Όλιβερ Σακς

«Μολονότι σέβομαι και αγαπώ το ποιοτικό γράψιμο, την τέχνη και τη μουσική, μου φαίνεται πως μόνο η επιστήμη συνεπικουρούμενη από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την κοινή λογική, τη διορατικότητα και τη φροντίδα για τους άτυχους και τους φτωχούς, φέρνει κάποια ελπίδα στον αποτελματωμένο κόσμο μας…

Είναι βέβαιο πως όλοι μαζί μπορούμε να ξεπεράσουμε τις κάθε λογής κρίσεις που ταλανίζουν τον κόσμο και να ανοίξουμε τον δρόμο προς ένα ευτυχέστερο μέλλον».

Αυτά έγραφε λίγο καιρό πριν πεθάνει (στις 30 Αυγούστου 2015 από μεταστατικό καρκίνο του ήπατος) ο βρετανός νευρολόγος, φυσιοδίφης και συγγραφέας Ολιβερ Σακς και δεν μπορεί κανείς να μην αναρωτηθεί τι θα έλεγε αυτός ο φωτισμένος ανθρωπιστής για τα όσα ζούμε σήμερα. Θα διατηρούνταν άραγε ανέπαφη η αισιοδοξία του παρά το γεγονός ότι η πανδημία ανέδειξε για άλλη μια φορά τις ανισότητες που επικρατούν στον κόσμο;

Ο ίδιος ο Σακς είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα ζωή, αλλά όχι μια εύκολη ζωή. Γεννημένος το 1933 από εβραίους γονείς (γιατροί και οι δύο), έζησε κατά τη διάρκεια του πολέμου εσωτερικός σε ένα βασανιστικό σχολείο, ενώ η καταδικαστέα από την εποχή και κυρίως την ίδια του τη μητέρα ομοφυλοφιλία του τον οδήγησε σε μια μοναχική ζωή για 4 δεκαετίες. Μόνο λίγα χρόνια πριν τον θάνατό του η αγάπη τού χτύπησε την πόρτα. Παρά τις δυσκολίες, ο Σακς επέλεξε να ζήσει ευτυχής (αντλώντας δύναμη από την αγάπη του για τον συνάνθρωπο και από το ανεξάντλητο ενδιαφέρον του για τη φύση και την επιστήμη) και να πεθάνει έμπλεος ευγνωμοσύνης.

Αν ποτέ δεν έχετε «συναντηθεί» με τον Σακς, ίσως το βιβλίο του «Κάθε πράγμα στη θέση του: πρώτες αγάπες και τελευταίες ιστορίες» (το οποίο κυκλοφόρησε εφέτος από τις εκδόσεις Αγρα, εξαιρετικά μεταφρασμένο από τους Κώστα Πόταγα και Αννυ Σπυράκου) να είναι ο καλύτερος τρόπος για να τον γνωρίσετε. Στις τρεις ενότητές του θα βρείτε ιστορίες από την παιδική ηλικία του καθοριστικές στη διαμόρφωσή του, κλινικές ιστορίες από αυτές που τόσο μοναδικά περιέγραψε σκύβοντας με γνήσια συμπόνια και ενσυναίσθηση πάνω από τους ασθενείς του (τα νευρολογικά προβλήματα των οποίων γίνονταν αφορμή για ιατρική, επιστημονική, ψυχολογική, φιλοσοφική, ανθρώπινη ενδοσκόπηση) και τέλος, ιστορίες οι οποίες καταδεικνύουν την αγάπη του για τη φύση, την επιστήμη και τη ζωή που πάντα συνεχίζεται. Ακόμη και χωρίς εμάς.