Εκρέμ Ιμάμογλου – «Τα κοινά συμφέροντα Ελλάδας και Τουρκίας είναι μεγαλύτερα από τις διαφορές τους»

Στην Αθήνα έφτασε σήμερα ένας από τους πιο πολυσυζητημένους – και πιο δημοφιλείς – πολιτικούς της Τουρκίας. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου ήταν ο πρώτος πολιτικός που νίκησε το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ του προέδρου Ερντογάν στην πολυπληθέστερη πόλη της χώρας του. Το όνομά του αναφέρεται συχνά ως μελλοντικού διεκδικητή της προεδρίας.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Τα Νέα», τόνισε ότι προς το παρόν εστιάζει στα πολλά προβλήματα της μητρόπολης των 16 εκατομμυρίων κατοίκων, προωθεί προγράμματα στήριξης, αντιτίθεται στο κυβερνητικό σχέδιο για το «Κανάλι της Κωνσταντινούπολης», το οποίο χαρακτηρίζει «οικολογική σφαγή» και φέρνει ως παράδειγμα για τη σχέση Ελλάδας – Τουρκίας τη μακρά φιλία και συνεργασία του Μίκη Θεοδωράκη και του Ζουλφί Λιβανελί.

Προσκεκλημένος του δημάρχου Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη επιμένει στη δημιουργία «μιας γέφυρας φιλίας».

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Εκρέμ Ιμάμογλου στην εφημερίδα «Τα Νέα» της Δευτέρας:

Πριν από δύο χρόνια εκλεγήκατε δήμαρχος Κωνσταντινούπολης. Πώς θα περιγράφατε τα χρόνια αυτά; Ποιες θεωρείτε ως τις μεγαλύτερες επιτυχίες σας και ποιες ως τις πιο δύσκολες στιγμές σας;

Στην αρχή αυτού του ταξιδιού είπαμε: «Ολα θα πάνε καλά».  Σημαντικά πράγματα συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη τα τελευταία δύο χρόνια. Ενα προς ένα, υλοποιούμε τις υποσχέσεις που δώσαμε στους Κωνσταντινουπολίτες. Στις μεταφορές έχουμε ξεκινήσει σημαντικά σχέδια υπόγεια και πάνω από το έδαφος, καθώς και έργα θαλάσσιων μεταφορών. Παράγουμε θαλάσσια ταξί με δικά μας μέσα. Ξεκινήσαμε τον εκσυγχρονισμό των ταξί και των δημόσιων συγκοινωνιών της Κωνσταντινούπολης. Θέσαμε στόχους να καταστήσουμε τα ποδήλατα σημαντικό μέσο μεταφοράς στην πόλη. Προσπαθούμε επίσης να διασφαλίσουμε ότι η Κωνσταντινούπολη θα γίνει πόλη ενεργειακά ουδέτερη μέχρι το 2050.

Υποστηρίζουμε πολλές οικογένειες μέσω προγραμμάτων κοινωνικής βοήθειας. Ζωντανεύουμε την αστική ζωή με τις πολιτικές μας για τον πολιτισμό και τις τέχνες.

Η Κωνσταντινούπολη κατασκευάζει 10 γραμμές μετρό ταυτόχρονα (ο υψηλότερος ρυθμός στον κόσμο), η κοινωνική μας βοήθεια φτάνει σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, τα παιδιά μας πίνουν το γάλα που παρέχουμε, δεκάδες χιλιάδες μαθητές λαμβάνουν υποτροφίες, μητέρες με παιδιά ηλικίας κάτω των 4 ετών επωφελούνται δωρεάν από τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα μικρά παιδιά πηγαίνουν σε περισσότερους από 30 παιδικούς σταθμούς που άνοιξε ο δήμος μας. Ολα αυτά με κάνουν τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο.

Προσπαθούμε να προσφέρουμε καλές υπηρεσίες στα 16 εκατομμύρια κατοίκους της Κωνσταντινούπολης χωρίς διακρίσεις λόγω  πολιτικών απόψεων, φυλής, θρησκείας και γλώσσας. Καθιερώνουμε την αντίληψη του κοινωνικά υπεύθυνου δήμου στην πόλη. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Δήμου της Κωνσταντινούπολης, παρέχουμε κοιτώνες σε φοιτητές. Στους τρεις κοιτώνες που ανοίξαμε με δικά μας μέσα θα φιλοξενηθούν χιλιάδες φοιτητές.

Φυσικά αντιμετωπίζουμε δυσκολίες κατά την επίτευξη των στόχων μας, αλλά τα εμπόδια που μας βάζουν δεν μας αποθαρρύνουν και δεν θα μας αποθαρρύνουν ούτε στο μέλλον. Μετατρέψαμε τον προϋπολογισμό μας σε συμμετοχικό για να τους προσφέρουμε μια «πράσινη, δίκαιη, δημιουργική πόλη». Παρουσιάζουμε τα σχέδιά μας στην κρίση 16 εκατομμυρίων κατοίκων. Με αυτό το αίσθημα ευθύνης, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε και να παράγουμε για την πόλη.

Ο μέσος πολίτης έχει πληγεί από τη δεινή οικονομική κατάσταση, η οποία μαζί με την πανδημία κάνει ακόμη πιο δύσκολη την καθημερινή ζωή. Στον Δήμο της Κωνσταντινούπολης υιοθετήσατε κάποια προγράμματα για να διευκολύνετε τη ζωή των πιο ευάλωτων ομάδων.  

Ναι, στη διάρκεια της πανδημίας, δυστυχώς οι πολίτες μας αντιμετώπισαν οικονομικές και συναισθηματικές δυσκολίες. Ως Μητροπολιτικός Δήμος της Κωνσταντινούπολης, κινητοποιήσαμε ό,τι ήταν διαθέσιμο από την πρώτη ημέρα που ανακοινώθηκαν τα κρούσματα, ώστε οι πολίτες μας να επιβιώσουν από την πανδημία με ελάχιστες απώλειες.

Πρώτον, αναβάλαμε τις πληρωμές ενοικίου των καταστηματαρχών που στεγάζονται σε ακίνητα τα οποία ανήκουν στον δήμο. Παρέχουμε στους επαγγελματίες υγείας δωρεάν χρήση δημόσιων συγκοινωνιών και δωρεάν διαμονή. Συνεχίσαμε τη διανομή δωρεάν γάλακτος σε περισσότερα από 100.000 παιδιά στο πλαίσιο του Προγράμματος Δημόσιου Γάλακτος. Στηρίξαμε οικονομικά  περισσότερες από 860.000 οικογένειες και μοιράσαμε 560.000 καλάθια τροφίμων. Δεν ξεχάσαμε επίσης τους εργαζομένους στη γεωργία. Στηρίξαμε τους αγρότες με δωρεάν σπόρους, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και παροχή συμβουλών από ειδικούς κατά τις περιόδους φύτευσης και συγκομιδής.

Επιπλέον, οι πολίτες μας έδειξαν για άλλη μια φορά πόσο καλοπροαίρετοι άνθρωποι είμαστε ως λαός. Ως Μητροπολιτικός Δήμος, ξεκινήσαμε καμπάνια με την ονομασία «Pay it Forward» τον Μάιο του 2020, η οποία στοχεύει να βοηθήσει τους πολίτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς νερού και φυσικού αερίου. Οι πολίτες έδειξαν αξιοσημείωτο ενδιαφέρον για αυτήν την καμπάνια, βοηθώντας ανθρώπους που δεν γνωρίζουν καν. Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 280.000 λογαριασμοί αξίας άνω των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν πληρωθεί μέσω αυτού του προγράμματος. Εκτός από αυτό, ξεκινήσαμε και πολλά έργα στήριξης πολιτών. Πιστεύω ότι η αλληλεγγύη που έδειξε ο τουρκικός λαός αυτή την περίοδο θα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα και για τα ευρωπαϊκά έθνη.

Πώς βλέπετε το έργο για το Κανάλι της Κωνσταντινούπολης; Το θεωρείτε βιώσιμο, μια και υπάρχουν τόσο πολλές οικολογικές ανησυχίες; Αν το κόμμα σας έρθει στην εξουσία θα το συνεχίσετε;  

Ως δήμαρχος που είμαι μέλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, φυσικά συμμερίζομαι τις πεποιθήσεις του κόμματός μου σε αυτό το θέμα. Αυτό δεν είναι ένα σχέδιο για το «Κανάλι της Κωνσταντινούπολης» αλλά για ένα «τσιμεντένιο κανάλι». Οσοι έχουν κυβερνητική ευθύνη και συνείδηση πρέπει να αντιταχθούν σε αυτό. Πρόκειται για μια περιβαλλοντική σφαγή που είναι ενάντια στην επιστήμη και ένα έργο σχεδιασμένο για κέρδη για λίγους. Είναι ένα έργο που θα πνίξει την Κωνσταντινούπολη και θα σκοτώσει τη Θάλασσα του Μαρμαρά.

Το 7% της περιοχής του έργου αποτελείται από δάση, ενώ το 44% είναι γεωργικές εκτάσεις. Ο βιοπορισμός των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή είναι κυρίως γεωργία και κτηνοτροφία. Λέγοντας «τσιμεντένιο κανάλι», αναφερόμαστε στο γεγονός ότι θα χαθούν 134 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα γεωργικών εκτάσεων. Συνολικά 13.400 στρέμματα δασών θα καταστραφούν για το έργο και ο αριθμός των δέντρων που θα κοπούν είναι 394.000. Αυτό ισούται με τις ετήσιες πηγές οξυγόνου εκατομμυρίων Κωνσταντινουπολιτών.

Δεν υπάρχουν σαφή και διαφανή δεδομένα σχετικά με το κόστος του έργου. Κάποιοι ειδικοί αναφέρουν ότι μπορεί να ξεπεράσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια. Το να χρησιμοποιηθούν τόσα χρήματα για να καταστραφεί η φύση και να ταφεί η πόλη στο τσιμέντο ενοχλεί τη συνείδηση όλων. Δεν συνάδει ούτε με την πραγματικότητα ούτε με τις ανάγκες της χώρας.

Εάν δεν υπάρξει έκπληξη με πρόωρες εκλογές, το 2023 είναι εκλογική χρονιά για την Τουρκία. Η πολιτική κατάσταση αλλάζει, η δημοτικότητα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται να πέφτει και η οικονομική κατάσταση είναι δύσκολη. Είστε ένας λαοφιλής πολιτικός. Εξετάζετε το ενδεχόμενο να εμπλακείτε στην εθνική πολιτική σκηνή μέχρι τότε;

Είμαι ο εκλεγμένος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης. Οι σκέψεις και η ευθύνη μου ανήκουν αποκλειστικά στην πόλη. Ως πολιτικός, φυσικά παρακολουθώ από κοντά τις εξελίξεις στη χώρα μας. Δεν επιδίωξα κανένα αξίωμα στην πολιτική μου καριέρα. Πάντα με πρότειναν για υποψήφιο. Δεν γνωρίζουμε τι επιφυλάσσει το μέλλον, αλλά εργαζόμαστε για το πώς μπορούμε να οδηγήσουμε την Κωνσταντινούπολη και τα 16 εκατομμύρια των κατοίκων της σε ένα καλύτερο μέλλον, το οποίο αποτελεί αποκλειστική ευθύνη μας αυτήν τη στιγμή.

Η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν δείχνει να υποχωρεί. Εάν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έρθει στην εξουσία, θα υπάρξει διαφορά στα θέματα που αφορούν το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ή τα αιτήματα της σημερινής κυβέρνησης τα συμμερίζεται και το κόμμα σας;

Για αυτό το θέμα πιστεύω στον διάλογο. Και οι δύο χώρες πρέπει να επιτύχουν ένα ισχυρό, λογικό και βιώσιμο επίπεδο διαλόγου. Οι κοινές βάσεις και συμφέροντα των δύο χωρών είναι πολύ μεγαλύτερα από τις διαφορές τους. Εάν αυτές οι δύο γειτονικές χώρες τα πάνε καλά, αυτό θα αποβεί επωφελές και για άλλες χώρες της περιοχής.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση και πολλές χώρες ανησυχούν για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Αποτελεί αυτό το θέμα προτεραιότητα για εσάς;

Πριν εκλεγώ σε αυτήν τη θέση από τους πολίτες, το σύνθημά μου ήταν να είμαι ο πιο δημοκρατικός δήμαρχος τόσο της Κωνσταντινούπολης όσο και της Τουρκίας. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι δημοκρατικές αξίες είναι οι πιο πολύτιμες έννοιες όχι μόνο για μένα και για το κόμμα μου, αλλά και για τη χώρα μας. Μην ξεχνάτε ότι είμαστε μια χώρα που έχει αγωνιστεί για την ανεξαρτησία. Ταυτόχρονα, διαβάζουμε για τις παραβιάσεις στα θέματα που αναφέρατε, τόσο στην Ευρώπη όσο και σε άλλες χώρες. Νομίζω ότι ζούμε σε μια περίοδο κατά την οποία η σημασία των δημοκρατικών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφορά όλο τον κόσμο.

Σήμερα, παρακολουθώ στενά τις εκκλήσεις των γυναικών για δικαιοσύνη και ελευθερία, ειδικά στους τομείς της εργασίας και της εκπαίδευσης, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά σε όλο τον κόσμο. Τώρα που είναι προφανές τι έχουν περάσει οι γυναίκες και τα κορίτσια του Αφγανιστάν.

Ως μητροπολιτικός δήμος, δίνουμε σημασία στην αύξηση της αξίας των γυναικών στην αστική ζωή. Παίρνουμε παρόμοιες πρωτοβουλίες και μέσα στον οργανισμό μας. Οταν αναλάβαμε καθήκοντα το 2019, το ποσοστό των γυναικών στελεχών ήταν 11,8%. Σήμερα, το ποσοστό αυξήθηκε στο 29,7%. Για πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης, γυναίκες πυροσβέστες άρχισαν να εργάζονται στον δήμο. Εκατοντάδες γυναίκες βρήκαν δουλειά σε θέσεις που παραδοσιακά θεωρούνταν ανδροκρατούμενες, όπως οδηγοί λεωφορείων και τρένου.

Το περασμένο καλοκαίρι η Αγία Σοφία έγινε τέμενος για μουσουλμάνους πιστούς για πρώτη φορά από το 1931. Η απόφαση να μετατραπεί σε τζαμί έρχεται σε αντίθεση με το καθεστώς της UNESCO. Ποια είναι η θέση σας για το θέμα;

Κάθε φορά που πηγαίνω στην Αγία Σοφία, κάθε φορά που την κοιτάζω, τη βλέπω και τη νιώθω σαν τζαμί. Αυτό δεν είναι νέο, αυτή είναι η πνευματικότητά μου εδώ και χρόνια. Από την άλλη πλευρά, ένας χριστιανός πολίτης που ζει στην Κωνσταντινούπολη ή ένας τουρίστας που επισκέπτεται την Κωνσταντινούπολη βλέπει την Αγία Σοφία ως εκκλησία και αισθάνεται έτσι. Ολοι βλέπουν αυτή την όμορφη παγκόσμια κληρονομιά από διαφορετική οπτική γωνία. Ελπίζω να μην αλλάξει αυτή η άποψη. Η Κωνσταντινούπολη είναι μια μητρόπολη, δεν είναι νέα πόλη. Είναι έτσι εδώ και χιλιάδες χρόνια. Επομένως, κάθε απόφαση που πρέπει να ληφθεί σχετικά με την Κωνσταντινούπολη θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με μεγάλη ευαισθησία. Η τελευταία απόφαση είναι μια απόφαση που βασίζεται στα κυριαρχικά δικαιώματα της Τουρκίας. Κατά τη λήψη ορισμένων αποφάσεων που θα προσελκύσουν το διεθνές ενδιαφέρον, η μέγιστη προσοχή και τα εθνικά συμφέροντα πρέπει πάντα να έχουν προτεραιότητα.

Φέτος, στην 50ή επέτειο από το κλείσιμο της Σχολής της Χάλκης, πολλές χώρες παρότρυναν την τουρκική κυβέρνηση να ανοίξει ξανά το ίδρυμα που λειτουργούσε ως το κύριο θεολογικό σχολείο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Βλέπετε να συμβαίνει;

Το θέμα αυτό βρίσκεται στην ατζέντα των εξωτερικών σχέσεων της Τουρκίας και αξιολογείται από το αρμόδιο υπουργείο. Φυσικά, ως μητροπολιτικός δήμος, παρακολουθούμε στενά τη διαδικασία. Εμείς, ως διοίκηση του δήμου, κατανοούμε τις επιθυμίες και τις απαιτήσεις των πολιτών μας, από όλα τα τμήματα της κοινωνίας. Ολοι έχουν απόψεις στην Κωνσταντινούπολη και τις εκτιμούμε όλες.

Πώς σχεδιάζετε μαζί με τον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη να καλλιεργήσετε περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Αθήνας;

Είχαμε ιδιαίτερα παραγωγικές συναντήσεις κατά την επίσκεψη του συναδέλφου μου κ. Μπακογιάννη στην Κωνσταντινούπολη. Ως δήμαρχοι δύο σημαντικών πόλεων, τονίσαμε τη σημασία της δημιουργίας μιας γέφυρας φιλίας. Οταν αφήνουμε στην άκρη την πολιτική, γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι των δύο χωρών κάνουν ένα βήμα προς ένα κοινό και λαμπρό μέλλον με τη συνείδηση ότι βρίσκονται στην ίδια γειτονιά του κόσμου.

Ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, πιστεύω ότι μπορούμε να πραγματοποιήσουμε μια πολύτιμη συνεργασία σε τομείς όπως η οικονομία, η γεωργία, ο τουρισμός και η διαχείριση της μετανάστευσης. Η Κωνσταντινούπολη είναι ισχυρός παράγοντας καθώς αντιπροσωπεύει το 30% της οικονομίας της Τουρκίας. Είναι μια πολύτιμη αγορά με πληθυσμό 16 εκατομμύρια. Ως Κωνσταντινούπολη, οι πόρτες μας είναι πάντα ανοιχτές για έλληνες επενδυτές. Είμαστε επίσης πολύ χαρούμενοι να μοιραστούμε την εμπειρία και τη δύναμή μας με τη φιλική σας χώρα.

Εχετε κάποιο μήνυμα για τους Ελληνες με την αφορμή της επίσκεψής σας στην Αθήνα;

Θα ήθελα να δώσω ένα παράδειγμα στους αγαπημένους μας γείτονες, μέσω του Μίκη Θεοδωράκη, του θρυλικού μουσικού της χώρας σας και του κόσμου, τον οποίο χάσαμε στις αρχές αυτού του μήνα. Πάτησε το πόδι του στην Τουρκία για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη. Η συναυλία που έδωσε με τον πολύτιμο καλλιτέχνη της χώρας μας, Ζουλφί Λιβανελί, άφησε μια πολύ καλή ανάμνηση στην πόλη μας. Η φιλία τους κράτησε 40 χρόνια. Είμαστε δύο γειτονικές χώρες με κοινές πολιτιστικές αξίες. Η φιλία μας πρέπει και θα διαρκεί πάντα.