Αν αλλάζαμε εθνικό ύμνο;

Γιατί να μην τραγουδάμε από εδώ και πέρα: Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ, στην έπαρση και στην υποστολή της σημαίας, σε επίσημες τελετές και στιγμές αλλά και σε αθλητικούς αγώνες ;

Δεν  αρμόζει στη διάρκεια της ανάκρουσής του έργου των Θεοδωράκη και  Ελύτη, να αποδίδονται ορθίως τιμές «εν ακινησία»;

Σε ποιον θα κακοφαινόταν μια τέτοια συμβολική αλλαγή ;

Θα μας ζητούσε κανείς εξηγήσεις; Θα είχε αντίρρηση η Ε.Ε; Το ΔΝΤ ; Ο Μπάιντεν ;

Θα τσακωνόταν η Νέα Δημοκρατία με την αντιπολίτευση;

Διακομματική συναίνεση δεν ψάχνουμε και δεν την βρίσκουμε ;

Το να αλλάξουμε εθνικό ύμνο μπορεί να ακούγεται βλάσφημο, ας συμπεριφερθούμε όμως στην υπόθεση όπως αξίζει σε μια υπόθεση .Δεν θα αλλάζαμε για να καταργήσουμε.

Κανείς δεν βαριέται έναν εθνικό ύμνο. Έχουμε μάλιστα έναν από τους ωραιότερους, από τους πιο σοβαρούς, καθώς  σε αντίθεση με τους περισσότερους  λαούς εμείς υμνούμε  την ελευθερία, αν και αξίζει να αναλογιστούμε πως η ταλαιπωρία του σημερινού εθνικού ύμνου (που τόσο συμφωνούμε πως  μας αρέσει)  μέχρι την καθιέρωση του, είναι χαρακτηριστικά ελληνική .

Ο  Ύμνος εἰς την Ελευθερίαν, γράφτηκε τον Μάιο του 1823 από τον Διονύσιο Σολωμό  και  το 1828 μελοποιήθηκε  από τον  Νικόλαο Μάντζαρο που βασίστηκε σε λαϊκά μοτίβα. Ο  Όθωνας απέρριψε την πρόταση να γίνει εθνικός ύμνος , όμως η δημιουργία παρέμεινε ζωντανή, γνώρισε επιτυχία και το 1861  προσαρμόστηκε σε ρυθμό εμβατηρίου κατά παραγγελία του Υπουργού Στρατιωτικών. Ευτυχώς, άρεσε στον Βασιλιά Γεώργιο Α΄ και με Βασιλικό Διάταγμα τον χαρακτήρισε «επίσημον εθνικόν άσμα» .

Και το Άξιον Εστί σκόνταψε σε δυσκολίες που φρέσκαραν στη μνήμη μας , τα πρόσφατα αφιερώματα   .

Ο ΕΟΤ δεν ήθελε να γίνει η παρουσίαση του έργου στο Ηρώδειο γιατί ο Μπιθικώτσης ήταν λαϊκός…

Ας επιστρέψουμε όμως στους εθνικούς ύμνους, οι αλλαγές των οποίων  συνοδεύονται από μεγάλες πολιτικές ή πολιτισμικές εξελίξεις .

Η Ν. Αφρική το 1997, κατήργησε τον ύμνο του καθεστώτος  Απαρτχάιντ, για  να υιοθετήσει έναν με στίχους στις 5 γλώσσες  που χρησιμοποιούνται στα εδάφη της .

Το 2018, στον Καναδά αποφασίστηκε να αλλάξουν οι στίχοι στην Αγγλική εκδοχή, που κρίθηκαν σεξιστικοί .

Το Ιρακ, είχε εθνικό ύμνο αφιερωμένο στον Σανταμ Χουσεΐν που  το 2004, αντικαταστάθηκε από ένα δημοφιλές τραγούδι στον αραβικό κόσμο που μιλάει για την Παλαιστίνη .

Στη Ρωσία: ο  Ύμνος της ΕΣΣΔ μετα  το θάνατο του Στάλιν το 1953 άρχισε να εκτελείται χωρίς λόγια καθώς αναφερόταν σε πολλά σημεία σε εκείνον . Το 1977 ο Σ. Μιχαλκόβ κλήθηκε να γράψει νέα εκδοχή του ύμνου, εξαφανίζοντας τον Στάλιν!

Το 1991 με την διάλυση της ΕΣΣΔ ,εθνικός ύμνος της Ρωσίας έγινε το Πατριωτικό Τραγούδι από την όπερα Ιβάν Σουσάνιν του Γκλίνκα. Το 2000 με πρωτοβουλία του προέδρου Πούτιν, η μελωδία του παλιότερου ύμνου επέστρεψε και ο 91χρονος πλέον Μιχαλκόβ έγραψε για τρίτη φορά τους στίχους!

Η ανάκρουση του κατέστη απαγορευμένη εξαιτίας του ντόπινγκ Ρώσων  αθλητών  και στους Ολυμπιακούς του Τόκιο, αποφασίστηκε οι Ρώσοι χρυσοί ολυμπιονίκες, να στέκονται στο βάθρο, με υπόκρουση Τσαϊκόφσκι (!) που επέλεξε προσωπικά  ο Πούτιν αν και οι αθλητές, πρότειναν να παίζεται το λαϊκό πατριωτικό τραγούδι «Κατιούσα» .

Στην Ελλάδα μπορεί να μην περάσαμε σε δυο αιώνες  τις  αλλαγές που οι Ρώσοι είδαν σε δυο γενιές, ειχαμε όμως πόλεμο, κατοχή , χούντα και συνεχίσαμε  να υμνούμε την ελευθερία όπως μας την άφησε ο Σολωμός .

Υπάρχουν κι άλλα επιχειρήματα υπερ αυτής της συνταρακτικής  αλλαγής που μαλλον δεν θα βγει ποτέ έξω από το κείμενο που διαβάζετε τώρα.

Οι υπερρεαλιστικοί στίχοι του Ελύτη, έχουν την κλασσική ακρίβεια αλλά και τη φυσικότητα  της σύγχρονης ελληνικής γλώσσας -αυτής που ενώ είναι τόσο κοντά στο σήμερα,  έχουμε χάσει κάπου στο δρόμο, άδικα .

Ένας τελευταίος λόγος θα μπορούσε να  είναι πως ίσως δεν  έχουμε ξεμπλέξει και  με το χρέος μας στον Θεοδωράκη.

Έφυγε στα 96 του αλλα εμείς δεν ξεπεράσαμε, το ανώριμο και απαιτητικό δέος μας. Ζητάμε από τις προσωπικότητες να είναι αντάξιες του έργου τους, ακόμα και όταν είναι δικαίως κουρασμένες- του οφείλουμε λοιπόν μια τιμή που να μην σηκώνει συζήτηση .

Θα μπορούσαμε λοιπόν να πάρουμε μια τέτοια  απόφαση , που δεν θα είχε να κάνει με την επίλυση ενός προβλήματος, όπως να αλλάξουμε εθνικό ύμνο;  Επειδή μπορούμε και θέλουμε, χωρίς  να διχαστούμε και χωρίς να ακολουθήσουμε, για μια φορά, τον καταθλιπτικότερο κανόνα της οικονομίας : αν κάτι δεν έχει χαλάσει, δεν το φτιάχνεις.