Τι αλλάζει σε αμπελουργία και οινοποιία στη Ρωσία

Σοβαρές μεταβολές έρχονται στον ρωσικό αμπελοοινικό τομέα. Σύμφωνα με ενημέρωση από το γραφείο ΟΕΥ της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Μόσχα στις 27.12.2019 υπεγράφη από τον πρόεδρο Πούτιν ο νόμος «Περί της Αμπελουργίας και της Οινοποιίας στη Ρωσική Ομοσπονδία», ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 26.02.2020.

Ο παραπάνω νόμος, σύμφωνα με την ΚΕΟΣΟΕ, ενσωμάτωνε διατάξεις σχετικά με τις οινοποιητικές ζώνες, τα ποιοτικά πρότυπα, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, την ποικιλιακή σύνθεση των αμπελώνων, τη μεθοδολογία εγγραφής στα οικεία μητρώα και την απαγόρευση ανάμειξης με προϊόντα διαφόρων οινοπαραγωγικών περιοχών. Παράλληλα, ο νόμος εισήγε την ταξινόμηση των οινικών προϊόντων (οίνων, αφρωδών οίνων και εμπλουτισμένων), αποσκοπώντας στην ενίσχυση της θέσης των Ρώσων οινοποιών στην εγχώρια αγορά, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την επέκταση των ρωσικών αμπελώνων.

Οι διατάξεις σχετικές με το σύστημα ταξινόμησης και τους κανόνες επισήμανσης οίνων και αλκοολούχων προκάλεσαν την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (και άλλων οινοπαραγωγικών χωρών εντός και εκτός ΕΕ), αναφορικά με τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν στις ευρωπαϊκές εξαγωγές οίνων.

«Για την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων, το Γραφείο Αγροτικού Συμβούλου της Αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Μόσχα μάς επεσήμανε, προσφάτως, σχέδιο Απόφασης σχετικά με την αναστολή της για ένα έτος (μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2022)», επισημαίνει η ΚΕΟΣΕΟ. Σε εν λόγω σχέδιο απόφασης, το οποίο πρόκειται να ψηφιστεί εντός του Σεπτεμβρίου 2021, επισημαίνεται ότι, για ένα έτος ακόμα, δεν πρόκειται να επιβληθεί καμία κύρωση διοικητικής υφής από τους αρμόδιους φορείς ελέγχου αλκοολούχων, στα καταστήματα πωλήσεων, ούτε και να επιβληθεί απόσυρση από την κυκλοφορία, σε όσα αλκοολούχα δεν έχουν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του ανωτέρω Νόμου 468-FZ.

Συγκεκριμένα, στις 02.07.2021, ρωσικό θεσμικό πλαίσιο εμπλουτίστηκε από τον Ομοσπονδιακό Νόμο «Περί τροποποιήσεων του ομοσπονδιακού νόμου για την κρατική ρύθμιση της παραγωγής και του κύκλου εργασιών της αιθυλικής αλκοόλης και των αλκοολούχων προϊόντων και για τον περιορισμό της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και ορισμένων νομοθετικών πράξεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας», που εισάγει τροπολογίες.

Ο εν λόγω Νόμος 345-FZ/2021, συμπληρώνει τον Νόμο 468-FZ/2019, καθορίζοντας τα οινοποιητικά προϊόντα (και τις αναλογίες τους) τα οποία είναι απαραίτητα για την παραγωγή οίνων και αλκοολούχων, όπως επίσης τη μεθοδολογία παλαίωσης των αποσταγμάτων, της επισήμανσης των οινοποιητικών προϊόντων και της απαγόρευσης παραγωγής και πώλησης ψευδεπίγραφων, κατώτερων ή παραποιημένων προϊόντων.

Παράλληλα, καθορίζει τις προϋποθέσεις σύστασης των Συμβουλίων Αμπέλου και Οίνου στη Ρωσία, τα οποία έχουν λόγο στη ψηφοφορία για τη λήψη αποφάσεων επί θεμάτων (ποιοτικών προτύπων, τεχνολογικών μεθόδων, λογοτύπων, προστασίας ονομασιών προέλευσης, αμπελοοινιικών περιοχών) που σχετίζονται με την αμπελουργία και την οινοποίηση. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις επισήμανσης που προβλέπονται από το όλο θεσμικό πλέγμα, οι ξένοι παραγωγοί που εξάγουν στην Ρωσική αγορά και στις άλλες χώρες μέλη της Ευρ/Ασιατ. Οικ. Ένωσης, πρέπει να αναφέρουν στην πίσω ετικέτα των προϊόντων, τον τόπο παραγωγής και την ποικιλία αμπέλου.

Ειδικότερα, για τη σαμπάνια, απαιτεί από τους Γάλλους παραγωγούς να προσθέτουν τις λέξεις «αφρώδες κρασί» στην πίσω ετικέτα, για τις δε κύριες ετικέτες (έμπροσθεν) παρέχεται το δικαίωμα διατήρησης των ονομασιών (εμπορικών, προέλευσης και κατηγορίας) όπως συνηθιζόταν να είναι αναγραμμένες. Ταυτόχρονα, οι Ρώσοι παραγωγοί αφρώδους οίνου έχουν το δικαίωμα αναγραφής του όρου «Shampanskoye» (σαμπάνια στη ρωσική) στις κύριες ετικέτες.

Το αποτέλεσμα της αναστολής εφαρμογής των προαναφερθέντων διατάξεων υπήρξε προϊόν έντονων ευρω-ρωσικών διεργασιών και ζητήθηκε από Ευρωπαίο Επίτροπο κ. Wojciechowski ο οποίος θίγει και τη μη ενημέρωση του ΠΟΕ, από ρωσικής πλευράς, ως όφειλε, περί του αρχικού σχεδίου του νόμου για την οινοποιία καθώς θα έπρεπε να συνυπολογιστεί ο αντίκτυπος στις διεθνείς συναλλαγές, και να δοθεί η δυνατότητα σχολιασμού στα κράτη-μέλη του Οργανισμό αλλά ούτε δόθηκαν περιθώρια στους ξένους παραγωγούς και στους Ρώσους εισαγωγείς να προετοιμάσουν καταλλήλως τις εμπορικές τους τακτικές. Δεν αποκλείεται μάλιστα, η διατάραξη των εμπορικών ροών για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ (ιδίως τα οινοπνευματώδη, σαμπάνια και κονιάκ).

Ειδικά για τις κατηγορίες ΠΟΠ/ΠΓΕ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος κάνει αναφορά στις επισημάνσεις προς τη ρωσική πλευρά σχετικά με διατάξεις του Νόμου υπ. αρ. 345/2021, οι οποίες καταργούν αναφορές σε παρασκευάσματα οίνων προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων και προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης, όπως είχαν καθοριστεί στους Νόμους υπ. αρ. 171/1995 και υπ. αρ. 468/2019. Επισημαίνει μάλιστα ότι δεν είναι αποδεκτό, επί παραδείγματι, η σαμπάνια να πρέπει να λογίζεται ως αφρώδης οίνος, ενώ τα ρωσικά προϊόντα να είναι τα μόνα εγκεκριμένα να φέρουν την επισήμανση «champanskoye» στη ρωσική.

Ο κ. Wojciechowski επίσης επιφυλάχθηκε σχετικά με τους ελέγχους επί της μεθοδολογίας παραγωγής οίνων που πρόκειται να διεξάγουν οι ρωσικές Αρχές σε τρίτες χώρες, καθώς δεν έχει υπάρχει προηγούμενο σε άλλη χώρα εταίρο ΚΜ-ΕΕ. Συμπλήρωσε μάλιστα ότι το κρασί είναι ένα πραγματικά ασφαλές προϊόν, και δεν έχει καταγραφεί περιστατικό διατροφικής ασφάλειας στις ευρωπαϊκές εξαγωγές στη Ρωσία αλλά και σε άλλες χώρες. Καταλήγοντας, ο Ευρωπαίος Επίτροπος, εκφράστηκε υπέρ της δημιουργίας ενός σύγχρονου θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη της παραγωγής, την επεξεργασία και τις εξαγωγές οίνων στη Ρωσική Ομοσπονδία, το οποίο αναμένεται να ευνοήσει τις ευρω-ρωσικές εμπορικές σχέσεις χωρίς να θέτει μη δασμολογικά εμπόδια στα εισαγόμενα στη Ρωσία προϊόντα. Δεν παρέλειψε μάλιστα να αναφερθεί στο αμφίδρομο των καλών εμπορικών σχέσεων (πρόσβαση των ρωσικών οινικών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά), στις περιπτώσεις εναρμόνισης με τα διεθνή πρότυπα και τους διεθνείς εμπορικούς κανόνες.

Τέλος σύμφωνα με τα στοιχεία της ρωσικής Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας, η αξία των εισαγωγών ελληνικών οίνων στη Ρωσία (ΔΚ 2204) για το α’ εξάμηνο 2021 έναντι του α΄ εξαμήνου 2020, αυξήθηκε κατά 77,9% (από $589,9 χιλ. το α’ εξ. 2020 σε $1,05 εκ. το α’ εξ. 2021). Συνολικά, για τα έτη 2019 και 2020, οι ρωσικές εισαγωγές ελληνικών οίνων είχαν ανέλθει σε $1,38 εκ. και $1,32 εκ. αντιστοίχως.

Ενώ η πρόσφατη αποδοχή αποδοχής της ρωσικής γλώσσας, ως πρόσθετης επίσημης γλώσσας του ΔΟΑΟ (Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου),γεγονός σημαίνει όλη η ρωσική νομοθεσία για τους οίνους και τα αλκοολούχα θα παρέχεται επακριβώς σε όλες τις επίσημες γλώσσες του οργανισμού.