Νόμπελ Φυσικής για τα μαθηματικά μοντέλα του κλίματος

Ένας αμερικανός, ένας Γερμανός και ένας Ιταλός φυσικός θα μοιραστούν το φετινό Νόμπελ Φυσικής για τη συνεισφορά τους στα μοντέλα του παγκόσμιου κλίματος και άλλων περίπλοκων φυσικών φαινομένων, ανακοίνωσε την Τρίτη η επιτροπή των βραβείων στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουδίας.

Πηγή: Nobel.se

Το ήμισυ του βραβείου θα μοιραστούν ο ιαπωνικής καταγωγής αμερικανός καθηγητής Σιγιουκούρου Μανάμπε και ο γερμανός συνάδελφός του Κλάους Χάσελμαν, οι οποίοι τιμώνται για τη «φυσική μοντελοποίηση του κλίματος της Γης, την ποσοτικοποίηση της μεταβλητότητας και την αξιόπιστη πρόβλεψη της κλιματικής αλλαγής».

Το υπόλοιπο μισό θα απονεμηθεί στον Ιταλό Τζιόρτζιο Παρίζι «για την ανακάλυψη της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην αταξία και τις διακυμάνσεις για φυσικά συστήματα, από την ατομική στην πλανητική κλίμακα».

Learn more about the 2021 #NobelPrize in Physics

Press release: https://t.co/dUMkf1eY4S
Popular information: https://t.co/96ilNj4BUo
Advanced information: https://t.co/1oIXyNmeg7 pic.twitter.com/FthdpKHFrD

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 5, 2021

Οι εργασίες των τριών ερευνητών, αναφέρει η επιτροπή στην ανακοίνωσή της, έθεσαν τα θεμέλια για την κατανόηση και περιγραφή χαοτικών και φαινομενικά τυχαίων φαινομένων.

Ένα τέτοιο περίπλοκο σύστημα είναι το γήινο κλίμα. Ο  Σιγιουκούρου Μανάμπε του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, 90 ετών, έδειξε πώς η αύξηση της συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ανεβάζει τη θερμοκρασία. Τη δεκαετία του 1960 ανέπτυξε το πρώτο μαθηματικό μοντέλο του παγκόσμιου κλίματος και ήταν ο πρώτος που εξέτασε την αλληλεπίδραση ανάμεσα στην εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία και την κατακόρυφη μεταφορά αέριων μαζών.

Περίπου μια δεκαετία αργότερα, ο Κλάους Χάσελμαν του Ινστιτούτου Μετεωρολογίας «Μαξ Πλανκ» στη Γερμανία, επίσης 90 ετών, ανέπτυξε ένα μοντέλο που συνδέει το κλίμα με τον καιρό, εξηγώντας πώς τα μοντέλα του κλίματος δίνουν αξιόπιστες προβλέψεις παρά το γεγονός ότι ο καιρός είναι μεταβαλλόμενος και χαοτικός.

Ακολούθησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 οι εργασίες του Τζιόρτζιο Παρίζι του Πανεπιστημίου Σαπιέντσα της Ρώμης, 73 ετών, ο οποίος ανακάλυψε κρυφά μοτίβα σε περίπλοκα υλικά με φαινομενικά τυχαία διάταξη. Η θεμελιώδης συνεισφορά του στη θεωρία των πολύποκων συστημάτων εξηγεί φαινομενικά τυχαία φαινόμενα, όχι μόνο στη φυσική αλλά και στα μαθηματικά, τη βιολογία, τη νευροεπιστήμη και τη μηχανική μάθηση.

Η εβδομάδα των Νόμπελ άρχισε τη Δευτέρα με την ανακοίνωση του Νόμπελ Ιατρικής – Φυσιολογίας, το οποίο τιμά φέτος τρεις επιστήμονες που ανακάλυψαν τους υποδοχείς της αφής και της αίσθησης θερμότητας.

Λόγω της πανδημίας, η τελετή απονομής των Νόμπελ στη Στοκχόλμη δεν θα πραγματοποιηθεί ούτε φέτος και οι νικητές θα παραλάβουν τα βραβεία στις χώρες τους.

Κάθε βραβείο συνοδεύεται από χρηματικί έπαθλο 1ο εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών, σχεδόν 1 εκατ. ευρώ.