Ο Αστερίξ και οι Ούγγροι – Μια χούφτα φοιτητών και καθηγητών αντιστέκονται στον Ορμπαν

Βρισκόμαστε στο 2021. Ολόκληρη η Ουγγαρία έχει πέσει στα χέρια του Βίκτορ Ορμπαν. Ολη; Οχι. Ενα μικρό πανεπιστήμιο αντιστέκεται.

Ονομάζεται «Ελεύθερη Ακαδημία Κινηματογράφου και Θεάτρου», και χτίστηκε πάνω στα ερείπια της Ακαδημίας Κινηματογράφου και Θεάτρου (SZFE) της Βουδαπέστης – ερείπια μεταφορικά αλλά και τόσο αληθινά, αφού αυτό το ίδρυμα με τα 150 χρόνια ζωής, που σημάδεψε όλη την ιστορία του ουγγρικού σινεμά, υπάρχει ακόμα, λειτουργεί ακόμα, τελεί όμως από το καλοκαίρι του 2020 υπό τον έλεγχο του Ατίλα Βιντνιάνσκι, ενός ακόμα στρατιώτη του Ορμπαν, σκηνοθέτη και διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, ένθερμου υποστηρικτή μιας τέχνης «χριστιανικής και συντηρητικής».

Η νέα αυτή επίθεση στην ακαδημαϊκή ελευθερία, σε ένα ευρωπαϊκό κράτος – μέλος ήδη γνωστό για πλείστες όσες παραβιάσεις του κράτους δικαίου, δεν είχε μείνει αναπάντητη.

Διαδηλώσεις, καταλήψεις, παρεμβάσεις – οι φοιτητές της SZFE είχαν δώσει πραγματική μάχη για να διατηρήσουν την αυτονομία της. Αρχές Νοεμβρίου του 2020, όμως, με την επιβολή του δεύτερου lockdown στην Ουγγαρία, είχαν αναγκαστεί να λύσουν την πολιορκία.

Μας είπαν χάσατε, έκαναν λάθος

«Πολλοί μας έλεγαν τότε πως είχαμε χάσει, αλλά έκαναν λάθος» λέει στη γαλλική Le Monde η 44χρονη Κάτα Κσάτο, μία δυναμική και χαρισματική καλλιτέχνις, που διδάσκει την τέχνη της μαριονέτας.

Η ίδια παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2021 από το πόστο της, μαζί με 30 ακόμα καθηγητές. Και ξεκίνησε αυτό που αποκαλεί «ένα πρόγραμμα διάσωσης» των παλιών φοιτητών της.

Τίποτα δεν θα είχε γίνει χωρίς την επονομαζόμενη διαδικασία της Μπολόνια, τον εναρμονισμό της δομής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ανώτατης Εκπαίδευσης, και χωρίς την πρωτοφανή και απίστευτη αλληλεγγύη που επέδειξαν άλλες σχολές θεάτρου και κινηματογράφου της Ευρώπης – όπως το πανεπιστήμιο Mozarteum του Ζάλτσμπουργκ, στην Αυστρία, η Ακαδημία Τεχνών του Θεάματος του Λούντβιχσμπουργκ, στη Γερμανία και άλλα ιδρύματα στην Πολωνία και την Ελβετία.

«Ελεύθερη SZFE»

Χάρη σε αυτές, ωστόσο, και στην επιμονή μιας χούφτας φοιτητών και καθηγητών, άρχισε να λειτουργεί αρχές Σεπτεμβρίου η «Ελεύθερη SZFE», με 60 καθηγητές και σχεδόν 150 φοιτητές.

Ολοι οι σπουδαστές είναι πρώην φοιτητές της SZFE που την εγκατέλειψαν. Ολοι οι καθηγητές προσφέρουν τις υπηρεσίες τους αμισθί.

Οσο για χώρο, η Ελεύθερη Ακαδημία Κινηματογράφου και Θεάτρου νοίκιασε εύκολα, και σε πολύ χαμηλή, φιλική τιμή, τις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης (CEU), του ιδρύματος ανώτατης εκπαίδευσης που ίδρυσε ο αμερικανός δισεκατομμυριούχος φιλάνθρωπος Τζορτζ Σόρος το 1991 στην καρδιά της Βουδαπέστης: ο ίδιος αναγκάστηκε να το μετεγκαταστήσει το 2018 στη Βιέννη, αφού είναι από χρόνια ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός και αγαπημένος μπαμπούλας του Ορμπαν.

Οι φοιτητές της «Ελεύθερης SZFE» παρακολουθούν τα μαθήματά τους στη Βουδαπέστη, είναι όμως εγγεγραμμένοι σε πέντε γνωστές ευρωπαϊκές σχολές.

Εχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τα δωμάτια της φοιτητικής εστίας καθώς και ένα πολιτιστικό κέντρο με θέατρο, το οποίο τους έχει παραχωρηθεί από τον δήμαρχο ενός διαμερίσματος της Βουδαπέστης που βρίσκεται στα χέρια της αντιπολίτευσης.

Δέχεται πόλεμο – 15 αγωγές

Εννοείται πως η «Ελεύθερη SZFE» δέχεται πόλεμο – 15 αγωγές της έχει ήδη κάνει ο Ατίλα Βιντνιάνσκι. Δεν έχει μπορέσει να ανοίξει σε νέους φοιτητές, μόνο να «σώσει» εκείνους που ήταν ήδη εγγεγραμμένοι.

Και όπως εξηγεί η επικεφαλής του όλου πρότζεκτ, η Κάτα Κσάτο, που δίνει καθημερινά μάχη για την επιβίωσή του, «η δωρεάν διδασκαλία δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα». Αλλά αυτό το μικρό ακαδημαϊκό χωριό εξακολουθεί να αντιστέκεται.

Δεν θα το επισκεφθούν φυσικά, μάλλον προτιμούν να μην ξέρουν τίποτα για αυτό, ούτε ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, και προεδρεύων της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, Γιάνσεζ Γιάνσα, ούτε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ματέους Μοραβιέτσκι, ούτε ο τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις, ούτε ο σέρβος πρωθυπουργός Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ούτε ο πρώην αντιπρόεδρος του Τραμπ, Μάικ Πενς.

Ούτε κανένας άλλος από τους πολιτικούς, τους επισκόπους και τους ακαδημαϊκούς που έσπευσαν να συμμετάσχουν στην 4η Δημογραφική Σύνοδο της Βουδαπέστης – κάτι σαν εκείνο το «1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας» που γλιτώσαμε τελευταία στιγμή τον περασμένο Ιούνιο, μόνο που αυτή διοργανώνεται από το 2015 ανά διετία, τείνει λοιπόν να γίνει ένα σταθερό ραντεβού των υπερσυντηρητικών του πλανήτη.

Το παρόν στη φετινή βερσιόν, στο νεο-αναγεννησιακό Varkert Bazar, στις όχθες του Δούναβη, θα δώσει και ο γάλλος ρατσιστής, ισλαμοφάγος, μισογύνης, ομοφοβικός, καταδικασμένος για υποκίνηση φυλετικού μίσους δημοσιογράφος / συγγραφέας / τηλεπερσόνα και εσχάτως «ούτε υποψήφιος, ούτε μη υποψήφιος» για το Ελιζέ, Ερίκ Ζεμούρ – θα έχει μάλιστα και ιδιαίτερη συνάντηση με τον Ορμπαν στο πρωθυπουργικό μέγαρο, έσπευσε να διευκρινίσει το περιβάλλον του, το ίδιο και η ανιψιά Λεπέν, η Μαριόν Μαρεσάλ, έσπευσε να διευκρινίσει το δικό της περιβάλλον, μικροανταγωνισμοί ανάμεσα στην αφρόκρεμα της γαλλικής Ακροδεξιάς, βλέπετε.

Στη Βούδα το Verkert Bazar, στην Πέστη η Ελεύθερη Ακαδημία Κινηματογράφου και Θεάτρου, τους χωρίζει μόνο ο Δούναβης, δυο – τρεις δρόμοι και η άβυσσος που υπάρχει ανάμεσα στο πιο βαθύ σκοτάδι και το πιο ελπιδοφόρο φως.