Στο ανατολικό τμήμα της Σαμοθράκης, του νησιού με την ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου (το Φεγγάρι, στο όρος Σάος), βρίσκεται η περιοχή της Άνω Μεριάς, που αποτελείται από διάσπαρτους μικρούς συνοικισμούς.


Ξεχωριστό χρώμα στην Άνω Μεριά δίνει ο ποταμός Φονιάς, τα νερά του οποίου κυλούν στην ομώνυμη κοιλάδα σχηματίζοντας στο διάβα τους λιμνούλες (βάθρες) και καταρράκτες.

Πολυάριθμοι οικοτουρίστες από την Ελλάδα και το εξωτερικό επισκέπτονται το σπάνιας ομορφιάς οικοσύστημα του Φονιά, με το δάσος από αιωνόβια πλατάνια, τα άφθονα τρεχούμενα νερά και την αξιόλογη πανίδα.

Η αφετηρία του μονοπατιού που οδηγεί στους καταρράκτες του Φονιά βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού.


Ύστερα από 45′ παραποτάμιας διαδρομής μέσα σε ένα θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, οι φυσιολάτρες φθάνουν στον πρώτο καταρράκτη (Κλείδωση) με τη γραφική λιμνούλα, στα κρυστάλλινα νερά της οποίας μπορούν να κολυμπήσουν.


Το μονοπάτι συνεχίζει, με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας, για το δεύτερο καταρράκτη, όπου οι λάτρεις της φύσης φθάνουν ύστερα από διαδρομή 30′. Το φυσικό ανάγλυφο, η πυκνή βλάστηση, τα τρεχούμενα νερά και η λιμνούλα (Γερανιά βάθρα), που προσφέρεται επίσης για κολύμπι, συνθέτουν και εδώ ένα μαγευτικό περιβάλλον.


Από το σημείο αυτό και μετά η ανάβαση προς τους υπόλοιπους καταρράκτες απαιτεί μεγάλη ορειβατική πείρα και τον απαιτούμενο ορειβατικό εξοπλισμό.

Να προσθέσουμε ότι το φαράγγι του Φονιά είναι ιδεώδες για canyoning, καθώς διαθέτει μεγάλες βάθρες, αρκετά ραπέλ (κατάβαση με τη βοήθεια σχοινιών) και τσουλήθρες. Η κατάβαση ξεκινά από τη θέση «Καρυές» και διαρκεί περίπου 6 ώρες.

Εξάλλου, οι επισκέπτες της Άνω Μεριάς δεν πρέπει να παραλείψουν να επισκεφθούν και ένα αξιόλογο ιστορικό μνημείο της περιοχής, το μεσαιωνικό πύργο του Φονιά, οικοδόμημα της εποχής κατά την οποία το νησί είχε περάσει στην κυριαρχία του γενοβέζικου οίκου των Γατελούζων (Gattilusi).


Τέλος, για όσους επιθυμούν να γνωρίσουν την ανατολική ακτογραμμή της Σαμοθράκης, η διαδρομή από την Άνω Μεριά προς τους Κήπους, όμορφη εκτεταμένη παραλία με χαρακτηριστικά μαύρα βότσαλα, είναι μια θαυμάσια πρόταση.