Συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας – Στο επίκεντρο ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας

Η συμφωνία για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια, η οποία υπογράφηκε νωρίτερα σήμερα από τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σηματοδοτεί τη δημιουργία στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ δύο εταίρων στην ΕΕ και συμμάχων στο ΝΑΤΟ, τονίζουν διπλωματικές πηγές.

Αναμφισβήτητα, το σημαντικότερο σημείο είναι η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής, σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της επικράτειας ενός εκ των δύο συμβαλλομένων μερών, η οποία περιλαμβάνει και τη χρήση στρατιωτικών μέσων (ένοπλης βίας), σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρεται στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που τέτοια ρήτρα περιέχεται σε διμερή συμφωνία της Ελλάδας με Ευρωπαίο εταίρο ή σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και, βεβαίως, δημιουργεί νέο περιβάλλον όσον αφορά την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της χώρας μας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Σημειώνεται ότι αντίστοιχη ρήτρα υπάρχει στην συμφωνία που υπέγραψε πριν από περίπου ένα χρόνο ο Νίκος Δένδιας με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σεΐχη Abdullah bin Zayed Al Nahyan.

Υπογραμμίζεται επίσης ότι η εν λόγω ρήτρα μπορεί να ενεργοποιηθεί, εάν τα δύο μέρη διαπιστώσουν ότι υπάρχει ένοπλη επίθεση εναντίον της επικράτειας ενός από αυτά και, άρα, δεν υπόκειται στους περιορισμούς που επιβάλλει η συνθήκη της Ουάσινγκτον (ΝΑΤΟ) και η συνθήκη της Λισσαβώνας (ΕΕ).

Επίσης, σημειώνεται ότι, σε αντίθεση με το άρθρο 5 της συνθήκης της Ουάσινγκτον, το άρθρο 2 της συμφωνίας αφορά επίθεση εναντίον της επικράτειας μίας εκ των δύο χωρών, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, αλλά δεν αφορά στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί εκτός επικράτειας.

Η εν λόγω συμφωνία βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο εδώ και αρκετούς μήνες, αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί – όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές – για λόγους που δεν είναι άμεσα συνυφασμένοι με το κείμενό της.

Επισημαίνεται ότι με πρωτοβουλία του υπουργείου Εξωτερικών, ενσωματώθηκε στο προοίμιο ρητή αναφορά στις κοινές αξίες και αρχές που διέπουν τις δύο χώρες, με σαφή αναφορά στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, αξίες που έχει επανειλημμένα τονίσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.

Ορισμένες σημαντικές λεπτομέρειες της εν λόγω συμφωνίας συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Εξωτερικών με τον Γάλλο ομόλογό του, Jean-Yves Le Drian στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα, στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Η συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας περιέχει, πέρα από την στρατηγική συνεργασία και την στρατιωτική συνεργασία, ειδικό κεφάλαιο για την στενή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική, το οποίο προβλέπει τακτικές επαφές μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και τον συντονισμό εν γένει μεταξύ των δύο υπουργείων, τόσο σε διμερή, όσο και σε πολυμερή πλαίσια (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ).

Τέλος, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην επιδίωξη ενίσχυσης του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις στρατηγικές σχέσεις με άλλους συμμάχους της Ελλάδας, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζεται ότι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε ενημερώσει έγκαιρα την αμερικανική πλευρά για την επικείμενη υπογραφή της συμφωνίας αυτής.