Η Υδρα και πάλι στο διεθνές προσκήνιο

Παρατηρείται τελευταία μια αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των διεθνών πνευματικών κύκλων για την Υδρα. Με αφορμή την αποκάλυψη της αγάπης που έτρεφε για το νησί ο παγκοσμίου φήμης καναδός συνθέτης, τραγουδιστής και ποιητής Λέοναρντ Κοέν και τα χρόνια που πέρασε εκεί δημιουργώντας μερικές από τις γνωστότερες συνθέσεις του, πολλοί συγγραφείς επικεντρώνονται στην εκεί ζωή του (βλ. https://faroutmagazine.co.uk/hydra-leonard-cohen-greek-island/), στις σχετικά ταραχώδεις ερωτικές του σχέσεις καθώς και στην κοινότητα διεθνών διανοουμένων που είχε εκεί δημιουργηθεί στα χρόνια περί τα τέλη της δεκαετίας του ’50 και τα μέσα του ’60.Το βιβλίο που έκανε τον μεγαλύτερο θόρυβο είναι η εξιστόρηση της ζωής της τότε κοινότητας από την αγγλίδα συγγραφέα Πόλι Σάμσον, σύζυγο του μουσικού των Pink Floyd, Ντέιβιντ Γκίλμουρ, «A Theatre of Dreamers» (Ενα Θέατρο Ονειροπόλων), που εκδόθηκε πέρυσι στο Λονδίνο. Με την τεχνική του μυθιστορήματος, η Σάμσον φέρνει στη ζωή τις αναζητήσεις, τις αγωνίες, τις συγκρούσεις, τους έρωτες και τις απογοητεύσεις των σημαντικών – άγνωστων κατά βάση ακόμη τότε – προσώπων της παγκόσμιας μουσικής, λογοτεχνικής και εικαστικής ζωής.

Πέραν του Κοέν σημαντικοί συγγραφείς όπως ο Αυστραλός Τζορτζ Τζόνστον, η γυναίκα του, επίσης συγγραφέας Σάρμιαν Κλιφτ, η περίφημη Νορβηγή Μαριάν Ιλέν (μούσα και μεγάλος έρωτας του Κοέν), ο άνδρας της, πετυχημένος νορβηγός συγγραφέας, Αξελ Ιλεν, ο έλληνας ζωγράφος Χατζηκυριάκος Γκίκας, η γυναίκα του λαίδη Ρότσιλδ, ο άγγλος συγγραφέας Λόρενς Ντάρελ, ο περίφημος Πάτρικ Λι Φέρμορ και τόσοι άλλοι παρελαύνουν από τις σελίδες του «Θεάτρου» ζωντανεύοντας μια εποχή που άφησε το αποτύπωμά της στην παγκόσμια πνευματική σκηνή. Την ίδια εποχή εισβάλλει στην Υδρα ο παγκόσμιος κινηματογράφος με «Το παιδί και το δελφίνι» και τους διάσημους σταρ Σοφία Λόρεν, Αλαν Λαντ και Ραλφ Βαλόνε αναστατώνοντας τα ήδη ταραγμένα νερά της αποικίας των διεθνών διανοουμένων. Λίγο μετά ακολουθούν η Μελίνα Μερκούρη και ο Αντονι Πέρκινς για τη «Φαίδρα» του Ζυλ Ντασσέν και περίπου την ίδια εποχή ο Τζόνστον εκδίδει την εποποιία του «My Brother Jack», που τον στέλνει στα ύψη του παγκόσμιου συγγραφικού πανθέου. Ο διάσημος φωτογράφος του «LIFE» Τζέιμς Mπερκ απαθανατίζει υδραίικες στιγμές των μετέπειτα διάσημων καλλιτεχνών, με αποτέλεσμα σήμερα η ζωή τους στην Υδρα να ζωντανεύει όχι μόνο σε βιβλία αλλά και σε φωτογραφικά λευκώματα («HYDRA – Songs and Tales of Bohemia»).

Η διαμονή τους στην άκρη αυτή του Αργοσαρωνικού μπορεί να μην ήταν τέλεια αλλά στην Υδρα συνδέθηκαν με έναν τόπο, με έναν τρόπο ζωής και με μια κοινότητα ανθρώπων που τους επέτρεψε να ζήσουν, να εκφραστούν έντονα και να βιώσουν την πραγματικότητα όπως ήθελαν. Το βιβλίο της Σάμσον έφερε στην επικαιρότητα το ξεχασμένο βιβλίο της Κλιφτ για την Υδρα («Peel me a Lotus») που εκδόθηκε ξανά στη Βρετανία, αλλά και τις τραγωδίες που έζησε η οικογένειά της. Η ίδια αυτοκτόνησε στην Αυστραλία, λίγο πριν ο Τζόνστον εκδώσει το διάσημο τελευταίο του βιβλίο με στιγμές της ιδιωτικής ζωής τους στην Υδρα («Clean Straw for Nothing»). Τα δύο μεγαλύτερα παιδιά τους βρήκαν άσχημο τέλος στην πατρίδα τους, ενώ ο μικρότερος, ο Ιάσων, που μεγάλωσε ουσιαστικά στην Υδρα μαθαίνοντας τα αγγλικά σαν ξένη σχεδόν γλώσσα (!), ήλθε πρόσφατα πίσω στην Ελλάδα για να επισκεφθεί μια Υδραία που τον είχε μεγαλώσει.

Στο βιβλίο «Half the Perfect World» εξιστορείται περισσότερο ακαδηµαϊκά αλλά και µε καλλιτεχνική ευαισθησία όλη η πορεία της µεταπολεµικής κοινότητας των ξένων καλλιτεχνών που έζησαν στην Υδρα. Ο καθηγητής Πολ Τζενόνι που το έγραψε διδάσκει Θεωρία των Μέσων Επικοινωνίας και Δημιουργικές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο Curtin. Με στήριγμα άγνωστη αλληλογραφία των πρωταγωνιστών και ημερολόγιά τους, ξαναζωντανεύει την εποχή συνθέτοντας μια μοναδική νοσταλγική εικόνα της Υδρας. Επίσης, τα βιβλία «The Water and the Wine: The Story of Leonard Cohen and Marianne Ihlen on Hydra» του Ταμάρ Χόουντς και «So Long, Marianne: A Love Story» της Κάρι Χεσταμάρ επικεντρώνονται στην ερωτική ιστορία του Κοέν με τη Μαριάν δίνοντας στην Υδρα μια ιδιαίτερα ρομαντική πινελιά, μέσα όμως από την ερωτική ένταση και τις αντιθέσεις των πρωταγωνιστών. Αλλα επίσης ενδιαφέροντα βιβλία είναι: Helle Goldman, «When We Were Almost Young: Remembering Hydra through War and Bohemians» και Brenda Chamberlain, «A Rope of Vines: Journal from a Greek Island». Και το πολύ πρόσφατο, αλλά εξαιρετικό, Judy Scott, «Marianne, Leonard and Me».

Σημ. Η συγγραφέας Πόλι Σάμσον του «A Theatre of Dreams», παρουσιάζει το βιβλίο της στο: https://m.youtube.com/watch?v=dFgdi_W7i3I