«Δεν ξέρω που να πάω» – Το αβέβαιο μέλλον των γυναικών που ζούσαν σε καταφύγια θυμάτων κακοποίησης

Εγκλωβισμένες στην ίδια τους τη χώρα βρίσκονται οι γυναίκες στο Αφγανιστάν, καθώς η ζωή τους φαίνεται να έχει «παγώσει» μετά την ανακατάληψη της χώρας από τους Ταλιμπάν.

Γυναίκες που βρίσκονταν σε καταφύγια δόθηκε εντολή να γυρίσουν στο σπίτι τους, στους κακοποιούς τους ή στη φυλακή. Όσες βρίσκονται στα λίγα καταφύγια που έχουν απομείνει, φοβούνται τι μέλλει γενέσθαι.

Η Ζάρι ήταν επτά ετών όταν πέθαναν οι γονείς της, και ήταν αναγκασμένη να μετακομίσει με τον θείο της. Όταν όμως πέθανε τέσσερα χρόνια αργότερα, οι δύο χήρες του  ανάγκαζαν την Ζάρι να δουλεύει πολλές ώρες πλέκοντας χαλιά ενώ βιαιοπραγούσαν πάνω της. Κατά την εφηβεία της, η νεαρή κοπέλα αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει.

Μετά την απόπειρα αυτοκτονίας της, η Zari, τώρα 28 ετών, μετακόμισε σε καταφύγιο για κακοποιημένες γυναίκες. Τα τελευταία οκτώ χρόνια διατηρεί την πεποίθηση ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Έκανε φίλους και έμαθε να ράβει ρούχα, μαθαίνοντας τελικά και στους άλλους να κάνουν το ίδιο.

Αλλά με τους Ταλιμπάν να έχουν πλέον τον έλεγχο του Αφγανιστάν, κινδυνεύει να χάσει τα πάντα ξανά.

Η Human Rights Watch έχει καταγράψει βιαιοπραγίες των Ταλιμπάν εναντίον γυναικών από τότε που ανέλαβαν, συμπεριλαμβανομένου τα υποχρεωτικά ενδύματα και την απαγόρευση της ελεύθερης κυκλοφορίας έξω από τα σπίτια τους.

Η Mahbooba Seraj, βετεράνος ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και διευθύντρια ενός καταφυγίου για 30 γυναίκες στην Καμπούλ, λέει ότι οι Ταλιμπάν εξακολουθούν να μην ξέρουν τι θέλουν να κάνουν με τα γυναικεία καταφύγια. «Φοβούνται ότι οι γυναίκες στα καταφύγια θα φύγουν και θα καταλήξουν στους δρόμους και θα μπλέξουν με την πορνεία, κάτι που είναι πολύ πιθανό», λέει τηλεφωνικά από την Καμπούλ. «Και δεν το θέλουν αυτό».

Η Seraj, η 73χρονη ιδρύτρια του Αφγανικού Γυναικείου Δικτύου θέλει να μάθει τι σχεδιάζουν οι Ταλιμπάν για τις κακοποιημένες γυναίκες. Ακόμη και πριν η ομάδα καταλάβει την εξουσία, το Αφγανιστάν ήταν τακτικά στην κορυφή της λίστας των χωρών με τη φτωχότερη προστασία για τις γυναίκες.

Ακόμα και πριν την άνοδο των Ταλιμπάν

«Τα προβλήματα των γυναικών του Αφγανιστάν είναι τα ίδια με αυτά πριν από την άνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία. Οι γυναίκες εξακολουθούν να κακοποιούνται, εξακολουθούν να έχουν κακοποιητικές οικογένειες και εξακολουθούν να είναι τοξικομανείς». Παρά το νόμο του 2009 για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, περισσότερες από τις μισές από τις γυναίκες του Αφγανιστάν ανέφεραν σωματική κακοποίηση και από αυτές που ήταν παντρεμένες, το 59% ήταν σε καταναγκαστικό γάμο, σύμφωνα με κυβερνητικές μελέτες.

Όταν ένα καταφύγιο με έδρα την Καμπούλ που κάποτε φιλοξενούσε 80 γυναίκες έκλεισε κατά τη διάρκεια της ανακατάληψης της χώρας από τους Ταλιμπάν, η μαγείρισσα του έχασε το εισόδημά της καθώς και έναν τρόπο να εξασφαλίσει τη μεγάλη οικογένεια της. «Η μητέρα μου και εγώ ήμασταν αυτές που φέρναμε το φαΐ στο σπίτι, αλλά τώρα καθόμαστε και οι δύο στο σπίτι, χωρίς να ξέρουμε πώς θα επιβιώσουμε», λέει η 30χρονη, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Από πέρυσι μαγείρευε, δύο φορές την ημέρα, παίρνοντας 190 λίρες το μήνα και ανεξαρτησία από τον κακοποιητή σύζυγό της, ο οποίος ήταν εθισμένος στην crystal meth (κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη). Η μητέρα της, η οποία ήταν μαγείρισσα σε άλλο καταφύγιο που χρηματοδοτήθηκε από την ίδια ΜΚΟ, έχασε επίσης τη δουλειά της.

«Τώρα που είμαι κλεισμένη στο σπίτι μου, υποφέρω πολύ, ψυχικά και οικονομικά», λέει η κόρη. Φοβάται για τις δύο κόρες της, οι οποίες επρόκειτο να μπουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση την επόμενη χρονιά. «Ως αναλφάβητη Αφγανή, δούλευα για να βοηθήσω τις δύο κόρες μου να πάνε στο σχολείο, αλλά τώρα δεν μπορούν καν να εκπαιδευτούν».