Ελπιδοφόρος – Το παρασκήνιο μετά τον σάλο με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής – Οι φιλοδοξίες και οι σχέσεις με την Τουρκία

Ο ρόλος του Πατριαρχείου

Σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο θεωρείται τουρκικό ίδρυμα που υπάγεται στον Νομάρχη Κωνσταντινούπολης. Ο Πατριάρχης, όπως και τα μέλη της Συνόδου, πρέπει να είναι τούρκοι πολίτες.

Η Αρχιεπισκοπή Β. Αμερικής υπαγόμενη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο σε καμιά περίπτωση δεν έχει την υποχρέωση να πορεύεται ως… τουρκικό Ίδρυμα, διότι δεν είναι τέτοιο, και η σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι περισσότερο πνευματική, εκτός φυσικά από την οικονομική στήριξη που προσφέρει για τις ανάγκες του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Σημειώνεται πως κατά την παρουσία του στη «φιέστα» Ερντογάν – Τατάρ, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής επανέλαβε το αίτημα για επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ενώ έστειλε μήνυμα για τη θρησκευτική ελευθερία των μειονοτήτων στην Τουρκία αναφερόμενος στο ρόλο του Πατριαρχείου.

«Συγχαίρω τον πρόεδρο Ερντογάν για τα εγκαίνια του Τουρκικού Κέντρου, (που έκανε) μαζί με τον Γενικό Γραμματέα Γκουτέρες. Όπως πάντα, επιμένω στη σημασία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και την υποστήριξη των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων της Τουρκίας» ανέφερε χαρακτηριστικά με ανάρτησή του στο Twitter.

Μάλιστα, κύκλοι της Αρχιεπισκοπής Αμερικής έσπευδαν να επισημάνουν πως ο κ. Ελπιδοφόρος συνομιλεί και θα συνομιλεί με αξιωματούχους της Τουρκίας, όπως και κάθε άλλης χώρας, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για στήριξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Οικουμενικής Ορθοδοξίας, της παγκόσμιας και περιφερειακής ειρήνης και του διαθρησκευτικού διαλόγου.

Οι σχέσεις με την Τουρκία

Η αλήθεια είναι ότι από τη μέρα που ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος ανέλαβε τα καθήκοντά του στην Αμερική έχει αποφύγει σε κάθε είδους εκδήλωση ή μήνυμα να αναφέρει τη λέξη «Τουρκία» ή να χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα κατά της γείτονος.

Για παράδειγμα, σε εκδηλώσεις για την εισβολή στην Κύπρο, για την 25η Μαρτίου, για τη Μικρασιατική Καταστροφή, για τη Γενοκτονία των Ποντίων, δημιουργώντας δυσαρέσκεια σε εκκλησιαστικούς και διπλωματικούς κύκλους.

Σημειώνεται πως, όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναγνώρισε την γενοκτονία των Αρμενίων -πράξη που χαιρετίστηκε και από τους ιεραρχικούς κύκλους- ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, παρά το γεγονός ότι η αναγνώριση ήταν μία θετική εξέλιξη και για την ελληνική διπλωματία, αποφάσισε να μην βγάλει κάποια ανακοίνωση, σε αντίθεση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος έχει ταχθεί στο πλευρό των Αρμενίων Χριστιανών.

Τα σενάρια για τη διαδοχή Βαρθολομαίου

Είναι άγνωστο εάν ο κ. Ελπιδοφόρος θεωρεί ότι η θέση αυτή είναι το προσωπικό εφαλτήριο και τελικά η στάση αυτή είναι το κόστος και το αντάλλαγμα για να γίνει αποδεκτή από την Τουρκία η ενδεχομένη ανάδειξή του σε διάδοχο του κ. Βαρθολομαίου στον Οικουμενικό Θρόνο, με τα σενάρια αυτά να φουντώνουν τις τελευταίες ώρες.

Όπως επισημαίνουν οι υποστηρικτές αυτής της εκδοχής, ο κ. Ελπιδοφόρος έχει ως βασικό στόχο, ακόμη και από τον θρόνο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, να διατηρεί καλές σχέσεις με την τουρκική ηγεσία για να παραμείνει στη λίστα με του Ιεράρχες που «εγκρίνει» η Τουρκία για την επόμενη.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, εκτός ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα πρέπει να έχει τουρκική υπηκοότητα, η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμα να δει τη λίστα με τους υποψήφιος προς εκλογή Οικουμενικούς Πατριάρχες και να εξαιρεί όποιον θεωρεί «εχθρό» του τουρκικού κράτους. Οπότε, ενδεχόμενο φλερτ Ελπιδοφόρου και Άγκυρας θα έχει αμοιβαία οφέλη.

Τους ισχυρισμούς αυτούς πάντως, καταρρίπτουν συνεργάτες του κ. Ελπιδοφόρου, περνώντας στην αντεπίθεση. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής είναι σημαντικό να παρίσταται σε όλα τα φόρα όπου υπάρχου πολιτικές ηγεσίες, και δη της γείτονος, καθώς έχει τη δυνατότητα να θέτει τρία συγκεκριμένα ζητήματα: τη θεσμική ενδυνάμωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων των θρησκευστικών μειονοτήτων στην Τουρκία και το αίτημα για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.