Το νέο σκηνικό

Ενα νέο σκηνικό με πολλά ερωτηματικά, που θα έχει αναμφισβήτητες επιπτώσεις (άγνωστες προς το παρόν τουλάχιστον) όχι μόνο στο Αφγανιστάν αλλά και στην ευρύτερη εύφλεκτη περιοχή της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής, δημιουργεί η απόφαση του προέδρου Μπάιντεν για τον οριστικό τερματισμό των αμερικανικών στρατιωτικών επεμβάσεων με στόχο την αναδιαμόρφωση άλλων κρατών. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι η στροφή αυτή της Ουάσιγκτον πραγματοποιείται τις παραμονές της θλιβερής εικοστής επετείου της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, που υπήρξε και η αφορμή για τις επεμβάσεις αυτές, που κατέληξαν όπως κατέληξαν, από την εποχή της αλήστου μνήμης επίθεσης στο Ιράκ. Και τούτο διότι δεν περιορίστηκαν στην εξουδετέρωση των τρομοκρατικών ομάδων, αλλά και έθεσαν ως στόχο τη δημιουργία φιλικών καθεστώτων, που αποδείχθηκαν όχι μόνο διεφθαρμένα, αλλά και εντελώς ανίκανα να κυβερνήσουν.

Η σημαντική αυτή απόφαση δεν αναιρεί όμως την κάκιστη οργάνωση της αμερικανικής αποχώρησης από το Αφγανιστάν, όπως δεν αναιρεί και την αφελή απόφαση του αλλοπρόσαλλου προέδρου Τραμπ να στηριχθεί στον λόγο των Ταλιμπάν. Ετσι τώρα μένει να δούμε αν οι διαβεβαιώσεις τους για μια πιο διαλλακτική πολιτική θα εφαρμοσθούν στην πράξη πάνω στα συντρίμμια που άφησαν οι Αμερικανοί. Διότι βέβαια τα Καλάσνικοφ και οι αποκεφαλισμοί δεν αποτελούν τη λύση, καθώς συμβάλλουν στην παράταση ενός εξαιρετικά επικίνδυνου χάους. Τη στιγμή που παραμονεύουν πάντα ο ISIS και οι άλλες τρομοκρατικές ανεξέλεγκτες ομάδες, σε μια χώρα γεμάτη απομονωμένες χαράδρες και κακοτράχαλα βουνά, που ουδέποτε είχε αποκτήσει αποτελεσματική κεντρική διοίκηση, με αποτέλεσμα την ουσιαστική εξουσία να ασκούν οι παντός είδους φύλαρχοι. Ενώ τίθεται το ερώτημα για τον ρόλο που θα παίξουν η Ρωσία και η Κίνα και οι περιφερειακές δυνάμεις Ιράν, Τουρκία και Πακιστάν, τώρα που δημιουργείται αυτό το τεράστιο στρατηγικό κενό.

Αγνωστο είναι επίσης (και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία) και το τι θα πράξει η Ευρώπη, που προς το παρόν δείχνει πανικόβλητη από το τεράστιο πρόβλημα που δημιουργεί η νέα προσφυγική απειλή, καθώς όπως φαίνεται είναι αδύνατον να συμφωνηθεί μία ενιαία γραμμή για την αντιμετώπισή της, ενώ παραμένει πάντα ανοιχτό το ρήγμα στη διατλαντική συνεργασία που προκάλεσαν οι μονομερείς αμερικανικές αποφάσεις. Και μένει να δούμε αν θα έχει κάποια απήχηση και ουσιαστική συνέχεια η διαπίστωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ότι «δεν χρειαζόμαστε ένα ακόμα μεγάλο γεωπολιτικό γεγονός για να συνειδητοποιήσουμε ότι η ΕΕ οφείλει να κατακτήσει μεγαλύτερη αυτονομία στη λήψη αποφάσεων και μεγαλύτερες δυνατότητες ανάληψης δράσης στη διεθνή σκηνή».