να βάλει το μαχαίρι στη θήκη…). Στην πραγματικότητα, οι εισακτέοι στα πανεπιστήμια μειώθηκαν φέτος κατά 9.400, εγώ όμως θα μείνω στην ουσία του επιχειρήματός του και θα προσπαθήσω να καταλάβω τι σχέση μπορεί να έχει η ιδιότητα της μητέρας με την περικοπή του αριθμού των εισακτέων. Πώς συνδέονται αυτά τα δύο;

Η ελληνίδα μητέρα, ως γνωστόν, λατρεύει τα παιδιά της με τρόπο που συνήθως θολώνει την κρίση της. Στα μάτια της, τα δικά της παιδιά είναι πάντα τα ομορφότερα, τα εξυπνότερα, τα χαρισματικότερα και τους αξίζει μόνο το καλύτερο. Θέλει να τα δει να προοδεύουν στη ζωή και, βεβαίως, να αποκτούν όταν έλθει η ώρα και την επίζηλη ιδιότητα του φοιτητή, που υποτίθεται ότι θα τους εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον. Δεν νομίζω ότι θα βρούμε εύκολα ελληνίδα μητέρα που αν τη ρωτήσουμε για το παιδί της θα μας πει ότι είναι μέτριο και συνηθισμένο ή ότι δικαίως δεν πέρασε στο πανεπιστήμιο επειδή δεν προσπάθησε όσο έπρεπε. Για την κουκουβάγια, το κουκουβαγιάκι της είναι το καλύτερο.

Δεν υπάρχει τίποτε αφύσικο σε όλο αυτό. Κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει κανέναν να θέλει το καλύτερο για το παιδί του – ας είναι και μια θέση στο Τμήμα Μουσειολογίας Πύργου, που λέει ο λόγος. Εκείνο όμως που δεν μπορεί να γίνεται είναι να ταυτίζουμε την επιθυμία για το παιδί μας με την αξία του. Αλλο τι θέλουμε εμείς για το παιδί, άλλο τι μπορεί να κάνει το ίδιο.

Αυτό κάνει όμως ο Ν. Φίλης: απαιτεί από την υπουργό Παιδείας να αναλάβει τον ρόλο της μάνας του κάθε υποψηφίου και να βρει μια θέση στο πανεπιστήμιο για το κάθε παιδί, ανεξαρτήτως της αξίας του. Αυτό παραδέχεται ότι έκανε και ο ίδιος, διότι σε άλλο σημείο της αντιπαράθεσής τους λέει το εξής: «Ως υπουργός, κάθε μέρα που έπαιρνα αποφάσεις, δεν ξεχνούσα ότι εκεί στην αίθουσα υπάρχει ένα παιδί που μπορεί να είναι δικό μου και άρα η απόφασή μου μπορεί να το βλάψει».

Το αντικείμενο όμως του υπουργείου είναι πρωτίστως η παιδεία, η λειτουργία δηλαδή του συστήματος της παρεχόμενης από το κράτος εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες της. Δευτερευόντως μόνο είναι οι επιθυμίες εκείνων στους οποίους απευθύνονται οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες του κράτους.

Ο ρόλος του εκάστοτε υπουργού δεν είναι αυτός του συνδικαλιστικού εκπροσώπου ή, πολύ περισσότερο, της μητέρας του κάθε μαθητή ή υποψηφίου. Οφείλει να μεριμνά για το γενικό συμφέρον, που προκύπτει για την κοινωνία από την καλή λειτουργία του συστήματος, όχι να ικανοποιεί τις επιθυμίες όλων, με τρόπο που εν τέλει αποβαίνει εις βάρος όλων.

Αυτό κάναμε όμως επί σαράντα χρόνια, ανοίγοντας πανεπιστήμια στην κάθε Κωλοπετεινίτσα και καταργώντας τη βάση εισαγωγής, ώστε να βρίσκεται πάντα μια θέση για τον καθένα. Κατεβάζαμε διαρκώς τον πήχη για να εισάγεται ο καθένας και κανείς να μη μένει δυσαρεστημένος. Στην πραγματικότητα, στήναμε δήθεν πανεπιστήμια, με δήθεν καθηγητές και δήθεν φοιτητές.

Το αποτέλεσμα ήταν η ολοφάνερη πτώση του επιπέδου των πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα και η δημιουργία ενός «φοιτηταριάτου» χωρίς σοβαρές προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης, που ωστόσο χρησίμευε ως στρατός ψηφοφόρων για τους πολιτικούς που το δημιουργούσαν. Κάποτε πρέπει να σταματήσει επιτέλους αυτό το παραμύθι και να καταλάβουμε ότι η ισότητα που επιτυγχάνεται συμπιέζοντας προς τα κάτω δεν έχει καμία αξία. Εστω και αν διαφωνεί ο κάθε Φίλης…