Κλιματική Αλλαγή – Τα κράτη που κινδυνεύουν να σβηστούν από τον χάρτη

Αν η μέση παγκόσμια θερμοκρασία σημειώσει αύξηση που ξεπερνά τον 1,5 βαθμό Κελσίου – και όλα δείχνουν πως θα το κάνει – οι επιπτώσεις θα είναι «καταστροφικές» για τις χώρες του Ειρηνικού Ωκεανού, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Τι σημαίνει αυτό; Δυνητικά, ακόμη και την εξαφάνιση ολόκληρων κρατών εξαιτίας της ανόδου της στάθμης των ωκεανών.

Οι ειδικοί αντιμετωπίζουν εδώ και πολύ καιρό τον Ειρηνικό ως δείκτη για την εξέλιξη της κλιματικής κρίσης, καθώς πρόκειται για μια περιοχή που ήδη πλήττεται από ακραία φαινόμενα: Γιγαντιαία κύματα, καταστροφικοί κυκλώνες, αυξημένη αλατότητα του υδροφόρου ορίζοντα που καθιστά αδύνατη την καλλιέργεια, παρατεταμένη ξηρασία και απώλεια νησιών με χαμηλό υψόμετρο εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Οι κρίσεις αυτές αναμένεται να αυξηθούν τόσο ως προς τη συχνότητα όσο και ως προς την ένταση καθώς η κλιματική κρίση βαθαίνει και ο κόσμος θερμαίνεται.

Τώρα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), στην έκθεση-ορόσημο που δημοσίευσε τη Δευτέρα γύρω από την υπερθέρμανση του πλανήτη, απευθύνει ακόμη περισσότερες προειδοποιήσεις στην παγκόσμια κοινότητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το πόρισμα των επιστημόνων, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να περιοριστούν στο μισό προκειμένου η θερμοκρασία να μην σκαρφαλώσει πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου ψηλότερα σε σχέση με την προ-βιομηχανική περίοδο.

Ο στόχος αυτός υιοθετήθηκε από τη Συμφωνία του Παρισιού έπειτα από επίμονες πιέσεις των ηγετών των νησιών του Ειρηνικού.

«Η έκθεση του IPCC είναι πολύ ανησυχητική», λέει στον Guardian ο Σατιέντρα Πρασάντ, πρέσβης των νησιών Φίτζι και μόνιμη εκπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη. «Ξεπέρασε όλες μνας τις εκτιμήσεις… Παρουσιάζει ορισμένα καταστροφικά σενάρια που σκεφτόμασταν σε σχέση με την άνοδο της στάθμης του Ειρηνικού, την απώλεια εδαφών με χαμηλό υψόμετρο και την ενδεχόμενη απώλεια ολόκληρων κρατών εντός του αιώνα που διανύουμε. Είναι βέβαιο πως όλα αυτά θα συμβούν πολύ πιο σύντομα».

Η έκθεση του IPCC παρουσίασε πέντε διακριτά σενάρια βάσει πέντε διαφορετικών πιθανών επιπέδων εκπομπών του θερμοκηπίου. Βάσει των σεναρίων για τις υψηλές και πολύ υψηλές εκπομπές που περιγράφει η έκθεση, η παγκόσμια θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί κατά 3,6 και 4,4 βαθμούς Κελσίου αντίστοιχα, μέχρι το τέλος του αιώνα.

Ακόμη και στο ενδιάμεσο σενάριο, το πιθανότερο είναι ότι ο πλανήτης θα θερμανθεί κατά περισσότερους από 2 βαθμούς Κελσίου.

Η έκθεση διαπίστωσε ότι για κάθε μισό επιπλέον βαθμό Κελσίου, παρατηρούνται σαφείς αυξήσεις στην ένταση και τη συχνότητα των καυσώνων, των έντονων βροχοπτώσεων και των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Ο Πρασάντ εξηγεί στον Guardian ότι οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρη την περιοχή του Ειρηνικού εδώ και χρόνια.

«Βιώνουμε καταστροφικές πλημμύρες και καταιγίδες με μεγάλη συχνότητα: Καιρικά φαινόμενα που σημειώνονταν κάθε 50 με 100 χρόνια, πλέον συμβαίνουν κάθε 10 χρόνια. Μπορεί κανείς να συμπεράνει απευθείας ότι οι καταστροφικοί κυκλώνες, η παρατεταμένη ξηρασία, οι υπερ-κυκλώνες, θα εμφανίζονται συχνότερα και πολύ πιο έντονα σε όλα τα μικρά νησιά του Ειρηνικού», επισημαίνει.

Νέα έκθεση της Greenpeace για την περιοχή της Αυστραλίας και του Ειρηνικού υπογραμμίζει την κλιματική αδικία που αντιμετωπίζει η συγκεκριμένη περιοχή: Αν και είναι ένα από τα λιγότερο ρυπογόνα τμήματα του πλανήτη, καθώς ευθύνεται μόλις για το 0,23% των παγκόσμιων εκπομπών, όμως ανήκει στις πρώτες περιοχές που βιώνουν τις πιο σκληρές επιπτώσεις της παγκόσμιας ανόδου της θερμοκρασίας.

«Αν εξετάσεις ποιες είναι οι επιπτώσεις, το πιθανότερο είναι πως θα διαπιστώσεις πως δεν υπάρχει περιοχή που να πλήττεται περισσότερο από τον Ειρηνικό», υποστηρίζει μιλώντας στον Guardian ο Δρ. Νικολά Κασούλε, επικεφαλής έρευνας της Greenpeace για την περιοχή της Αυστραλίας και του Ειρηνικού.

Ο Τζόσεφ Σικούλου, εκτελεστικός διευθυντής της ομάδας ακτιβιστών για το κλίμα, 350.org τονίζει ότι η έκθεση του IPCC ήταν «πολύ ζοφερή και ανησυχητική, όχι όμως και αναπάντεχη. Μπορούσες ήδη να καταλάβεις, από την απουσία ηγεσίας και φιλοδοξίας σε όλο τον κόσμο για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, ότι οδεύαμε ακριβώς προς τα εκεί».

Ο Σικούλου αναφέρει επίσης ότι τα κράτη του Ειρηνικού Ωκεανού προειδοποιούν εδώ και χρόνια τόσο για τις πιθανές εξελίξεις της κλιματικής αλλαγής, όσο και για τα ακραία φαινόμενα που πλήττουν αυτή τη στιγμή όλο τον πλανήτη.

«Μιλάμε για αυτά τα πράγματα εδώ και δεκαετίες, επειδή η κλιματική αλλαγή ήταν στην πόρτα μας πολύ πριν φτάσει οπουδήποτε αλλού», υπογραμμίζει.

«Ο Ειρηνικός πάντα αντιμετωπιζόταν ως δείκτης της κρίσης. Η πραγματικότητα που βιώναμε χρησιμοποιούνταν για να υπογραμμίσει την κλιματική κρίση εδώ και δεκαετίες… Η συζήτηση μετατοπίζεται, πλέον όλοι καταλαβαίνουν την πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης, για αυτό και είναι σημαντικό οι κοινότητες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή να βρεθούν στο επίκεντρό της».