Ανθρωποι πηγαίνουν σε τοπικά φαρμακεία, άλλες πολιτείες ή ακόμη και στο εξωτερικό, δηλαδή σε σημεία όπου ο εμβολιασμός τους δεν είναι καταγεγραμμένος, για να κάνουν μια δόση ακόμη. Αιτία για αυτό είναι η ανησυχία τους για την παραλλαγή Δέλτα, αλλά και για το ενδεχόμενο η ανοσία που τους προσέφερε ο αρχικός εμβολιασμός τους να έχει αρχίσει να φθίνει. Η είδηση ότι το Ισραήλ σκοπεύει να πραγματοποιήσει όντως ενισχυτική δόση σε ορισμένους ηλικιωμένους αναμένεται να ενισχύσει κι άλλο αυτή την τάση.

«Δεν μπορείς να είσαι αρκετά σίγουρος, εγώ αυτό νιώθω», λέει στους Times η Αΐντα Τόμσον, συνταξιούχος καθηγήτρια γεωλογίας που έκανε μια δόση του εμβολόου της Pfizer στις ΗΠΑ πριν λίγες εβδομάδες, ενώ μήνες πριν είχε ολοκληρώσει τον εμβολιασμό της με AstraZeneca στη Βρετανία. «Φέρτε το».

Η Τόμσον, που έχει έξι εγγόνια, λέει ότι η απόφασή της να κάνει ενισχυτική δόση ήταν αυθόρμητη. Ενώ προμηθευόταν ένα τεστ κοροναϊού από ένα φαρμακείο της Φλόριντα, όπου βρισκόταν για να επισκεφθεί συγγενείς της, είδε ότι το φαρμακείο χορηγούσε εμβόλια.

Όταν ένας εργαζόμενος τη ρώτησε αν αυτή θα ήταν η πρώτη ή η δεύτερη δόση της, εκείνη απάντησε ότι ήταν η πρώτη – «επειδή ήταν η πρώτη μου με Pfizer», εξηγεί στους Times. «Μου ήταν απολύτως ξεκάθαρο ότι η μείξη AstraZeneca με Pfizer ήταν καλή ιδέα», πρόσθεσε, καθώς είχε διαβάσει μελέτη για τα οφέλη του συνδυασμού.

Ενισχύει όντως η τρίτη δόση τα επίπεδα ανοσίας;

Ίσως. Είναι πολύ νωρίς για να ξέρουμε με βεβαιότητα, σύμφωνα με οργανισμούς όπως τα Αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) και τον ΕΜΑ. Προς το παρόν δεν έχει βγει επίσημο πόρισμα, όμως στην κυβέρνηση Μπάιντεν, για παράδειγμα, αυξάνονται οι φωνές που υποστηρίζουν ότι οι ηλικιωμένοι και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα θα ωφεληθούν από μια τρίτη δόση.

Η Pfizer και η BioNTech έχουν αναφέρει ότι μια τρίτη δόση του εμβολίου τους αυξάνει τα επίπεδα αντισωμάτων στο αίμα έναντι πολλών παραλλαγών του κοροναϊού, συμπεριλαμβανομένης της παραλλαγής Δέλτα. Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι ο συνδυασμός διαφορετικών εμβολίων ενδέχεται να οδηγεί σε μεγαλύτερη απόκριση του ανοσοποιητικού από ό,τι ο εμβολιασμός μόνο με έναν τύπο εμβολίου.

Όμως άλλοι ερευνητές και αξιωματούχοι δημόσιας υγείας έχουν προειδοποιήσει ότι πολλά από αυτά τα δεδομένα είναι προκαταρκτικά και οι πολίτες δεν πρέπει να θεωρούν δεδομένο ότι οι επιπλέον δόσεις είναι απαραίτητες.

Η Δρ. Κρουτίκα Κουπάλι, ειδικός λοιμωδών νοσημάτων και αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα, λέει στους Times ότι πολλοί ασθενείς της που έχουν εμβολιαστεί με το εμβόλιο της Johnson&Johnson τη ρωτούν αν θα πρέπει να κάνουν συμπληρωματική δόση. Το εμβόλιο αυτό, όπως και εκείνο της AstraZeneca, είναι λιγότερο αποτελεσματικό από τα εμβόλια mRNA.

Η ίδια τους λέει ότι δεν είναι παράλογο να σκέφτονται ένα τέτοιο σενάριο.

Τους εξηγεί, όμως, ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τις πιθανές παρενέργειες και ότι οι έρευνες δεν έχουν φτάσει ακόμη σε τελικά συμπεράσματα.

«Αυτό που θέλουμε, είναι οι πολιτικές να καθοδηγούνται από επιστημονικά δεδομένα», τονίζει.

Δεδομένου του αποκεντρωμένου συστήματος διαχείρισης των ραντεβού για τα εμβόλια στις ΗΠΑ, αρκετοί άνθρωποι διαπίστωσαν ότι ήταν εύκολο να κάνουν ενισχυτική δόση, παρά το γεγονός ότι τυπικά δεν επιτρέπεται.

Στην έκτακτη αδειοδότηση των εμβολίων, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε τη χρήση μόνο δύο δόσεων των εμβολίων της Pfizer/BioNTech και της Moderna και μια δόση του εμβολίου της Johnson&Johnson.

Προκειμένου το CDC να μπορέσει να συστήσει ενισχυτικές δόσεις, ο FDA θα πρέπει να αλλάξει την έκτακτη άδεια ή να προχωρήσει στην πλήρη αδειοδότηση των εμβολίων. Σε περίπτωση που λάβουν πλήρη άδεια κυκλοφορίας, οι γιατροί θα έχουν μεγαλύτερη ελευθερία να συνταγογραφήσουν ενισχυτικές δόσεις για τους ασθενείς τους.

Και η ηθική του πράγματος;

Από ηθικής άποψης, το ζήτημα βρίσκεται μάλλον σε μια γκρίζα ζώνη, σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στους Times. Το ιδανικό θα ήταν τα εμβόλια που περισσεύουν από τις πλούσιες χώρες να μεταφέρονται σε κράτη με πιο περιορισμένη δυνατότητα προμήθειας εμβολίων, και όχι σε άτομα που θέλουν επιπλέον δόση, εξηγεί η Δρ. Κρουπάλι.

«Πριν αρχίσουμε να μιλάμε για τρίτες δόσεις του εμβολίου, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι όλοι μπορούν να κάνουν έστω την πρώτη».

Η Έριν Μάτσον, που έκανε μια δόση του εμβολίου της Moderna την Κυριακή, έχοντας ήδη κάνει το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson&Johnson, λέει στους Times ότι την ανησύχησε η πιθανότητα να παίρνει τη δόση κάποιου που δεν έχει εμβολιαστεί ακόμη.

Όμως, από τη στιγμή που πολλά αχρησιμοποίητα εμβόλια καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων, δεδομένης της καχυποψίας μεγάλου μέρους των Αμερικανών για τον εμβολιασμό, κατέληξε ότι δεν θα ήταν και πολύ πιθανό.

«Δεν το παίρνω από κάποιον που δεν έχει άλλη ευκαιρία να εμβολιαστεί», υποστηρίζει η 41χρονη Μάτσον που ζει στην πόλη της Ουάσινγκτον. «Το παίρνω από μια χωματερή».

Η Μάτσον, διευθύντρια ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού αναφέρει ότι φοβήθηκε πολύ πως θα κολλούσε την πολύ μεταδοτική παραλλαγή Δέλτα και ότι θα μόλυνε την 8χρονη κόρη της. Έτσι, έκανε την ενισχυτική δόση σε ένα φαρμακείο, όπου – προς ανακούφισή της – κανείς δεν την ρώτησε αν είχε ήδη εμβολιαστεί.

Η Μορίν Κέλι, μέλος της επιτροπής ηθικής του ΠΟΥ για την έρευνα επάνω στον κοροναϊό, σημείωσε ότι σε επίπεδο πολιτικής, το γεγονός ότι τα πλούσια κράτη εστιάζουν στο κατά πόσον θα χορηγήσουν ενισχυτικές δόσεις είναι ντροπιαστικό, τη στιγμή που μόλις το 1,1% των κατοίκων των φτωχότερων κρατών έχουν λάβει έστω και την πρώτη δόση του εμβολίου.

Πρόσθεσε ότι κάθε άνθρωπος που προχωρά σε ενισχυτική δόση συμβάλλει στην άγνοια που επικρατεί γύρω από την ανισότητα των εμβολίων.

«Αν αποφασίσω να πάω και να κάνω ενισχυτική δόση, πιστεύω ότι θα είμαι συνένοχη στις αποφάσεις της κυβέρνησής μου ή των φαρμακευτικών εταιρειών», τόνισε η Δρ. Κέλι, καθηγήτρια βιοηθικής στο Τμήμα Nuffield για την Υγεία του Πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Δεν πιστεύω ότι οι ατομικές μας αποφάσεις μπορούν να διαχωριστούν εύκολα από αυτού του είδους τις αποφάσεις σε επίπεδο πολιτικής».

Ένας άλλος ειδικός της βιοηθικής, ο Χον-Λαμ Λι, αναπληρωτής διευθυντής του κέντρου βιοηθικής του Κινεζικού Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, υποστηρίζει ότι θα πρέπει να εστιάσουμε σε μια πιο σημαντική πτυχή: Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι είναι ανήθικο να αποφεύγει κανείς τον εμβολιασμό, από τη στιγμή που κάτι τέτοιο θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των άλλων. Κατά τη δική του γνώμη, δεν υπάρχουν ηθικά ζητήματα σε περίπτωση που οι ασθενείς είναι ευάλωτοι ή κάνουν την ενισχυτική δόση κατόπιν σύστασης του γιατρού της.

Κι αν θελήσουν και τέταρτη; Η Τόμσον, η συνταξιούχος γεωλόγος από το Εδιμβούργο, αναφέρει ότι θα το σκεφτεί όταν επιστρέψει στη Φλόριντα σε λίγους μήνες.

«Αν είχα λόγους να πιστέψω ότι θα ενισχύσει κι άλλο την ανοσία μου», τόνισε, «είναι σίγουρο ότι θα το έκανα».

Headlines