Παιδεία

Στις 4 Ιουλίου 2021 «Το Βήμα» δημοσίευσε μία συνέντευξη του Αντρέας Σλάιχερ, του διευθυντή και συντονιστή του προγράμματος του ΟΟΣΑ για τη διεθνή αξιολόγηση φοιτητών, αλλά και υπευθύνου για τις περίφημες εκθέσεις «PISA» με τις οποίες αξιολογείται η αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων ανά την υφήλιο. Το συμπέρασμα των όσων είπε συνοψίζεται στη διαπίστωση ότι η εκπαίδευση όπως τη γνωρίζαμε έχει τελειώσει.

Είναι σαφές ότι όσοι στον ΣΥΡΙΖΑ ασχολούνται με τα θέματα εκπαίδευσης έχουν μάλλον «μαύρα μεσάνυχτα» σε ό,τι αφορά τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα αυτόν, που έχει αναδειχθεί σε κομβικό πυλώνα για τη θέση που δύναται να καταλάβει μία χώρα στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Δεν χρειάζεται κάποιος να εστιάσει στα πανεπιστήμια για να αντιληφθεί τα ελληνικά προβλήματα. Αρκεί να ρωτήσει κάποιος, με ειλικρίνεια, πόσοι γονείς δίνουν μάχη (ακόμη και στερούμενοι άλλα αγαθά…) ώστε να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά (όχι δημόσια) σχολεία για να τα εφοδιάσουν όσο καλύτερα γίνεται για το μέλλον τους.

Η αξιωματική αντιπολίτευση, με αφορμή την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στα πανεπιστήμια, θεωρεί ότι βρήκε πρόσφορο έδαφος «να πουλήσει ελπίδα» σε δεκάδες χιλιάδες οικογένειες που θα δουν εφέτος τα παιδιά τους να μην εισέρχονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση επειδή οι βάσεις ανέβηκαν και οι θέσεις εισαγωγής θα μειωθούν. Εντάσσει και την Παιδεία υπό το πρίσμα ενός μανιχαϊστικού φακού που οδηγεί σε αδιέξοδο.

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα κατάντησε, με ευθύνη όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, σαν την αείμνηστη Ολυμπιακή ή την ΕΡΤ: όλοι οι… καλοί χωράνε. Οπως και εκείνες βέβαια, αρκεί να έμπαινες. Το αν θα έβγαινες – και πότε – ήταν ένα στοίχημα… Η κατάρα του Αρθρου 16 και η επιμονή των βουλευτών να έχει ο νομός ή η περιφέρειά τους ένα πανεπιστημιακό τμήμα (ή έστω ένα στρατόπεδο…) μας έφεραν εδώ που είμαστε σήμερα. Υπάρχουν βέβαια εξαιρέσεις φωτεινές, αλλά ο βαθιά απογοητευτικός κανόνας είναι αντιληπτός από όλους.

Καμία ηγεσία δεν είναι αλάνθαστη. Ούτε η σημερινή υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως είναι αλάνθαστη και διάφορα θα μπορούσε ίσως να της προσάψει κανείς – και ενδεχομένως σε όλη την κυβέρνηση – για τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας στα δημόσια σχολεία. Για ένα πράγμα δεν μπορεί να κατακριθεί: ότι δεν προσπαθεί. Η δε άποψη ότι όχι μόνο για να τελειώνεις το σχολείο αλλά και για να αποφοιτάς από το πανεπιστήμιο – ή ενδεχομένως από μία σοβαρή σχολή τεχνικής εκπαίδευσης, έναν τομέα τόσο παραμελημένο στην Ελλάδα – θα πρέπει να… ιδρώνεις είναι απολύτως σωστή.

Ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι το ισοδύναμο της ισοπέδωσης. Ο σύγχρονος κόσμος και ο διεθνής ανταγωνισμός είναι πλέον πολύ σκληρός. Η προσέγγισή του με δόγματα που απλώς χαϊδεύουν αφτιά με το βλέμμα σε ψήφους με σκοπό «να… αρέσουμε» ισοδυναμεί, στην τρέχουσα συγκυρία, με έγκλημα εις βάρος της χώρας.