Είσαι κομάντο ή φλωράκι;

Στο τρέιλερ του σίριαλ του Mega «Κομάντα και Δράκοι» ο μικρός Σήφης (κατά κόσμον Κωνσταντίνος) κοιτάει την κάμερα με βλέμμα φιδιού και, «φτύνοντας» τις λέξεις, ρωτάει με παιδικό, σκιαχτικό τσαμπουκά: «Είσαι κομάντο ή φλωράκι;». Κι εγώ, συνειδητοποιώ ότι μια λέξη, ξεχασμένη στα χρόνια της νιότης μου, έχει επανέλθει στο λεξιλόγιο των νέων και των παιδιών. Για παράδειγμα, τα μικρανίψια μου, οκτώ και εννέα ετών, όταν πλακώνονται μεταξύ τους, έχουν το «φλώρος» ως υπέρτατη προσβολή. «Εμένα λες φλώρο ρε;».

Στη δεκαετία του 1980, η λέξη φλώρος θεωρούταν ήδη παλιακιά. Οχι με την πατίνα του vintage που μόλις ανακαλύπταμε (ή επινοούσαμε) αλλά με τη μούχλα των sixties. Τότε δηλαδή που αντιστοιχούσε στον ανθρωπότυπο «Λέλος Πινέλος». Για να έχουμε εικόνα, κλασικός κινηματογραφικός φλώρος είναι ο Δημήτρης Καλλιβωκάς στο «Μια τρελή τρελή οικογένεια», στον αντίποδα του κομψού μάγκα Αλέκου Αλεξανδράκη. Να, ας πούμε, η διαφορά. Ο Αλεξανδράκης ήταν κομψός ενώ ο Καλλιβωκάς κομψευόμενος. Με διαπιστευτήριο τα «λεφτά του μπαμπά», λόγο και ύφος εξεζητημένο και μηδενικές αντιστάσεις στην προσβολή και την απαξίωση. Αντε καλέ, εκείνος να μη χολοσκάει. Με δυο λόγια, «χαζό παιδί, χαρά γεμάτο». Οχι και πάρα πολύ «άντρας», χωρίς να είναι, κατ’ ανάγκη, ομοφυλόφιλος.

Ε, είπαμε κι εμείς μια που τη βρήκαμε τη λέξη να μην την αφήσουμε να πάει χαμένη. Στην εποχή της ντίσκο, φλώρος ήταν αυτός που αργότερα θα λέγαμε τύπος clean ‘n’ cut. Φορούσε σινιέ ρούχα (έκφραση εκείνης της εποχής), έστρωνε το μαλλί με το πιστολάκι, πήγαινε σε συγκεκριμένα μαγαζιά, τα λεγόμενα «φλωρομάγαζα» και, γενικώς, αστραποβολούσε επιτήδευση. Στις νεανικές ταινίες και βιντεοταινίες των eighties ο ρόλος του φλώρου, αν και με γκροτέσκο ή καρτουνίστικο τρόπο, ήταν ευδιάκριτος. Βεβαίως, και τότε και παλαιότερα το «φλώρος» (ή «φλωρούμπα») αφορούσε αποκλειστικά τα αγόρια. Τα ίδια χαρακτηριστικά στα κορίτσια «έγραφαν» αλλιώς. Εστρωναν τον δρόμο στη μετέπειτα επέλαση των «it girls».

Κι ύστερα ήρθαν καινούργιες λέξεις και πήραν παραμάζωμα τις παλιές όπως συμβαίνει πάντα. Μέχρι που η γενιά των milliennials – αυτά τα παιδιά τα οποία η κρίση τα βρήκε πάνω στο πρώτο τους πέταγμα, που είδαν να ακυρώνονται ό,τι κληρονόμησαν ως δεδομένα, που, για να προχωρήσουν, έπρεπε να αμφισβητήσουν τα πάντα ώστε να αυτοπροσδιοριστούν – αναβάθμισαν την έννοια του φλώρου. Την έντυσαν αλλιώς, κυριολεκτικά και μεταφορικά, βγάζοντας τη γλώσσα στις «φυλές» του lifestyle άλλων δεκαετιών. Οι «φλώροι» έγιναν χίπστερ και geeks για να πάρουν τις αποστάσεις τους από τη «χλιδίλα» του glam και του fab που κληρονόμησαν. Και το κουμπωμένο τελευταίο κουμπί του πουκαμίσου, από ξενέρωμα, έγινε μόδα. Σήμερα έναν φλώρο – geek που θα σου δείξει πώς θα χρησιμοποιήσεις το 100% των εφαρμογών του smartphone όλοι τον θέλουν στην παρέα.

Κι ενώ ο «Σήφης» με ψαρώνει ρωτώντας με, από την οθόνη, αν είμαι κομάντο ή φλωράκι, σκέφτομαι ότι κάποιες λέξεις, τις δανείζει η μια γενιά στην άλλη και επιστρέφονται πάντα στην επόμενη. Ετσι ώστε τα κομάντα και τα φλωράκια να είναι πάντα ρόλοι εναλλασσόμενοι.