Μεγάλες ελλείψεις στην αγορά – Καμπανάκι για Black Friday με… άδεια ράφια

Του Γιωργου Μανέττα

Αντιμέτωπη με μια δύσκολη χειμερινή σεζόν βρίσκεται η αγορά, η οποία πέρα από το επικείμενο κύμα ανατιμήσεων σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών καλείται να διαχειριστεί έναν εξίσου μεγάλο κίνδυνο: την έλλειψη προϊόντων (!) ενόψει της Black Friday και των Χριστουγέννων, περίοδοι όπου παραδοσιακά η ζήτηση εκτοξεύεται.

Οι τεράστιες καθυστερήσεις στις αποστολές εμπορευμάτων από την Ασία, όπου χτυπάει η καρδιά της παγκόσμιας παραγωγής, σε συνδυασμό με την έλλειψη πρώτων υλών απειλούν ευθέως την ομαλή τροφοδοσία των καταστημάτων και στην Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι αρκετά αισθητό στο εξωτερικό, με τις περισσότερες ελλείψεις να εντοπίζονται στις «παιχνιδομηχανές» (κονσόλες για ηλεκτρονικά παιχνίδια), με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα το PlayStation, αλλά και στα φθηνά μοντέλα των ηλεκτρονικών υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων.

Στην Αυστραλία, η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή, ώστε μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων σκέφτονται να ακυρώσουν τις προσφορές της Black Friday, καθώς έχουν εξαιρετικά περιορισμένο απόθεμα.

Ο επικεφαλής της ένωσης λιανεμπορίου της Αυστραλίας κάλεσε τόσο τα καταστήματα όσο και τους καταναλωτές να κάνουν τις παραγγελίες τους για τα Χριστούγεννα πολύ νωρίτερα από ό,τι συνήθως, καθώς τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν στις γιορτές. Ακόμη πιο εκρηκτική είναι η κατάσταση στην Αγγλία, όπου λόγω και Brexit παρατηρείται έλλειψη βασικών αγαθών και τα σουπερμάρκετ προειδοποιούν για επιδείνωση του φαινομένου ενόψει της κρίσιμης περιόδου των εορτών.

Οι πρώτες ελλείψεις

Οι πρώτες ελλείψεις έχουν κάνει την εμφάνισή τους και στη χώρα μας, με επίκεντρο τα προϊόντα χαμηλότερης και μέσης τιμής, όπως λευκές συσκευές και κουζινομηχανές και οι έμποροι δηλώνουν ιδιαίτερα ανήσυχοι για τις διαστάσεις που μπορεί να λάβει το φαινόμενο τους επόμενους μήνες, όταν εξαντληθούν και τα τελευταία αποθέματα.

Μάλιστα, η Jumbo του Απόστολου Βακάκη έσπευσε πριν από μερικές μέρες με επίσημη ανακοίνωσή της να επισημάνει πως οι καθυστερήσεις ή μετακυλίσεις στις παραδόσεις (των εμπορευμάτων) αυξάνουν τις ελλείψεις ειδικά σε προϊόντα με έντονο εποχικό χαρακτήρα, προσθέτοντας πως η κρίση στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα δεν παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης.

Στις αρρυθμίες του παγκόσμιου εμπορίου στάθηκε και η διοίκηση της Fourlis, η οποία έκανε ειδική μνεία στις δυσκολίες που υπάρχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα τόσο στον οικιακό εξοπλισμό όσο και σε γνωστές μάρκες αθλητικών ειδών με παραγωγική βάση στην Κίνα.

Το ζήτημα που καίει αυτή τη στιγμή τον εμπορικό κόσμο, ειδικά όσους δραστηριοποιούνται στην αγορά των ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών, είναι εάν θα έχουν επαρκείς ποσότητες στις αποθήκες τους. «Το θέμα δεν είναι τόσο η ζήτηση, αλλά η διαθεσιμότητα του εμπορεύματος», σημειώνουν χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως η έλλειψη σε προϊόντα κυρίως χαμηλής και μεσαίας τιμής χτυπάει αρκετά μεγάλο αριθμό πελατών τους και επηρεάζει το 30%-35% του ετήσιου τζίρου τους.

Το plan b

Προκειμένου να ξεπεράσουν τον σκόπελο των ελλείψεων, μια σειρά από επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και η Jumbo που έχει παγώσει μέχρι νεωτέρας τις παραγγελίες από τα κινέζικα εργοστάσια, αναζητούν άλλες περιοχές πέραν της Ασίας για να καλύψουν τις ανάγκες τους, έγκαιρα και σε σχετικά ανταγωνιστικό κόστος. Η Τουρκία και το Ισραήλ φέρεται ότι βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα, καθώς πρόκειται για δύο αγορές οι οποίες τροφοδοτούν ήδη με προϊόντα μεγάλες βιομηχανίες της Ευρώπης.

Η Τουρκία μάλιστα θεωρείται ιδιαίτερα ελκυστική λόγω της επιδοματικής πολιτικής που εφαρμόζει ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα της παραγωγής. Κάποιες εταιρείες πάντως έχουν στραφεί και σε έλληνες παραγωγούς, οι οποίοι μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις τους.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση των σχολικών ειδών, όπου αρκετοί λιανέμποροι απευθύνθηκαν σε ελληνικές βιοτεχνίες για να γεμίσουν τα ράφια τους ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς, καθώς δεν ήθελαν να διακινδυνεύσουν μια παραγγελία στα κινέζικα εργοστάσια και να αγωνιούν εάν θα την παραλάβουν έγκαιρα.

Ανάλογες εναλλακτικές πάντως φαίνεται πως αναζητούν και άλλοι μεγάλοι λιανέμποροι του εξωτερικού, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν προσδεθεί στο άρμα της κινέζικης παραγωγής. Είναι ενδεικτικό πως πέρυσι εταιρείες όπως η Adidas είχαν μεταφέρει σημαντικό μέρος της παραγωγής τους στο Βιετνάμ για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που υπήρχαν στην Κίνα.