Διαστημικός τουρισμός χωρίς «δίχτυ ασφαλείας»;

Οι νέου τύπου τουρίστες περιμένουν νοητά ήδη στη σειρά για το σύντομο ταξίδι αναψυχής στο Διάστημα. Ή έστω στα όριά του.

Οι προπωλήσεις εισιτηρίων έχουν πια πάρει «φωτιά» στην Blue Origin του Τζεφ Μπέζος και στην Virgin Galactic του Σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον -κι ας στοιχίζει πολύ πάνω από 200.000 δολάρια το καθένα.

Πέρα από ένα τεράστιο… «βήμα» προς το άγνωστο, ωστόσο, οι επόμενοι «επισκέπτες» του Διαστήματος θα κάνουν κι ένα «άλμα στο κενό».

Κι αυτό, γιατί δεν υπάρχει ακόμη καμία νομική υποχρέωση, για καμία εταιρεία διαστημικού τουρισμού, στην παροχή ασφαλιστικής κάλυψης στις επανδρωμένες πτήσεις -σε αντίθεση με ότι συμβαίνει π.χ. στις αερομεταφορές.

Το ίδιο ισχύει και για τη NASA.

Ωστόσο, οι αποστολές της γίνονται με κρατική χρηματοδότηση και το πλήρωμα είναι μόνο αστροναύτες, που έχουν υποβληθεί σε αυστηρούς ελέγχους και σε μακρά προετοιμασία.

Η ίδια, δε, καλύπτεται από τα χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων.

Τα επόμενα σχέδιά της, πάντως, περιλαμβάνουν απαίτηση ειδικών συμβολαίων ασφάλισης ζωής από τους διαστημικούς τουρίστες, με το που θα αρχίσουν από το νέο έτος τα ταξίδια ιδιωτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, με την SpaceX του Ίλον Μασκ και την Axiom Space.

Η Virgin Galactic του Μπράνσον, από την πλευρά της, ανέφερε ότι θα ζητά από τους πελάτες της και επιβάτες των πτήσεών της να υπογράφουν συμβόλαιο, με το οποίο θα αναλαμβάνουν οι ίδιοι πλήρως κάθε ευθύνη για την ασφάλειά τους.

Κάτι, πάντως, που φαίνεται να καθίσταται σχεδόν αδύνατο από την αμερικανική νομοθεσία.

«Κενό» στο Διάστημα

Έως και τώρα -μέχρι να αρχίζει, δηλαδή, να παίρνει «σάρκα και οστά» o διαστημικός τουρισμός- η μόνη υποχρεωτική ασφάλιση που ισχύει για όσες εμπορικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στο διάστημα είναι για αστική ευθύνη στην κάλυψη ζημιών σε περιουσίες επί της Γης (π.χ. κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης ή από διαστημικά συντρίμμια) ή εκτός των ορίων της, σε άλλο διαστημικό σκάφος ή δορυφόρο, εξηγεί o Ακίκο Χάμα, στέλεχος της Global Aerospace.

Ως έχει, πρόκειται για μία αγορά που φτάνει τα 500 εκατομμύρια δολάρια σε ασφάλιστρα ετησίως, σύμφωνα με τη Lloyd’s του Λονδίνου.

Πλην όμως αφορά μόνο δορυφόρους, διαστημικούς πυραύλους και αποστολές φορτίων.

Ειδικοί της αγοράς τονίζουν στο πρακτορείο Reuters ότι καμία εταιρεία δεν είναι ακόμη έτοιμη να προσφέρει ασφαλιστική κάλυψη για τους διαστημικούς τουρίστες.

«Έχουμε μιλήσει με αυτές τις εταιρείες για θέματα ασφάλισης και κανονιστικών ρυθμίσεων. Όμως, δεν υπάρχουν πολιτικές ειδικά για αυτού του είδους τις πτήσεις», επισημαίνει στους New York Times η Σίμα Άντια, επικεφαλής διαστημικής ασφάλισης στη Hamilton.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες ωστόσο θεωρούν ότι οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές -οι αμερικανικές εν προκειμένω- θα απαιτήσουν σύντομα καλύψεις.

Σχεδιασμοί

Σε κάθε περίπτωση, τονίζουν ειδικοί, δεν θα πρόκειται για ένα τυπικό ασφαλιστήριο.

Σαφώς διαφορετικές από τις μέχρι σήμερα γνωστές αναμένεται να είναι και οι τιμολογιακές πολιτικές, δεδομένου του αυξημένου ρίσκου.

Οι όροι αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αυστηροί.

Ορισμένες εταιρείες ήδη εξετάζουν εντατικά όλες τις παραμέτρους.

Για την ακρίβεια, αναφέρουν οι NYT, η Allianz άρχισε τον σχετικό σχεδιασμό από το 2012, «αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει κάνει κάποια σχετική πώληση», προσθέτει.

Εντατικές αναφέρεται ότι είναι οι προετοιμασίες και στην AXA.

Προφανώς, στη νέα -πλην θεωρούμενου υψηλού ρίσκου- αγορά που ανοίγει, μερίδιο θα διεκδικήσουν πολλές μεγάλες ασφαλιστικές.

«Το μεγάλο ερώτημα για τον κλάδο είναι εάν αυτό θα μοιάζει περισσότερο με τις καλύψεις στις αερομεταφοτές ή με τις υφιστάμενες πολιτικές συμβολαίων στο χώρο του Διαστήματος», επισημαίνει ο Νικ Στίβενς, στέλεχος της Marsh.

Η διαφορά είναι ειδοποιός, εξηγεί, και «ζήτημα εκατομμυρίων δολαρίων».

«Θολό» τοπίο

Μία παράμετρος είναι κατά πόσο οι πτήσεις των Blue Origin και Virgin Galactic μπορούν να θεωρηθούν πράγματι διαστημικές.

Της μεν πρώτης ήταν στο επίσημο όριο του διαστήματος, της δε δεύτερης πιο χαμηλά, εξ ου και χαρακτηρίζονται υποτροχιακές.

Το σκάφος της Virgin, εν τω μεταξύ, το VSS Unity, απογειώνεται και προσγειώνεται στο ίδιο μέρος στο Νέο Μεξικό, οπότε η υποτροχιακή πτήση του, τεχνικά, θεωρείται στις ΗΠΑ εγχώριο ταξίδι.

Το ίδιο οριακά μπορεί να θεωρεί ότι συμβαίνει και με το New Shepard της Blue Origin, που απογειώθηκε και προσγειώθηκε στο Δυτικό Τέξας.

Έτερη παράμετρος θεωρείται το προφίλ και η προετοιμασία των μελλοντικών διαστημο-τουριστών.

Η Blue Origin, για παράδειγμα, αναφέρει ότι κάθε επιβάτης της θα περνά από εκπαίδευση μιας ημέρας πριν από την πτήση.

Η Virgin Galactic κάνει λόγο για προετοιμασία και εκπαίδευση τριών ημερών.

Μεγαλύτερης διάρκειας εκπαίδευση προβλέπεται για τους ιδιώτες «επισκέπτες» του άμεσου μέλλοντος στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με τις SpaceX και Axiom.

Σε κάθε περίπτωση, παρατηρεί ο Τσαρλς Γουέτον της ασφαλιστικής Global Aerospace, «πρόκειται για πολύ διαφορετικά προφίλ κινδύνου».

«Κι αυτό», προσθέτει, «θα το λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους οι ασφαλιστικές».