Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Πέμπτη ότι σε αντίθεση με τις σχέσεις του με τον Τζορτζ Μπους, τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίες «λειτούργησαν καλά», «δεν είχε καλό ξεκίνημα» με τον ομόλογό του Τζο Μπάιντεν από την άφιξή του στον Λευκό Οίκο, στις 20 Ιανουαρίου, σημειώνει ο γεωπολιτικός αναλυτής Πολ Αντωνόπουλος στην ιστοσελίδα infobrics.

Η πηγή της απογοήτευσής του

Ο Ερντογάν αποκάλυψε επίσης ότι η πηγή της απογοήτευσής του από την Ουάσιγκτον ήταν η απομάκρυνση της Τουρκίας από το σχέδιο των μαχητικών F-35 πριν δύο χρόνια μετά την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, συνεχίζει στο άρθρο του ο κ. Αντωνόπουλος.

Η Τουρκία είναι επίσης απογοητευμένη από την πολιτική της Ουάσιγκτον στη Συρία και το όψιμο ενδιαφέρον της να εμπλακεί στο ζήτημα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ με ουσιαστικό τρόπο.

Η απόκτηση του συστήματος S-400 δεν οδήγησε μόνο στην αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35, αλλά και στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος της από τις ΗΠΑ την προηγούμενη χρονιά. Η Αγκυρα ισχυρίζεται ότι έχει ήδη πληρώσει 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια για 100 από τα μαχητικά αεροσκάφη stealth.


O Ερντογάν (αριστερά) «δεν είχε καλό ξεκίνημα» με τον Μπάιντεν (φωτογραφία AP)

Πολλοί τούρκοι στρατιωτικοί εργολάβοι επρόκειτο επίσης να συμμετάσχουν στο έργο. Ωστόσο, παρά τις κυρώσεις και την απομάκρυνση από το πρόγραμμα F-35, ο τούρκος πρόεδρος παραμένει σταθερός στην απόφασή του να αποκτήσει το σύστημα S-400. Στην πραγματικότητα, σχεδιάζει να αγοράσει περισσότερες μονάδες του συστήματος αεράμυνας.

«Για εμάς, η υπόθεση S-400 ολοκληρώθηκε. Δεν είναι δυνατόν να επιστρέψουμε σε αυτό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να καταλάβουν. Εμείς, η Τουρκία, είμαστε ειλικρινείς, αλλά δυστυχώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν και δεν είναι », είπε ο Ερντογάν, προσθέτοντας ότι η Αγκυρα θα« χτυπήσει άλλες πόρτες», ώστε η Τουρκία να «αγοράσει ό,τι χρειάζεται για την άμυνά της».

Την πόρτα του Πούτιν…

Φαίνεται ότι μία από τις πόρτες που θα χτυπήσει ο Ερντογάν είναι αυτή του ρώσου ομολόγου του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Οι δύο ηγέτες πρόκειται να συναντηθούν στο θέρετρο της Μαύρης Θάλασσας, στο Σότσι, στις 29 Σεπτεμβρίου. Ο Ερντογάν είπε ότι θα συζητήσει με τον Πούτιν τις διμερείς σχέσεις και τη Συρία, ιδιαίτερα την κατάσταση στο Ιντλίμπ. Στη δήλωσή του ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες «θα πάρουν μια απόφαση για την τύχη των τουρκο-ρωσικών σχέσεων. Θα συζητήσουμε επίσης για τη Συρία ». Ο τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι «δεν έχω δει κανένα ρωσικό λάθος στις σχέσεις μας».


Τουρκικές δυνάμεις στη Συρία (φωτογραφία Reuters/Rodi Said)

Τίθεται το ερώτημα εάν η Μόσχα θα ήταν πρόθυμη να εμπιστευτεί τον Ερντογάν, με δεδομένο ότι η φιλική του ρητορική μπορεί εξίσου εύκολα να γίνει μοχθηρή.

Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία είναι υπεύθυνη για τους θανάτους πολλών ρώσων στρατιωτικών στη Συρία, για την προσπάθειά της να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων του Νοτίου Καυκάσου σε βάρος της Μόσχας, ενθαρρύνοντας και υποστηρίζοντας με ενθουσιασμό το Αζερμπαϊτζάν να καταλάβει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ που κατέχει η Αρμενία και την υπονόμευση των ρωσικών συμφερόντων στην Αφρική, υποστηρίζοντας την τότε κυβέρνηση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της Λιβύης.

Αν και σειρά φορέων, όπως το ΝΑΤΟ, το Ισραήλ και οι αραβικές χώρες της χερσονήσου, συνωμοτούσαν αρχικά για να υποστηρίξουν τον πόλεμο εναντίον του συριακού κράτους, μια δεκαετία αργότερα ο πόλεμος συνεχίζεται κυρίως λόγω της μονομερούς βοήθειας, εκπαίδευσης και χρηματοδότησης της Τουρκίας προς τις τζιχαντιστικές δυνάμεις στη βόρεια Συρία.

YPG και ΗΠΑ

Εκφράζοντας την απογοήτευσή του, ο Ερντογάν στην πραγματικότητα θα ισχυριζόταν το αντίθετο και θα έλεγε ότι «ο Μπάιντεν μεταφέρει όπλα στους τρομοκράτες των YPG που λειτουργούν στη Συρία». Οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) είναι το συριακό παράρτημα του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) – αλλά οι YPG υποστηρίζονται άμεσα από την Ουάσιγκτον.


Το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400 (φωτογραφία Reuters)

Η Αγκυρα θεωρεί το ΡΚΚ και τους συνεργάτες του ως τρομοκρατικές οργανώσεις λόγω των εκκλήσεών τους για ανεξαρτησία ή αυτονομία των Κούρδων, καθώς και για ίσα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι ΗΠΑ έχουν ουσιαστικά απεμπλακεί από το τέλμα της Συρίας, αφού δεν κατάφεραν να απομακρύνει τον Μπασάρ αλ Ασαντ από την εξουσία ή να αποδυναμώσουν τη ρωσική και ιρανική επιρροή στην περιοχή.

Τώρα ελέγχουν μόνο τις περιοχές που κατέχουν οι YPG στην Ανατολική Συρία. Αυτή η περιοχή τυγχάνει επίσης να είναι η πηγή τροφίμων και ενέργειας της Συρίας, κάτι που οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν κατά της συριακής κυβέρνησης.

Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν ανταγωνιστικά συμφέροντα στη Συρία, με την πρώτη να θέλει να διατηρήσει το επί δεκαετίες status quo και τη δεύτερη να προσπαθεί να ανακτήσει, μέσω της σκληρής και ήπιας δύναμης την πρώην οθωμανική κατοχή της.

Ωστόσο, η Τουρκία έχει δείξει στο παρελθόν ότι είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τη Ρωσία και το Ιράν στο πλαίσιο της πλατφόρμας της Αστάνα για τη συριακή υπόθεση για να μειώσει και να περιορίσει την επιρροή των ΗΠΑ στην ειρηνευτική διαδικασία.

Οσο απογοητευτικό και αν είναι για την Τουρκία καθώς προσπαθεί απεγνωσμένα να γίνει μεγάλη δύναμη, η πραγματικότητα είναι ότι η παρουσία της στη Συρία εξαρτάται από τη Ρωσία.

Πραγματικές ευκαιρίες

Παρά τα πολλαπλά προβλήματα μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας, ιδιαίτερα λόγω των πολιτικών της Τουρκίας σχετικά με τον Νότιο Καύκασο, την Ουκρανία και άλλους τομείς ενδιαφέροντος, υπάρχουν πραγματικές ευκαιρίες για εμβάθυνση των σχέσεων και της συνεργασίας.

Μετά τις θετικές παρατηρήσεις του πρωθυπουργού της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν για την πιθανή συμφιλίωση μεταξύ Αρμενίας και Τουρκίας, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Αγκυρα θα κάνει σύντομα κάποια βήματα προκειμένου να συγκροτηθεί πλατφόρμα με έξι χώρες για τη δημιουργία περιφερειακής συνέργειας και την επίλυση ζητημάτων. Μπορεί να υποτεθεί ότι αυτές οι έξι χώρες είναι η Τουρκία, η Ρωσία, το Ιράν, η Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία.


Η τουρκική λίρα εξανεμίζεται… (φωτογραφία Reuters/Murad Sezer)

Ουσιαστικά, καθώς η οικονομία της Τουρκίας συνεχίζει να καταρρέει, δεν έχει πλέον τις δυνατότητες να λειτουργεί σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Είναι πιθανό ότι ο Ερντογάν επιθυμεί μια νέα περιφερειακή μορφή για να εκτονώσει το μέτωπο πίεσης, γνωρίζοντας καλά ότι οι ΗΠΑ και η Γαλλία σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν το ζήτημα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ εναντίον της.

Επιστρέφει εύκολα…

Με αυτόν τον τρόπο, η Τουρκία στρέφεται ξανά προς τη Ρωσία για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη πίεση από τη Δύση. Αν και οι προτάσεις του Ερντογάν για τη δημιουργία μιας περιφερειακής πλατφόρμας για την επίλυση ζητημάτων είναι ένα θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεδομένης της σταθερά αναξιόπιστης συμπεριφοράς και των προδοσιών του στο παρελθόν, η Μόσχα θα ήταν αφενός ενθουσιασμένη με ένα τέτοιο μπλοκ, αλλά θα είναι επίσης επιφυλακτική, γνωρίζοντας ότι η Τουρκία πολύ συχνά επιστρέφει εύκολα στη Δύση, εάν μπορεί να αποκτήσει οποιοδήποτε πλεονέκτημα, ειδικά αν αυτό σχετίζεται με την ενίσχυση του κύρους του Ερντογάν στο εσωτερικό καθώς η αποδοχή του εξακολουθεί να φθίνει, φτάνοντας σε νέα χαμηλά επίπεδα, καταλήγει ο Πολ Αντωνόπουλος στο άρθρο του.

Πηγή: infobrics.org

Headlines