Ενας βραχώδης ξερότοπος, οκτώ χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Αθήνας, κέντρισε το ενδιαφέρον της Εθνικής Τράπεζας λίγο μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου: η Φιλοθέη. Η οικοδόμηση της περιοχής, με σκοπό να καλυφθούν οι οικιστικές ανάγκες των υπαλλήλων της, αποφασίστηκε τη δεκαετία του 1920 και δέκα χρόνια αργότερα στο σημείο, όπου ως τότε κατοικούσαν κυρίως βοσκοί ανάμεσα σε λιγοστές αμυγδαλιές και θάμνους, ανεγείρονταν τα πρώτα κτίρια. Ενα από αυτά, το πρώτο Δημοτικό Σχολείο της Φιλοθέης, ένα ιστορικό οικοδόμημα ηλικίας σχεδόν 90 ετών που ξεκίνησε ως πρότυπη κατοικία, που επιτάχθηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής και που στη συνέχεια λειτούργησε ως εκπαιδευτήριο σημαδεύοντας τις μνήμες χιλιάδων ανθρώπων, πλέον εκπέμπει σήμα κινδύνου. Αγώνα για να σωθεί το παλιό Δημοτικό Σχολείο της Φιλοθέης δίνουν κάτοικοι και απόφοιτοι του σχολείου, οι οποίοι συναντήθηκαν έπειτα από χρόνια, ένωσαν τις δυνάμεις τους και ζητούν να μετατραπεί το υπό κατάρρευση κτίριο σε πολιτιστικό κέντρο.

Κινητοποίηση

Οπως επισημαίνουν σε υπόμνημά τους, το κτίριο, που βρίσκεται στην Πλατεία Δροσοπούλου, σε ένα από τα κεντρικότερα και πιο όμορφα σημεία της Φιλοθέης, «μέχρι το 2002 ήταν σε χρήση όμως έκτοτε εγκαταλείφθηκε στη φθορά του χρόνου και στους βάνδαλους». Πλέον, «βρίσκεται σε άθλια κατάσταση, έχει μετατραπεί σε σκουπιδότοπο και κατά καιρούς έχει γίνει χώρος παράνομων δραστηριοτήτων», λέει στα «ΝΕΑ» η Ελένη Μπόνου, παλιά μαθήτρια του σχολείου. «Μετά την κινητοποίησή μας, καθάρισαν το κτίριο βγάζοντας δύο κάδους με σκουπίδια, νεκρά ποντίκια και μπάζα», συμπληρώνει. Ομως, η συνολική εικόνα εγκατάλειψης, όπως επισημαίνουν οι απόφοιτοι, δείχνει «ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην αξιοποίησή του από τους τωρινούς ιδιοκτήτες». Για τον λόγο αυτόν προτείνουν «τη διάσωσή του προς όφελος του Δημοσίου και όλων των κατοίκων της περιοχής».

Σύμφωνα με τους ίδιους, το κτίριο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων Ζωγραφικής – Γλυπτικής, παρουσιάσεων βιβλίων, ως μικρό συνεδριακό κέντρο, ως αίθουσα συνελεύσεων Συλλόγων, ως Βιβλιοθήκη-Αναγνωστήριο αλλά και ως μικρό αμφιθέατρο με κερκίδες στον περιβάλλοντα χώρο. Για να γίνει αυτό, εξηγεί η ίδια, «υπάρχουν διάφορες λύσεις. Είτε να χαρακτηριστεί το κτίριο διατηρητέο, καθώς η ηλικία, η αρχιτεκτονική μορφή του, η χρήση και η θέση του θα δικαιολογούσαν κάτι τέτοιο, είτε να αγοραστεί απευθείας από τον δήμο, είτε να συμπράξει ο δήμος με τους ιδιοκτήτες, είτε τέλος να υπάρξει σύμπραξη του δήμου με την Εθνική Τράπεζα, η οποία υπήρξε θεμελιωτής της Φιλοθέης. Σε αυτήν την περίπτωση θα μπορούσαν να το αγοράσουν από κοινού και να χρηματοδοτήσουν μαζί το έργο. Για τη μελέτη μετατροπής του κτιρίου θα μπορούσε να ζητηθεί η βοήθεια του Πολυτεχνείου το οποίο έχει ήδη καταρτίσει άλλες μελέτες για τη Φιλοθέη».

Αγγλικά πρότυπα

«Το σχολείο είναι συνδεδεμένο με τις παιδικές μας μνήμες», συνεχίζει η απόφοιτος του σχολείου. «Βρεθήκαμε οι παλιοί συμμαθητές έπειτα από χρόνια μέσα από μια ομάδα στο Facebook με τίτλο «Αναμνήσεις από την Παλαιά Φιλοθέη» και έτσι γεννήθηκε η πρωτοβουλία. Πραγματοποιήσαμε και μια συνάντηση έξω από το Δημοτικό Σχολείο. Είναι κρίμα ένα τέτοιο κτίριο να ρημάζει», προσθέτει.

Οι απόφοιτοι ευελπιστούν στην κινητοποίηση των τοπικών παραγόντων αλλά και της Εθνικής Τράπεζας, χωρίς την οποία δεν θα είχε διαμορφωθεί η Κηπούπολη της Φιλοθέης όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Η αρχική ιδέα της δημιουργίας της ανήκε στον τέως διοικητή της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννη Δροσόπουλο και για την υλοποίησή της επιστρατεύτηκαν διακεκριμένοι μηχανικοί, αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι, ανάμεσα στους οποίους οι καθηγητές του ΕΜΠ Δημήτρης Πικιώνης και της Ανώτατης Σχολής Καλών τεχνών, γλύπτης Μιχάλης Τόμπρος. Σε αυτούς οφείλεται η υιοθέτηση των αγγλικών προτύπων για τη δημιουργία της Κηπούπολης, με τα 2/3 της επιφάνειάς της να διατίθενται σε κοινόχρηστους χώρους, όπως πάρκα, πλατείες, παιδικές χαρές, σχολεία, με απαγόρευση της επαγγελματικής στέγης – με εξαίρεση τη δημιουργία δύο μικρών αγορών και με πρόβλεψη για ηλιόλουστα κτίρια.

Πριν περιέλθουν στην κατοχή της Εθνικής Τράπεζας, οι συγκεκριμένες εκτάσεις είχαν αγοραστεί από Αιγυπτιώτες με σκοπό τη δημιουργία οικισμού με την ονομασία Νέα Αλεξάνδρεια, ενώ παλαιότερα στην περιοχή διατηρούσε μεγάλες εκτάσεις η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ