Με τεχνολογία mRNA και κατά του AIDS

Ενα από τα θετικά που προέκυψαν μέσα από την περιπέτεια την οποία ζει η ανθρωπότητα με την πανδημία του COVID-19 ήταν η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκαν αποτελεσματικά εμβόλια.

Τα θύματα άλλων πανδημιών στο παρελθόν δεν ήταν τόσο τυχερά. Οι προσπάθειες τριών δεκαετιών για τη δημιουργία εμβολίου κατά του ιού HIV, του ιού που προκαλεί το AIDS, αποδείχθηκαν άκαρπες.

Ενα από τα εμπόδια είναι η γενετική ολισθηρότητα του ιού. Ο ιός έχει υψηλό ποσοστό μετάλλαξης, γεγονός που τον βοηθά να προσαρμοστεί ώστε να αποφεύγει τόσο το φυσικό ανοσοποιητικό σύστημα όσο και τα τεχνητά εμβόλια.

Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία Moderna σχεδιάζει να ξεκινήσει δοκιμές σε ανθρώπους ενός νέου εμβολίου κατά του ιού HIV, όπως αναφέρει ο «Economist».

Οι ερευνητές του ελπίζουν ότι η τεχνολογία mRNA που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του εμβολίου για τον COVID-19 θα πετύχει και κατά του ιού HIV.

Η προσέγγιση της Moderna βασίζεται εν μέρει στην εργασία της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για το Εμβόλιο του AIDS (IAVI) και του Scripps Research, ινστιτούτου στο Σαν Ντιέγκο.

Κοινή μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο έδειξε, για πρώτη φορά σε ανθρώπους, ότι είναι δυνατό να διεγερθεί η δραστηριότητα στα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται β-κύτταρα, τα οποία μπορούν να παράγουν τα λεγόμενα ευρέως εξουδετερωτικά αντισώματα (bnAbs) κατά του ιού HIV.

Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ως απάντηση στη μόλυνση.

Μέσω μιας ταχύτατης διαδικασίας δοκιμής και απόρριψης ως απάντηση σε συγκεκριμένα μόρια παθογόνου, γνωστά ως αντίγονα, το σώμα δημιουργεί εξειδικευμένα μόρια που έχουν σχεδιαστεί είτε για να μπλοκάρουν τη λειτουργία των παθογόνων είτε για να τα επισημάνουν ώστε να καταστραφούν από άλλα μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αλλά τα περισσότερα αντισώματα που δημιουργήθηκαν ως απάντηση στον HIV αποτυγχάνουν να σταματήσουν τη μόλυνση για τον ίδιο λόγο που αποτυγχάνουν, μέχρι τώρα, και τα εμβόλια – ο γρήγορος ρυθμός μετάλλαξης του ιού τού επιτρέπει να εξελιχθεί για να τα αποφύγει.

Πώς λειτουργεί

Η έρευνα της IAVI χρησιμοποίησε μια κατασκευασμένη πρωτεΐνη, την eod – gt8 60mer, ως αντίγονο.

Ερευνες σε ποντίκια και ανθρώπους έχουν δείξει ότι προκαλεί σωματική υπερμετάλλαξη στα β-κύτταρα που μεταφέρουν το εξουδετερωτικό αντίσωμα vrc01 – μια πολλά υποσχόμενη βάση για εμβόλιο.

Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση είναι ότι το eod – gt8 60mer είναι αργό και ακριβό για παρασκευή. Εδώ έρχεται να δώσει τη λύση η τεχνολογία της Moderna.

Το mRNA είναι το αγγελιαφόρο μόριο που μεταφέρει, από τα χρωμοσώματα ενός κυττάρου, οδηγίες προς το κύτταρο για το πώς να φτιάχνει συγκεκριμένες πρωτεΐνες. Αντί να μεταφέρει το ίδιο το eod – gt8 60mer, το εμβόλιο της Moderna περιέχει τις οδηγίες mRNA για το πώς να το φτιάξει και αφήνει τη δουλειά της παραγωγής στα κύτταρα του σώματος.

Μόλις το μόριο εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, θα πρέπει να διεγείρει τα β-κύτταρα να κάνουν τη δουλειά τους. Υστερα από αυτό θα χρησιμοποιηθούν ενισχυτικές δόσεις που χρησιμοποιούν mRNA για άλλες μικρές αντιγονικές πρωτεΐνες ώστε να καθοδηγήσουν τη διαδικασία της υπερμεταλλαγής στη σωστή κατεύθυνση.

Η δοκιμή, που είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, δοκιμάζει δύο προσεγγίσεις. Η μια χρησιμοποιεί μόνο το mRNA για το eod – gt8 60mer. Το άλλο προσθέτει mRNA για ένα από τα μικρά, καθοδηγητικά αντιγόνα στη δόση. Θα ξεκινήσει στην Αμερική μέσα στον μήνα με 56 εθελοντές. Θα ακολουθήσουν σύντομα δοκιμές στη Ρουάντα και τη Νότια Αφρική.

Τα αποτελέσματα από την αμερικανική δοκιμή αναμένονται το 2023. Από εκεί και πέρα το χρονοδιάγραμμα είναι λιγότερο σαφές.

Ο Μαρκ Φάινμπεργκ, επικεφαλής του IAVI, αναφέροντας πόσο δύσκολη είναι ακόμη η ανάπτυξη του εμβολίου κατά του HIV, δεν θέλει οι άνθρωποι να πιστεύουν ότι «ακριβώς επειδή τα εμβόλια για τον κορωνοϊό αναπτύχθηκαν χρησιμοποιώντας την τεχνολογία mRNA σε λιγότερο από έναν χρόνο, θα έχουμε εμβόλιο κατά του HIV σε λιγότερο από έναν χρόνο».

Υστερα από τρεις δεκαετίες αναμονής, όμως, μπορούμε να κάνουμε λίγη υπομονή ακόμα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ