Κοροναϊός – Οι «άγνωστοι Χ» της πανδημίας – Παιδιά, υπερμεταδότες της Δέλτα

«Κόκκινο» χτυπά η ανησυχία ειδικών και κυβέρνησης για επιθετικότητα της μετάλλαξης Δέλτα που άρχισε να έχει αντίκτυπο στο σύστημα υγείας, με τις εισαγωγές στα νοσοκομεία να αυξάνονται, όπως αυξάνεται και ο αριθμός των διασωληνωμένων που έφτασε τους 318, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία που ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 154% μέσα σε ένα μόλις μήνα.

Με τα κρούσματα του κοροναϊού να είναι τις τελευταίες μέρες σταθερά πάνω από 3.000, οι υγειονομικές αρχές αντιμετωπίζουν όλο και χειρότερους δείκτες ενώ τρόμο προκαλούν οι προβλέψεις για νέα έκρηξη κρουσμάτων, από το Σεπτέμβρη, οπότε και αναμένεται να κορυφωθεί η επιστροφή των εκδρομέων του Αυγούστου.

Οι ειδικοί πυκνώνουν τις εκκλήσεις για εμβολιασμό του πληθυσμού, καθώς βλέποντας και την εικόνα που υπάρχει στα νησιά, φοβούνται πως οι εκδρομείς θα φέρουν στις αποσκευές τους τον ιό, και στη συνέχεια θα μολύνουν ανεμβολίαστους, διπλασιάζοντας σε χρόνο-ρεκόρ τα ημερήσια κρούσματα και κατ’ επέκταση τις εισαγωγές και τις διασωληνώσεις.

Γι’ αυτό και συνιστούν σε όσους επιστρέφουν να τηρούν ευλαβικά τα μέτρα προστασίας έναντι των ευάλωτων ομάδων και να κάνουν διαγνωστικά τεστ – είτε έχουν είτε δεν έχουν συμπτώματα, ενώ τονίζουν πως ο μόνος λόγος που αντέχει το ΕΣΥ με τόσες χιλιάδες κρούσματα -όσα δηλαδή είχαμε και τον χειμώνα όταν και επιβάλλονταν αλλεπάλληλα lockdown- είναι ότι έχει μεσολαβήσει ο εμβολιασμός μεγάλης μερίδας πολιτών.

Οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη να τρέξει ο εμβολιασμός του πληθυσμού, επισείοντας και τον κίνδυνο να βρεθούμε μπροστά σε τραγικά διλήμματα στα νοσοκομεία,  όπως αυτό της μείωσης των εντατικών που προβλέπονται για άλλες ασθένειες, ή εκείνο της επιλογής ποιοι ασθενείς θα νοσηλευτούν και ποιοι δεν θα νοσηλευτούν.

Αύξηση πάντως παρατηρείται στον προγραμματισμό των ραντεβού για εμβολιασμό τις πρώτες ημέρες μετά τον δεκαπενταύγουστο σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, εν αναμονή και της αυστηροποίησης των μέτρων, που θα αφορά κυρίως τους ανεμβολίαστους.

Τι πρέπει να κάνουν όσοι επιστρέφουν από διακοπές

Το πώς έχει η κατάσταση περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο, ο καθηγητής καθηγητής Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Και φέτος το καλοκαίρι προσπαθήσαμε να ζήσουμε μια ψευδαίσθηση στην Ελλάδα, ότι μπορούμε να ζήσουμε όπως παλιά, πριν τον κοροναϊό. Να γλεντήσουμε με τον ίδιο τρόπο να ξεφαντώνουμε με τον ίδιο τρόπο τη νύχτα μαζί αγκαλιά, κάνοντας πάρτι, φλερτάροντας, αγκαλιάζοντας, πράγματα που όμως αν δεν εμβολιαστούμε όλοι δεν θα μπορέσουμε να τα ξανακάνουμε εκτός αν περάσει πολύς καιρός και φύγει ο κοροναϊός».

«Ο μέσος όρος των κρουσμάτων αυτή τη στιγμή είναι πολύ χαμηλός, γύρω στα 28-29 χρόνια, είναι μια επιδημία της νεολαίας» λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Παθολογίας και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας Χαράλαμπος Γώγος. «Συν το ότι τα μέτρα χαλάρωσαν λόγω διακοπών, δημιουργείται ένας συνδυασμός παραμέτρων πραγματικά επικίνδυνος για τη διασπορά στη φάση επιστροφής από διακοπές. Αυτό μας απασχολεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον καταλληλότερο τρόπο.

Οποιοσδήποτε γυρίζει και έχει έστω και ήπια συμπτώματα ανωτέρου αναπνευστικού (βήχα, ρινίτιδα πυρετό, κομάρες, αδυναμία) ή κλασικά συμπτώματα (δύσπνοια, ανοσμία) πρέπει να ελεγχθεί αμέσως. Οι ασυμπτωματικοί είναι πολύ βασικό να κάνουν τεστ, κατά προτίμηση rapid αντιγονικό, όχι self test, αν και όταν υπάρχουν συμπτώματα προηγείται το μοριακό. Ατομα που επιστρέφουν και έχουν συμπτώματα προφανώς θα πρέπει να απομονωθούν για ένα χρονικό διάστημα αλλά και οι ασυμπτωματικοί θα πρέπει να παίρνουν ιδιαίτερα μέτρα προστασίας για λίγες μέρες, κυρίως με τη χρήση μάσκας, ιδιαίτερα όταν στο περιβάλλον τους βρίσκονται άτομα αυξημένου κινδύνου, πιθανώς ανεμβολίαστα», σημείωσε.

Εφιαλτικές προβλέψεις για 800 διασωληνωμένους

Την ίδια ώρα, την εκτίμηση ότι «αν δεν αυστηροποιήσουμε τα υγειονομικά πρωτόκολλα, θα ζήσουμε μια υγειονομική τραγωδία μετά τις 20 Σεπτεμβρίου –  τέλος Νοεμβρίου»,  εξέφρασε ο διευθυντής της ΜΕΘ του νοσοκομείου Πανανικολάου Νίκος Καπραβέλος.

«Μην απορήσετε εάν μετά τις 20 Σεπτεμβρίου πιάσουμε και τους 500 και τους 700 και τους 800 διασωληνωμένους, δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε…  Εγκαινίασε 18 κλίνες ΜΕΘ στο Παπανικολάου ο πρωθυπουργός, και δεν έχει προκηρυχθεί θέση ακόμα γιατρού ή νοσηλευτού στις ΜΕΘ που εγκαινίασε ο πρωθυπουργός», είπε χαρακτηριστικά.

Ο ίδιος σημείωσε, μιλώντας στον Σκάι, ότι «χρειάζονται δραστικά περιοριστικά μέτρα στους ανεμβολίαστους. Το χειμώνα δεν πρέπει να συνυπάρχουν ανεμβολίαστοι με εμβολιασμένους, και μάλιστα χωρίς τεστ, στους κλειστούς χώρους.  Θα είναι μια καινούργια ωρολογιακή βόμβα» προειδοποίησε.

Η δύσκολη εξίσωση των μέτρων

Με την επιστροφή των αδειούχων να επιδεινώνει, όπως αναμένεται, τα επιδημιολογικά δεδομένα στην ηπειρωτική Ελλάδα και με το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων να φθάνει το 56%, το σχέδιο για το χτίσιμο του τείχους ανοσίας έως τον Σεπτέμβριο έχει πλέον εγκαταλειφθεί οριστικά.

Στο ημερολόγιο των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, ημερομηνίες-«κλειδιά» αποτελούσαν ο Δεκαπενταύγουστος και η δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου – αφού στις 13 θα χτυπήσει το πρώτο κουδούνι στα σχολεία.

Ήδη, με το CDC να έχει επανατοποθετήσει την Ελλάδα στο κόκκινο και τα πρώτα μηνύματα του Αυγούστου να προοιωνίζονται τη δύσκολη επόμενη μέρα, τα μέτρα έχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους αποφασιστεί. Οι σχετικές ανακοινώσεις, όπως είπε την περασμένη Πέμπτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, θα γίνουν την Τρίτη.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες και με δεδομένο ότι η κυβέρνηση εμμένει στην απόφασή της να μην κλείσει την οικονομία, το φθινόπωρο φαίνεται ότι θα ανήκει στους εμβολιασμένους, ενώ η ζωή των ανεμβολίαστων θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Το πρώτο μέτρο θα αφορά τη διασκέδαση. Εστιατόρια, καφέ-μπαρ, νυχτερινά κέντρα, θέατρα, σινεμά, γήπεδα και γενικότερα κλειστοί χώροι θα είναι ανοιχτοί μόνο για όσους έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους.

Αυστηροί κανόνες σε σχολεία και πανεπιστήμια

Όσον αφορά τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα εφαρμοστούν αυστηροί κανόνες, προκειμένου σχολεία και πανεπιστήμια να λειτουργήσουν κανονικά. Στα πανεπιστήμια, οι καθηγητές θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να υποβάλλονται σε εργαστηριακό τεστ, το οποίο θα επιβαρύνονται οι ίδιοι, δύο φορές την εβδομάδα. Το ίδιο θα ισχύει – πιθανότατα – και για τους φοιτητές (σ.σ. ίσως οι φοιτητές να έχουν τη δυνατότητα δωρεάν τεστ).

Τα μέτρα αυτά θα ισχύουν και για τα γυμνάσια-λύκεια. Οι ανεμβολίαστοι καθηγητές θα πρέπει, με δικά τους έξοδα, να κάνουν δύο εργαστηριακά τεστ την εβδομάδα. Όσοι μαθητές άνω των 12 ετών δεν έχουν εμβολιαστεί, θα πρέπει να δηλώνουν αρνητικό self test.

Παρά τις αισιόδοξες προσδοκίες ότι θα μπορούσαν τα σχολεία να ανοίξουν, με εμβολιασμένους τους εκπαιδευτικούς και έναν ικανοποιητικό αριθμό των μαθητών, με πιο χαλαρά μέτρα, αυτό όχι μόνο δεν φαίνεται δυνατό πλέον, αλλά και τα μέτρα προστασίας θα είναι αυστηρά.

Click away, τηλεργασία ή απολύσεις;

Ανοιχτά μένουν ακόμη δύο μέτωπα, που θα επηρεάσουν την οικονομία: Πρώτον, εάν τα μέτρα θα επεκταθούν και σε εμπορικά καταστήματα και σε «κλειστά» εμπορικά κέντρα. Μάλιστα, ανάλογα με το επιδημιολογικό φορτίο, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο επιστροφής στο click away.

Δεύτερον, πόσες επιχειρήσεις θα επιλέξουν να βγάλουν σε τηλεργασία τους ανεμβολίαστους εργαζομένους ή θα περάσουν σε απολύσεις. Προς εξέταση είναι ακόμη και οι ρυθμίσεις που θα αφορούν τις μετακινήσεις με τα μέσα μεταφοράς.

Μάσκες ξανά

Μπορεί τον Ιούνιο η χρήση της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους να είχε καταργηθεί, εγείροντας αρκετές αντιδράσεις από τους ειδικούς, ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, το πιο αποτελεσματικό – μετά το εμβόλιο – μέτρο προφύλαξης επιστρέφει. Έτσι από το φθινόπωρο… «μάσκα παντού».

Τα παιδιά υπερμεταδότες της Δέλτα

Με την παραλλαγή Δέλτα να φθάνει το 85% των νέων κρουσμάτων στη χώρα μας, τρόμο προκαλούν τα στοιχεία που αφορούν στην υπερμετάδοση του ιού από τα παιδιά.

Γι’ αυτό, οι ειδικοί απευθύνουν εκκλήσεις στους ανεμβολίαστους γονείς να κάνουν τώρα το εμβόλιο, πριν ανοίξουν τα σχολεία – ειδάλλως, θα είναι αργά.

Και ιδού το χαρακτηριστικό παράδειγμα: Παιδί από το Ισραήλ μολύνθηκε με την παραλλαγή Δέλτα στις διακοπές με τους γονείς του στην Ελλάδα, με τους γονείς να αγνοούν την ταξιδιωτική οδηγία για καραντίνα, όταν επέστρεψαν στην πατρίδα τους, και να το στέλνουν στο σχολείο. Αποτέλεσμα; Μολύνθηκαν άλλα 80 παιδιά!

Πάνω από 80 μαθητές στην πόλη Modiin του Ισραήλ εντοπίστηκαν με τη μετάλλαξη Δέλτα, με τον «ασθενή μηδέν» να έχει μόλις επιστρέψει από διακοπές στην Ελλάδα, σύμφωνα με τους New York Times.

Με την οικογένεια, όμως, ταξίδευε και παιδί, που δεν μπορεί να εμβολιαστεί λόγω ηλικίας και θα έπρεπε με βάση την ταξιδιωτική οδηγία να παραμείνει 10 ημέρες σε κατ’ οίκον καραντίνα και να παρουσιάσει αρνητικό τεστ PCR.

Ωστόσο, οι γονείς έστειλαν το παιδί στο σχολείο, με αποτέλεσμα να μολυνθούν με την παραλλαγή Δέλτα άλλα 80 παιδιά.

Το περιστατικό αποτελεί μία ακόμη επιβεβαίωση των όσων υποστηρίζουν οι ειδικοί στη χώρα μας, ότι η μετάλλαξη Δέλτα βρίσκεται πλέον παντού στην Ελλάδα.

Δέλτα: Τα παιδιά στέλνουν τους γονείς στο νοσοκομείο – Νέα μελέτη

Η υπερμετάδοση του ιού και ειδικά της μετάλλαξης Δέλτα από τα παιδιά έχει όμως και άλλες επιπτώσεις.

Και αυτό, γιατί η ενδοοικογενειακή μετάδοση του κοροναϊού από παιδιά σχολικής ηλικίας και εφήβους μπορεί να οδηγήσει σε νοσηλείες των δευτερογενών περιστατικών σε ενήλικες.

Μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό New England of Medicine, πραγματοποιήθηκε σε παιδιά που βρίσκονταν σε κατασκήνωση και στις ενδοοικογενειακές επαφές τους, προκειμένου να εκτιμηθούν οι παράγοντες που σχετίζονται με τη μετάδοση του ιού.

Συμμετείχαν 224 άτομα, ηλικίας 7 έως 19 ετών, με τεκμηριωμένη λοίμωξη. Συνολικά, 198 από αυτούς (88%) ήταν συμπτωματικοί, με τους 141 (71%) να αναπτύσσουν συμπτώματα μετά την επιστροφή τους από την κατασκήνωση.

Από τις 526 ενδοοικογενειακές επαφές αυτών των ατόμων, οι 377 (72%) ελέγχθηκαν για κοροναϊό και οι 46 (12%) αυτών βρέθηκαν θετικές. Το διάστημα μεταξύ της έναρξης των συμπτωμάτων στον αρχικό ασθενή και στην αντίστοιχη ενδοοικογενειακή επαφή που μολύνθηκε από τον συγκεκριμένο ασθενή ήταν 5 ημέρες.

Οι μεταδόσεις βρέθηκαν σε 35 από τα 194 νοικοκυριά (18%). Σε αυτά τα νοικοκυριά, ο δευτερογενής δείκτης προσβολής ήταν 45% (48 από 107 νοικοκυριά).

Μεταξύ των ενηλίκων που μολύνθηκαν, 4 από τους 41, ποσοστό 10%, χρειάστηκε να νοσηλευθούν με τη διάρκεια της νοσηλείας στο νοσοκομείο να είναι από 5 έως 11 ημέρες. Κανένα από τα 7 ανήλικα άτομα με δευτερογενή λοίμωξη δεν χρειάστηκε να νοσηλευθεί.

Από τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο σχετικά με την τήρηση των προληπτικών μέτρων, 146 από τους 217 (67%) ανέφεραν ότι είχαν τηρήσει το μέτρο της φυσικής απόστασης και 73 από τους 216 (34%) ότι έκαναν συνεχή χρήση μάσκας, κατά τη διάρκεια της μολυσματικής περιόδου μετά την επιστροφή τους από την κατασκήνωση.

Ο κίνδυνος ενδοοικογενειακής μετάδοσης ήταν χαμηλότερος μεταξύ των επαφών των ασθενών με άτομα που τηρούσαν το μέτρο της φυσικής απόστασης. Τα μέλη της οικογένειας, που είχαν στενή ή άμεση επαφή με τον ασθενή, είχαν υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης.

Συμπερασματικά, αναφέρεται στη μελέτη, είναι μεγάλης σημασίας τα παιδιά και οι έφηβοι, όταν έχουν επαφή με τεκμηριωμένο ή ύποπτο κρούσμα, να παραμένουν σπίτι και να τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης από τα άλλα μέλη της οικογένειάς τους.