Ίχνη γενετικού υλικού ίσως ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά σε απολιθωμένο δεινόσαυρο

Σε μια ανακάλυψη που παραπέμπει στο Jurassic Park του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ερευνητές στην Κίνα υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν ίχνη γενετικού υλικού σε απολίθωμα δεινοσαύρου 125 εκατομμυρίων ετών, αν και δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να απομονώσουν μόρια DNA.

Μέχρι πρόσφατα, η ανακάλυψη οργανικών μορίων σε απολιθώματα θεωρείτο απλά αδύνατη, αφού στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων οι οργανικές ουσίες αντικαθίσταται στην πορεία του χρόνου από ανόργανα στοιχεία και μετατρέπονται έτσι σε πέτρα. Το παλιό αυτό δόγμα καταρρίφθηκε το 2005, όταν αμερικανοί ερευνητές παρουσίασαν στο περιοδικό Science υπολείμματα αιμοφόρων αγγείων που εντοπίστηκαν σε απολιθωμένα οστά τυραννόσαυρου.

Έκτοτε έχουν ανακαλυφθεί κι άλλα τέτοια απολιθώματα, αν και κανένα δεν πιστεύεται ότι περιέχει άθικτo DNA που θα μπορούσε να αλληλουχηθεί.

Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Communications Biology των εκδόσεων Nature, εντοπίζει ίχνη από χρωματίνη, τις ίνες που σχηματίζει το DNA όταν πακετάρεται μαζί με πρωτεΐνες στον πυρήνα του κυττάρου.

Ίνες χρωματίνης βρέθηκαν σε ένα εντυπωσιακό εντυπωσιακά καλοδιατηρημένο απολίθωμα από την επαρχία Λιαονίνγκ της βόρειας Κίνα. Ο δεινόσαυρος, του γένους Caudipteryx, ζούσε στις ακτές ρηχών λιμνών και διατηρήθηκε «χάρη στη λεπτή ηφαιστειακή τέφρα που τύλιξε το κουφάρι και το διατήρησε σε κυτταρικό επίπεδο» λέει ο Λι Ζιχένγκ του Ινστιτούτου Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.

Ο δεινόσαυρος καλύφθηκε από λεπτή ηφαιστειακή τέφρα (Καλλιτεχνική απεικόνιση: Zheng Qiuyang)

Οι ερευνητές απομόνωσαν ένα μικρό τμήμα χόνδρου από την άρθρωση του δεξιού μηριαίου οστού και χρησιμοποίησαν χημικά για να απομακρύνουν τις αποθέσεις ασβεστίου. Χημικές αναλύσεις και παρατηρήσεις στο μικροσκόπιο αποκάλυψαν απολιθωμένα κύτταρα που διατηρούσαν το σχήμα τους χάρη στην αντικατάσταση οργανικών υλικών από πυρίτιο.

Η έκπληξη ήρθε όταν οι ερευνητές επιχείρησαν να χρωματίσουν τα απολιθωμένα κύτταρα χόνδρου με αιματοξυλίνη, μια χρωστική που βάφει μοβ το DNA. Ένα από τα κύτταρα εμφάνισε μοβ γραμμές, ένδειξη ότι διατηρεί οργανικά μόρια χρωματίνης.

«Τα αποτελέσματα της μελέτης προσφέρουν έτσι προκαταρκτικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι υπολείμματα του αρχικού DNA μπορεί να διατηρούνται» αναφέρουν οι ερευνητές σε ανακοίνωση της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.

«Για να ελεγχθεί όμως αυτό με ακρίβεια, η ομάδα έχει ακόμα πολύ δουλειά μπροστά της και πρέπει να χρησιμοποιήσει χημικές μεθόδους πολύ πιο εκλεπτυσμένες από τη χρωστική που χρησιμοποιήθηκε σε αυτή τη μελέτη» διευκρινίζει η ανακοίνωση.

Οι ερευνητές πάντως εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι θα καταφέρουν να απομονώσουν θραύσματα μορίων DNA, κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άγιο δισκοπότηρο της παλαιοντολογίας.

«Για να είμαστε ειλικρινείς, μας ενδιαφέρουν οι απολιθωμένοι κυτταρικοί πυρήνες επειδή εκεί πρέπει να βρίσκεται το περισσότερο DNA, εφόσον το DNA διατηρείται» λέει η Αλίντα Μπέιγε, μέλος της ομάδας η οποία είχε προηγουμένως εντοπίσει ίχνη οργανικών μορίων σε απολιθωμένο δεινόσαυρο από τη Μοντάνα των ΗΠΑ.

Μέχρι σήμερα, το αρχαιότερο DNA που έχουν καταφέρει να διαβάσουν οι επιστήμονες αφορά ένα μαμούθ που έζησε πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια.

Θεωρείται απίθανο να μπορεί να διατηρηθεί αυτό το ευαίσθητο μόριο για δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, τουλάχιστον όμως γνωρίζουμε πλέον με βεβαιότητα ότι τα απολιθώματα δεν αποτελούνται πάντα εξ ολοκλήρου από πέτρα.