Έλληνας ηφαιστειολόγος παρακολουθεί το ηφαίστειο στη Λα Πάλμα

Πίσω από την ομολογουμένως άρτια διαχείριση κρίσης – η οποία βέβαια βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη – στη νήσο Λα Πάλμα, ανοιχτά των ακτών του Μαρόκου, μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κούμπρε Βιέχα την Κυριακή, βρίσκεται ο έλληνας ηφαιστειολόγος του Εθνικού Ισπανικού Γεωγραφικού Ινστιτούτου, δρ Σταύρος Μελετλίδης, ο οποίος από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πεδίο με την ομάδα του.

Οπως ο ίδιος λέει στα «ΝΕΑ», «την προηγούμενη Κυριακή αρχίσαμε να έχουμε δονήσεις οι οποίες στην αρχή δεν ήταν αισθητές, αργότερα όμως έγιναν. Μαζί με τις δονήσεις άρχισε να φουσκώνει το έδαφος γιατί το μάγμα από κάτω έσπρωχνε να ανεβεί. Τελικά Κυριακή μεσημέρι έγινε η έκρηξη. Δευτέρα πρωί εμείς ήμασταν ήδη εδώ, όχι μόνο για να δούμε τα δίκτυα αλλά και για να καθησυχάσουμε τον πληθυσμό. Είναι πολύ σοβαρή υπόθεση όχι μόνο να σε ακούνε από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, πρέπει να είσαι δίπλα τους ώστε να καταλάβουν ότι αφού είσαι εσύ εκεί και δεν θες εσύ να πάθεις κάτι, δεν θα πάθουν και αυτοί.

Οπότε ήρθαμε εδώ, έγιναν ημερίδες από τις τοπικές διοικήσεις, είχαν γίνει σχέδια εκκένωσης του πληθυσμού και καθημερινά έβγαιναν ενημερώσεις για την εξέλιξη του φαινομένου. Ο πληθυσμός που εκκενώσαμε ήταν γύρω στις 8.000-9.000 και ίσως φτάσει τις 15.000. Εχουν εκκενωθεί μόνο οι μισοί καθώς υπάρχει ένας άνεμος που διώχνει προς τη θάλασσα δημιουργώντας μια λωρίδα, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα για τους υπόλοιπους».

Διαχείριση

Ο Σταύρος Μελετλίδης, που ζει στην Τενερίφη πάνω από 20 χρόνια κι εργάζεται και ως επιστημονικός σύμβουλος στην ισπανική Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας, συντονίζει αυτή τη στιγμή το έργο της ομάδας διαχείρισης κρίσης για το Κούμπρε Βιέχα, συμπεριλαμβανομένων των εκκενώσεων. «Εδώ είμαστε 7 άτομα, 12 στην Τενερίφη και 18 στη Μαδρίτη.

Κάνουμε 24ωρη παρακολούθηση. Το δίκτυο αποτελείται από 10 σεισμογράφους, 8 GPS, 2 σένσορες μέτρησης του πεδίου βαρύτητας, 5 σημεία που παίρνουμε νερό και αέρια για ανάλυση, ενώ χρησιμοποιούμε και δορυφορικές φωτογραφίες και ελικόπτερα. Βάλαμε παραπάνω σταθμούς για καλύτερο σήμα, οργανώσαμε το μέρος που θα βρίσκονται οι υπολογιστές για να δέχονται τα σήματα από τους σταθμούς.

Οταν ξεκίνησε η έκρηξη, έβγαιναν πίδακες λάβας και ηφαιστειακή στάχτη από έξι σημεία. Δύο ρεύματα λάβας άρχισαν να κατευθύνονται προς το χωριό. Εγιναν οι εκκενώσεις, οι κάτοικοι ενημερώθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ, δεν υπήρξε κανένας τραυματισμός, εκκενώθηκαν και τα ζώα. Τα σπίτια φυσικά έμειναν πίσω. Αυτή τη στιγμή η λάβα έχει καταστρέψει μερικές δεκάδες σπίτια, ίσως φτάσουμε και σε εκατοντάδες.

Στην αρχή όλα έγιναν αρκετά γρήγορα, αλλά μπορώ να πω ότι κάναμε μια πρόγνωση ωρών καλή, η οποία φάνηκε από την ταχεία εκκένωση του πληθυσμού που έγινε βάσει των στοιχείων που δίναμε εμείς από τα δίκτυα. Ισως η ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκε, μέσα σε λιγότερο από δέκα ημέρες, να ήταν κάτι το ξεχωριστό. Οι περισσότερες εκρήξεις αργούν τρεις μήνες, πέντε μήνες, δύο χρόνια».

Πρόγνωση

Καθώς η εξέλιξη του φαινομένου βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, ο δρ Μελετλίδης εξηγεί πόσο δύσκολη είναι μια πρόβλεψη αυτή τη χρονική στιγμή. «Στο σημείο της έκρηξης το έδαφος έχει σηκωθεί πάνω από 15 εκατοστά. Συνεχίζουμε να καταγράφουμε όλα τα δεδομένα για να κατανοήσουμε πώς θα εξελιχθεί. Αυτή τη στιγμή είναι αδύνατον να γίνει μια πρόγνωση. Οι περιπτώσεις να γίνει κάτι χειρότερο δεν φαίνεται να υπάρχουν, αν και ό,τι δίκτυα και να έχεις ή ό,τι προγνώσεις και να κάνεις, καμία φορά είναι απρόβλεπτο το τι θα συμβεί. Από ό,τι φαίνεται πάντως, η συμπεριφορά του έως τώρα κινείται εντός της πρόγνωσής μας» καταλήγει.