Μακεδόνες, Έλληνες, Ταλιμπάν

Η ομοιότητα μεταξύ Καμπούλ και Σαϊγκόν δεν περιορίζεται στην παρουσία του αμερικανικού ελικοπτέρου που διασώζει ηττημένους Αφγανούς (όπως το 1975, Βιετναμέζους) και Αμερικανούς προστάτες: και τότε, όπως και σήμερα, πολλά από τα άρθρα που γράφονταν εκτιμούσαν ότι η κατάρρευση της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας ξεκίνησε.

Όπως όμως γνωρίζουμε, 15 χρόνια αργότερα κατέρρευσε η (εμμέσως) νικηφόρα Ρωσική Αυτοκρατορία και η Αμερική αναδείχθηκε μόνη υπερδύναμη.

Και για τον θρήνο ότι 20 χρόνια προσπαθειών και 88 δισεκατομμύρια δολάρια δεν ήσαν αρκετά για να μετεξελιχθεί σε κοινοβουλευτική δημοκρατία το Αφγανιστάν υπάρχει προηγούμενο: θρηνούσαν και το 1967 οι Αμερικανοί λίμπεραλ ότι στρατιωτική και οικονομική βοήθεια έρρεε άφθονη στην Ελλάδα επί 20 ακριβώς χρόνια -από το 1947- και το αποτέλεσμα ήταν τον Απρίλιο του ’67 οι καλοπληρωμένοι και με το αίμα του εμφύλιου βαμμένοι κοινοβουλευτικοί θεσμοί να τιναχτούν στον αέρα.

Από αρχαιοτάτων χρόνων, δουλειά των αυτοκρατοριών είναι να κάνουν πολέμους· στους πρόσφατους χρόνους, η Ρωσική έκανε όσους ακριβώς και η Αμερικανική κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου διότι  πάντα αντίπαλοι ήσαν, έστω και δι’ αντιπροσώπων·  μετά συνέχισε στην Καυκασία και στην Ουκρανία.

Η Κινεζική αποτελεί εξαίρεση ως τώρα, – στην εποχή μας, μόνο με το Βιετνάμ έχει κάνει πόλεμο. Ίσως επειδή η εσωτερική κατάσταση της Κίνας, η διάλυση στην οποία βρισκόταν κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, δεν το επέτρεπε.

Ας μην βιαζόμαστε λοιπόν: η αμερικανική ισχύς -πολιτική, στρατιωτική, οικονομική, πολιτιστική- παραμένει ακριβώς αυτή που ήταν και πριν αναχωρήσει ο χρυσοπληρωμένος πρόεδρος Ασράφ Γκάνι.

Κάπου αλλού θα διοχετευθούν τα δισεκατομμύρια που πήγαιναν για την οικοδόμηση της «φιλελεύθερης Δημοκρατίας του Αφγανιστάν» και κάποιος άλλος πρόεδρος θα φορτώσει σε ελικόπτερο τις οικονομίες από την έντιμη εργασία του, μετά 10-20 χρόνια.

Αλλά ας θυμόμαστε, πρωτίστως, πως δεν είναι υποχρεωτικό οι αυτοκρατορίες να καταλύονται από άλλες αυτοκρατορίες.

Οι Μακεδόνες, ήσαν ορεινή νομαδική φυλή· ως προς το κέντρο του κόσμου, την Περσική Αυτοκρατορία η Ελλάδα δεν είχε μεγαλύτερη σημασία από τη σημερινή του Αφγανιστάν· sub specie universitatis ο Πελοποννησιακός Πόλεμος δεν ήταν σημαντικότερος από τον πόλεμο Ταλιμπάν-Δυτικοφρόνων· οι Έλληνες λόγιοι -Αθηναίοι ή Ίωνες ή Ελεάτες- στην Περσική Αυτοκρατορία, στη Μεσοποταμία και στον Νείλο, έκαναν τα μάστερ και τα διδακτορικά τους.

Η ιστορία ούτε διδάσκει ούτε επαναλαμβάνεται – κάποιες αναλογίες και ομοιότητες όμως, καλό είναι να τις θυμόμαστε, έστω και χάριν παιδιάς.