Γερμανία – Τι περιμένουν και τι φοβούνται με το τέλος της εποχής Μέρκελ

Με την αποχώρηση της Ανγκελα Μέρκελ ύστερα από 16 χρόνια στην καγκελαρία μπαίνει όχι μόνο η Γερμανία αλλά και η Ευρώπη στη μετά Μέρκελ εποχή.

Οταν ξεκίνησε τη θητεία της στην καγκελαρία, πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Τζορζ Μπους, πρόεδρος της Γαλλίας ο Ζακ Σιράκ, πρωθυπουργός της Ελλάδας ο Κώστας Καραμανλής και μόνον ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα παραμείνει στο Κρεμλίνο και μετά την αποχώρηση της Μέρκελ.

Στην Ευρώπη είναι η μακροβιότερη ηγέτις και έβαλε τη σφραγίδα της στις κρίσεις που πέρασε η ΕΕ από την κατάρρευση της Lehmann Brothers, την ευρωκρίση, την προσφυγική κρίση μέχρι τη διαχείριση της πανδημίας κορονοϊού.

Η αποχώρηση της Μέρκελ από το τιμόνι της ισχυρότερης χώρας της Ευρώπης γεννά εύλογα ερωτήματα για τον ευρωπαϊκό ρόλο της Γερμανίας μετά την κυβερνητική αλλαγή στο Βερολίνο.

Η παρακαταθήκη της Μέρκελ στον διάδοχό της είναι η πεποίθηση των ευρωπαίων εταίρων ότι η Γερμανία είναι ένας αξιόπιστος εταίρος.

Αυτό δείχνει έρευνα της δεξαμενής σκέψης ECFR (European Council on Foreign Relations) σε 12 χώρες της ΕΕ – Ολλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Δανία, Ουγγαρία, Γερμανία, Σουηδία, Ιταλία, Πολωνία, Αυστρία, Γαλλία, Βουλγαρία – στο διάστημα Μαΐου-Ιουνίου 2021.

Ενας στους τρεις Ευρωπαίους εμπιστεύεται τη Γερμανία για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών οικονομικών συμφερόντων, καθώς επίσης των αξιών της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μικρότερη είναι η εμπιστοσύνη στις ικανότητες της Γερμανίας αναφορικά με την υπεράσπιση ευρωπαϊκών αξιών και συμφερόντων έναντι των μεγάλων παικτών στην παγκόσμια σκακιέρα.

Η αναγνώριση

Η έρευνα «Beyond Merkelism» του ECFR διαπιστώνει ότι η καγκελάριος κατέκτησε πανευρωπαϊκά αναγνώριση και έχει γίνει συνώνυμο της ισχύος και της σταθερότητας της Γερμανίας.

Ποια θα είναι όμως η επόμενη μέρα της Γερμανίας μετά την αποχώρηση της Μέρκελ;

Οι απαντήσεις στο ερώτημα αυτό δείχνουν ενδιαφέρουσες αποκλίσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών εταίρων της Γερμανίας.

Ενας στους δύο Ισπανοί, Ολλανδοί, Δανοί και Ούγγροι πιστεύουν ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα ευρωπαϊκά συμφέρονται στα θέματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην Ιταλία και στην Πολωνία το ποσοστό αυτό πέφτει στο 25%.

Ανάλογη είναι η εικόνα και στα θέματα οικονομικής πολιτικής της ΕΕ.

Στο ερώτημα αν η Γερμανία θα διατηρήσει τη θέση ισχύος που έχει στην Ευρώπη, ένας στους δύο Γερμανούς πιστεύει ότι τα «χρυσά χρόνια» της Γερμανίας έχουν παρέλθει.

Αντίθετα, στις υπόλοιπες χώρες την εκτίμηση αυτή συμμερίζεται ένας στους τρεις ερωτηθέντες.

Λιγότερο ισχυρή εμφανίζεται η Γερμανία στη διεθνή σκηνή. Μόνο ένα 20% πιστεύει ότι μπορεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ στην αντιπαράθεση με την Κίνα, ακόμα λιγότερο, 17%, έναντι της Ρωσίας και 25% έναντι των ΗΠΑ.

Ειδικά στα θέματα αυτά, οι συντάκτες της έκθεσης πιστεύουν πως η ΕΕ χρειάζεται μια πιο «οραματική Γερμανία» απ’ ό,τι ήταν στην περίοδο της Μέρκελ. Ενα 27% των ερωτηθέντων εκτός Γερμανίας περιμένουν εθνική στροφή της Γερμανίας, αντίθετα το 25% πιστεύει ότι θα υποστηρίζει περισσότερο τους εταίρους στην ΕΕ.

Η Μέρκελ θα αποχωρήσει από την πολιτική ζωή της Γερμανίας σε ηλικία 67 ετών και πολλοί πιθανολογούν ότι θα αναλάβει ένα ευρωπαϊκό πόστο.

Στο ερώτημα ποιον προτιμούν ως πρόεδρο της Ευρώπης, το 41% είναι υπέρ της Μέρκελ και μόνο το 14% θέλει τον γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν.

Η Μέρκελ παίρνει πάνω από 50% σε Ολλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, με χειρότερο ποσοστό (31%) στη Βουλγαρία, ενώ ο Μακρόν έχει το χειρότερο ποσοστό (6%) στην Ολλανδία και το καλύτερο (27%) στην Ουγγαρία.