Αύξηση της μυωπίας στα παιδιά μπορεί να συνδέεται με την πανδημία

Η αύξηση των περιστατικών μυωπίας στα παιδιά,  μπορεί να σχετίζεται με την απότομη αύξηση του χρόνου που περνούν μπροστά σε οθόνες τηλεφώνων, τάμπλετ ή υπολογιστών, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που δεν αφήνουν τα παιδιά να βρεθούν σε εξωτερικούς χώρους λόγω της πανδημίας.

Σχετική έρευνα από το Χονγκ Κονγκ, δημοσιεύτηκε ύστερα από αξιολόγηση στο British Journal of Ophthalmology.

Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, περισσότερες από 180 χώρες είχαν κλείσει σχολεία και κολέγια, επηρεάζοντας ένα δισεκατομμύριο μαθητές ή το 80% των μαθητών του κόσμου, σε μια προσπάθεια να ελέγξουν την πορεία του κοροναϊού, επισημαίνουν οι ερευνητές.

Τα παιδιά επηρεάστηκαν ιδιαίτερα, καθώς οι υπαίθριες δραστηριότητες περιορίστηκαν ή απαγορεύθηκαν και οι κοινωνικές συναλλαγές περιορίστηκαν δραστικά. Όσο για την περιοχή που πραγματοποιήθηκε η μελέτη, το Χονγκ Κονγκ, είναι μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις του κόσμου, με τους περισσότερους κατοίκους να ζουν σε πολυώροφα και μικρά διαμερίσματα με μικρό εξωτερικό χώρο.

Η αύξηση του χρόνου στις οθόνες και η μείωση του χρόνου σε εξωτερικούς χώρους εμπλέκονται στη μυωπία, καθώς πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία το σχήμα του ματιού αλλάζει, προκαλώντας τις ακτίνες φωτός να διαθλώνται σε λάθος σημείο, με αποτέλεσμα η εστίαση των εικόνων να γίνεται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, αντί πάνω στην επιφάνειά του.

Η μυωπία στα παιδιά έχει σημασία επειδή τα θέτει σε κίνδυνο για επιπλοκές που αυξάνουν τον κίνδυνο μη αναστρέψιμης εξασθένησης της όρασης αργότερα στη ζωή, λένε οι ερευνητές.

Για να διαπιστώσουν εάν οι επιβαλλόμενες αλλαγές στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής κατά τη διάρκεια της πανδημίας μπορεί να έχουν επηρεάσει την όραση των παιδιών, οι ερευνητές μελέτησαν τα μάτια 1793 παιδιών του Χονγκ Κονγκ, που μετέχουν σε μια συνεχιζόμενη πληθυσμιακή μελέτη των οφθαλμικών παθήσεων σε παιδιά ηλικίας 6-8 ετών.

Περίπου 709 από τα παιδιά μπήκαν στη μελέτη στην αρχή της πανδημίας (Δεκέμβριο 2019 – Ιανουάριο 2020) και παρακολουθήθηκαν για περίπου 8 μήνες. Τα 1084 παιδιά συμμετείχαν στη μελέτη πριν από την έναρξη της πανδημίας και παρακολουθούνταν για περίπου 3 χρόνια.

Η οπτική οξύτητα των παιδιών -η ικανότητα να βλέπουν καθαρά- μετρήθηκε και συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για τον τρόπο ζωής τους, αναφέροντας ταυτόχρονα τον χρόνο που περνούσαν σε εξωτερικούς χώρους και σε διάβασμα, κατά την είσοδο στη μελέτη και κατά τη διάρκεια των επισκέψεων στον οφθαλμίατρο.

Περίπου 1 στα 5 παιδιά (19,5%) που μπήκαν στη μελέτη στη διάρκεια της πανδημίας, ανέπτυξαν μυωπία μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου 2020, σε σύγκριση με περίπου 1 στα 3 παιδιά (37%) που ανήκαν στην ομάδα που μετείχε στη μελέτη επί τριετία.

Οι ερευνητές έλαβαν υπόψιν την ηλικία, το φύλο, τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης, την ύπαρξη μυωπίας στους γονείς και στον χρόνο που περνούσαν τα παιδιά σε εξωτερικούς χώρους και σε διάβασμα, ο αριθμός των νέων περιπτώσεων μυωπίας ήταν υψηλότερος στα παιδιά της πανδημικής ομάδας.

Η εκτιμώμενη συχνότητα μυωπίας στη διάρκεια ενός έτους ήταν 28%, 27% και 26%, αντίστοιχα, για παιδιά 6, 7 και 8 ετών στην πανδημική ομάδα παιδιών, σε σύγκριση με 17%, 16% και 15%, αντίστοιχα, για παιδιά 6, 7 και 8 ετών στην ομάδα της τριετούς παρακολούθησης.

Αυτές οι αλλαγές συνέπεσαν με τη μείωση του χρόνου που περνούσαν τα παιδιά σε εξωτερικούς χώρους, από μία ώρα και 15 λεπτά περίπου σε 24 λεπτά/ημέρα περίπου και μια αύξηση του χρόνου στις οθόνες από 2,5 ώρες/ημέρα περίπου σε 7 ώρες/ημέρα περίπου.

Οι ερευνητές συνέκριναν επίσης την πανδημική ομάδα με τα ευρήματα της προηγούμενης μελέτης τους, η οποία εξέταζε την ανάπτυξη της μυωπίας σε παιδιά της ίδιας ηλικίας στο Χονγκ Κονγκ.

Στην προηγούμενη μελέτη, το 13% των παιδιών είχαν αναπτύξει την πάθηση σε διάστημα ενός έτους, τη στιγμή που το 19,5% των παιδιών της πανδημίας ανέπτυξαν μυωπία σε διάστημα μικρότερο των οκτώ μηνών. Η σύγκριση προσέδωσε πρόσθετη σημασία στη σύνδεση μεταξύ της πανδημίας και του αυξημένου κινδύνου μυωπίας σύμφωνα με τους ερευνητές.

Παρόλα αυτά, πρόκειται για μελέτη παρατήρησης, η οποία κατ΄ αρχήν δεν μπορεί να καθορίσει την αιτία, ενώ ταυτόχρονα έχει συμπεριληφθεί έρευνα βάσει ερωτηματολογίου, με αποτέλεσμα οι απαντήσεις να βασίζονται στις εκτιμήσεις αυτών που απαντούν. Σε αυτους περιορισμούς της μελέτης, αναφέρονται οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι τα ευρήματα μπορεί να διαφοροποιούνται σε άλλες περιοχές, όπου τα μέτρα δημόσιας υγείας να είναι διαφορετικά.

Οι ερευνητές όμως υπογραμμίζουν ταυτόχρονα, πως παρά τους ανυπέρβλητους περιορισμούς της μελέτης, τα αρχικά αποτελέσματα εξακολουθούν να δείχνουν μια ανησυχητική εξέλιξη της μυωπίας που δικαιολογεί τις ανάλογες θεραπευτικές ενέργειες. Προειδοποιούν όμως τους οφθαλμιάτρους, τους πολιτικούς, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, ότι πιθανόν να επίκειται μια νέα κρίση δημόσιας υγείας ως αποτέλεσμα της πανδημίας και χρειάζονται συλλογικές προσπάθειες να αποτραπεί η παιδική μυωπία.