Εμβόλιο mRNA – «Υποψήφιοι για Νόμπελ» οι πρωτεργάτες της τεχνολογίας

Η πανδημία μπορεί να μην έχει τελειώσει, όμως οι επιστήμονες που ανέπτυξαν τα πρώτα εμβόλια mRNA κατά του κοροναϊού θεωρούνται ήδη υποψήφιοι για Νόμπελ.

Ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι είναι θέμα χρόνου: αν οι εργασίες που οδήγησαν στην ανάπτυξη των εμβολίων mRNA δεν λάβουν το φετινό Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας, το οποίο ανακοινώνεται τη Δευτέρα, πιθανότατα θα βραβευτούν τα επόμενα χρόνια.

«Αργά η γρήγορα η τεχνική θα πάρει το βραβείο» δήλωσε στο Reuters ο Άλι Μιραζάμι, καθηγητής Εργαστηριακής Ιατρικής στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα που απονέμει τα Νόμπελ.

«Μπορεί πάντως να είναι υπερβολικά νέοι, η επιτροπή [των Νόμπελ] συνήθως περιμένει μέχρι οι ερευνητές να φτάσουν τα 80» πρόσθεσε.

Περισσότεροι από 4,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει μέχρι στιγμής στην πανδημία, πολλοί όμως σώθηκαν χάρη στα εμβόλια της Pfizer και της Moderna.

Οι υποψήφιοι των Νόμπελ δεν ανακοινώνονται, ωστόσο αρκετοί επιστήμονες προβλέπουν βράβευση της ουγγρικής καταγωγής βιοχημικού Κάταλιν Κάρικο, σήμερα 66 ετών, και του αμερικανού γιατρού Ντρου Ουάισμαν, 62 ετών.

H Κάταλιν Κάρικο και ο Ντρου Ουάισμαν σε φωτογραφία του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια

Τη βράβευσή τους έχουν προτείνει μεταξύ άλλων ο βρετανός εξελικτικός βιολόγος Ρίτσαρντ Ντόκινς και ο καναδός βιολόγος Ντέρικ Ρόσι, ένας από τους συνιδρυτές της Moderna.

Το mRNA, ή αγγελιαφόρο RNA, είναι το μόριο που μεταφέρει τις οδηγίες του DNA σε κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής πρωτεϊνών. Ανακαλύφθηκε το 1961, μόλις τώρα όμως αρχίζει να αξιοποιείται στην Ιατρική.

Τα εμβόλια mRNA δίνουν εντολή στα ανθρώπινα κύτταρα να παράγουν μια πρωτεΐνη του πανδημικού κοροναϊού, η οποία στη συνέχεια αναγνωρίζεται ως στόχος από το ανοσοποιητικό σύστημα για την παραγωγή αντισωμάτων.

Τα συμβατικά εμβόλια, τα οποία βασίζονται σε πρωτεΐνες ή εξασθενημένους ιούς, συχνά χρειάζονται πάνω από μια δεκαετία για να φτάσουν από το εργαστήριο στην κλινική πράξη. To εμβόλιο Covid-19 χρειάστηκε 63 ημέρες μέχρι να αρχίσει να δοκιμάζεται σε ανθρώπους.

Τη δεκαετία του 1990, η Κάρικο και ο Ουάισμαν συνεργάστηκαν στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια για να λύσουν βασικά προβλήματα στην αξιοποίηση της τεχνολογίας. Κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις που προκαλούσε το mRNA στα πρώτα πειράματα, και το τροποποίησαν χημικά ώστε να μην αποδομείται γρήγορα από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Κάρικο είναι ανώτατο στέλεχος της BioNTech, της γερμανικής εταιρείας που ανέπτυξε το εμβόλιο της Pfizer.

Η τεχνολογία που τελειοποίησαν δοκιμάζεται ήδη για την αντιμετώπιση ορισμένων μορφών καρκίνου και αργότερα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε εμβόλια για τον HIV, προβλέπουν ερευνητές.