Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δεκάδες χιλιάδες εξαθλιωμένοι Αλβανοί μετανάστες πέρασαν μέσα από τα δρύινα δάση κοντά στο χωριό Ιεροπηγή, αποφεύγοντας τους συνοριοφύλακες για να αναζητήσουν δουλειά στην Ελλάδα μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού στη χώρα τους.

Τριάντα χρόνια αργότερα, η διασυνοριακή ροή αντιστρέφεται, αν και σε πολύ μικρότερη κλίμακα. Τώρα είναι άνθρωποι από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική που περνούν από τα ίδια δάση, περνώντας όμως από την Ελλάδα στην Αλβανία, αυτή τη φορά, με σκοπό να φτάσουν προς την Ευρώπη.

Από το 2018, μετανάστες και πρόσφυγες που θα προτιμούσαν να δοκιμάσουν την τύχη τους κάπου με καλύτερη οικονομία από την Ελλάδα, έχουν κάνει αυτή τη διαδρομή ως την κύρια διέξοδο από τη χώρα μέσω ξηράς.

«Πολλοί πρόσφυγες διασχίζουν [τα σύνορα] – εκατοντάδες. Τα σύνορα απέχουν μόλις εκατό μέτρα από εδώ. Αυτούς που πιάνουν οι αλβανικές αρχές τους στέλνουν πίσω. Όσοι που καταφέρνουν να συνεχίζουν, μόνο αυτοί ξέρουν που πάνε» αναφέρει στο Associated Press ένας βοσκός που γίνεται μάρτυρας των καθημερινών μεταναστευτικών ροών.

Οι μετανάστες ή οι πρόσφυγες που δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα έχουν αρκετές επιλογές, ωστόσο όλες παράνομες: ταξιδεύοντας παράνομα με πλοίο μέχρι την Ιταλία χρησιμοποιώντας πλαστά έγγραφα ή να περπατήσουν μέχρι τη Βουλγαρία, τη Βόρεια Μακεδονία ή την Αλβανία.

Και με τη Βουλγαρία να θεωρείται υπερβολικά επικίνδυνη και τη Βόρεια Μακεδονία να προστατεύεται όλο και περισσότερο, μεγάλος αριθμός επιλέγει την Αλβανία, παρόλο που οι περιπολίες της ενισχύονται από αξιωματικούς της συνοριακής υπηρεσίας Frontex της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα στοιχεία της αστυνομίας δείχνουν ότι η Αλβανία σημείωσε αύξηση των συλλήψεων για παράνομη είσοδο φέτος, ενώ η Βόρεια Μακεδονία – έξω από την οποία 10.000 άνθρωποι είχαν κατασκηνώσει πριν από πέντε χρόνια περιμένοντας να περάσουν στη χώρα – καταγράφει μείωση.

Μια στάση σε ένα παλιό εγκαταλελειμμένο φρούριο

Η κύρια βάση για τις διαβάσεις είναι ένα εγκαταλελειμμένο φρούριο του στρατού-βρώμικο και ερειπωμένο-και μερικές εκατοντάδες μέτρα από τα σύνορα, μισή ώρα με τα πόδια από το πλησιέστερο ελληνικό χωριό της Ιεροπηγής και 220 χιλιόμετρα δυτικά του η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, η Θεσσαλονίκη. Υπάρχει νερό από ένα αντλιοστάσιο, από το οποίο μερικοί παίρνουν επίσης ηλεκτρικό ρεύμα για να φορτίσουν τα τηλέφωνά τους.

Περίπου 50 άτομα κατασκήνωσαν στην περιοχή κατά τη διάρκεια επίσκεψης του AP, περιμένοντας τη στιγμή να επιχειρήσουν να περάσουν τα σύνορα μόνοι τους ή με την βοήθεια λαθρεμπόρων. Ο πληθυσμός μπορεί να αυξηθεί σε μερικές εκατοντάδες, οι περισσότεροι από τους οποίους απομακρύνονται από την ελληνική αστυνομία. Λίγοι μένουν για αρκετή ώρα.

Ανάμεσα τους ο Shaikh Musa Abdallah από το Σουδάν, ο οποίος έμεινε στο κατεστραμμένο παλιό φυλάκιο για 50 ημέρες, με τη γυναίκα του και τα πέντε παιδιά του, ηλικίας 5-15 ετών.

Ο Abdallah είπε ότι ζει στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια και τώρα θέλει να εγκαταλείψει τις προσπάθειές του και να συνεχίσει.

«Θέλω μια καλή ζωή»

Ο Μοχάμεντ Νουρ Μαχμούντ Αλ Νταμάντ από τη Συρία έχει επίσης γυρίσει πίσω, έξι φορές τις τελευταίες επτά ημέρες. Αλλά ταξιδεύει χωρίς παιδιά και είναι αποφασισμένος να επιμείνει, αφού η αίτηση ασύλου του δεν έγινε δεκτή στην Ελλάδα.

«Θέλω να φύγω, να πάω σε οποιαδήποτε άλλη χώρα», είπε, ψήνοντας πατάτες κάτω από τα δέντρα με έναν Σύρο συμπολίτη του. «Δεν θέλω να πάω στην Ευρώπη, μόνο στην Αλβανία ή στο Κόσοβο. Θέλω μια καλή ζωή».

Ο Husam Hderi, 30 ετών, θέλει το ίδιο, αλλά μάλλον θα αναζητήσει περισσότερα στο εξωτερικό.

«Θέλω να πάω στην Αλβανία, μετά στο Κοσσυφοπέδιο και από εκεί στη Βοσνία για να φτάσω στην Ιταλία», δήλωσε ο Παλαιστίνιος από τη Συρία. «Έχω μια οικογένεια, δύο παιδιά στη Συρία. Μόλις φτάσω εκεί θα τους φέρω για να ζήσουμε μαζί».

Ο Hderi έφτασε στην Ελλάδα πριν από ένα μήνα, γλιστρώντας στα χερσαία σύνορα από την Τουρκία και στη συνέχεια οδηγήθηκε από λαθρέμπορους στη Θεσσαλονίκη. Είπε ότι μέχρι τώρα έχει πληρώσει σε διακινητές 2.200 ευρώ για να φτάσουν στην Ιεροπηγή και είναι αποφασισμένος να συνεχίσει βόρεια.

«Η Frontex είναι ένα μεγάλο πρόβλημα», είπε. «Για ένα μήνα προσπαθούσα συνεχώς να μπω στην Αλβανία και συνεχίζουν να με στέλνουν πίσω».

Headlines