Εύβοια – Κιβωτιόσχημος τάφος εντοπίστηκε στα Νέα Στύρα

Kιβωτιόσχημος τάφος εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου «Αποχέτευση ακαθάρτων και επεξεργασίας λυμάτων οικισμών Ν. Στύρων του Δήμου Καρύστου, Π.Ε. Εύβοιας», που υλοποιείται απολογιστικά και με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Εύβοιας, στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», (μεταφορά από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι).

Ο τάφος ήταν μερικώς διαταραγμένος από προηγηθείσες εργασίες σε βάθος 0,65 μ. από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού.

Ο τάφος ήταν κατασκευασμένος από τοπικό φαιόχρωμο σχιστόλιθο.

In situ διατηρούνταν οι μακριές πλάκες της νότιας πλευράς στην παρειά του ορύγματος και μέρος της καλυπτήριας.

Οι πλάκες των υπολοίπων πλευρών, καθώς και τμήμα της καλυπτήριας, είχαν μετακινηθεί από παλαιότερες εκσκαφικές εργασίες.

Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου ήταν 2.00μ. (Α-Δ) x 0.45μ. (Β-Ν) , εντός λάκκου, λαξευμένου στο μαλακό φυσικό σχιστόλιθο

Στο εσωτερικό του αποκαλύφθηκαν και διερευνήθηκαν τρεις ταφές (α’, β’ και γ΄) σε επάλληλα στρώματα και μία ανακομιδή.

Η ταφή α’, που εντοπίστηκε σε βάθος 1,10 μ. από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού, είχε κατεύθυνση Α- Δ.

Ο νεκρός είχε τοποθετηθεί σε ύπτια στάση, με το αριστερό χέρι ελαφρώς λυγισμένο στον αγκώνα και το μέγιστο σωζόμενο μήκος ήταν 1,35 μ.

Βόρεια του κρανίου εντοπίστηκε τμήμα υάλινου αγγείου, καθώς και μικρή ποσότητα κεραμικής.

Μετά την αφαίρεση των οστών της ταφής α’ εντοπίστηκαν οστά δεύτερης ταφής (ταφή β’), με  κατεύθυνση Α- Δ.

Ο νεκρός ήταν τοποθετημένος σε ύπτια στάση σε βάθος 1,20 μ., και στα νότια της σιαγόνας εντοπίστηκε χάλκινο νόμισμα ή χαρώνειο και χάλκινο νόμισμα.

Δυτικά των κάτω άκρων εντοπίστηκαν χάλκινο αγγείο (κάλαθος), χάλκινο δισκάριο με διαμπερείς οπές περιμετρικά και 6 υάλινα αγγεία με κωνικό και σφαιρικό σώμα.

Μετά την αφαίρεση των οστών της ταφής β’ εντοπίστηκε και τρίτη ταφή.

Ομοίως ο νεκρός ήταν τοποθετημένος με κατεύθυνση Α- Δ, σε ύπτια στάση.

Κοντά στο δυτικό  όριο της ταφής ευρέθησαν οστά λεκάνης αλλά και κάτω άκρων, γεγονός που τεκμηρίωνε την ύπαρξη ανακομιδής εντός του τάφου.

Η ύπαρξη οστών εκτός του τάφου προς νότον, κάτω από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού, επέβαλε τη διεύρυνση του ορύγματος, προκειμένου να διαπιστωθεί η πιθανή ύπαρξη και δεύτερου τάφου.

Δεν εντοπίστηκε δεύτερος τάφος και τα οστά προφανώς  σχετίζονταν με την ανακομιδή.

Οι πλάκες του τάφου τοποθετήθηκαν στο πρανές της οδού, πλάι στη σαρκοφάγο που είχε εντοπιστεί παλαιότερα κατά την κατασκευή της επαρχιακής οδού Καρύστου-Λέπουρα.

Τα κινητά ευρήματα του τάφου έχουν μεταφερθεί στο Τμήμα Συντήρησης του Αρχαιολογικού Μουσείου Ερέτριας, προκειμένου να συντηρηθούν και να τεκμηριωθεί η χρονολόγησή τους.

Καθώς τα πέντε υάλινα μυροδοχεία έχουν σωθεί ακέραια και αποτελούν μια ενότητα, από την οποία μπορεί να εξαχθούν ενδιαφέροντα στοιχεία για την τυπολογία και τη χρήση τους, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας ήδη προγραμματίζει την έκθεσή τους στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καρύστου, όπου υπάρχει μια μικρή ενότητα από μυροδοχεία προερχόμενα από τη ρωμαϊκή νεκρόπολη της Καρύστου (θέση Ξάνεμο).

Προς έκθεση και εξαγωγή σημαντικών πληροφοριών αναφορικά με την επεξεργασία του χαλκού και τη δημιουργία αγγείων υψηλής αισθητικής προσφέρεται και ο χάλκινος κάλαθος, με το ανάγλυφο σώμα και την πλοχμοειδή λαβή, στις απολήξεις της οποίας, εκατέρωθεν, είναι αναρτημένα δυο λεπτά χάλκινα φύλλα, που  αποδίδουν με ρεαλισμό τα φύλλα του κισσού.

Συμπερασματικά,  με βάση τα  ανωτέρω ανασκαφικά  ευρήματα, καθώς και τα ευρήματα από την ανασκαφή που διενεργεί η Υπηρεσία εντός του οικισμού των Νέων Στύρων, όπου έχει αποκαλυφθεί σημαντικότατο νεκροταφείο της Πρωτοκυκλαδικής Εποχής, επιβεβαιώνεται και τεκμηριώνεται διαχρονικά η κοινωνική – οικονομική – πολιτιστική και πολιτισμική παρουσία των Στύρων, σε άμεση συνάρτηση και σχέση  με την Κάρυστο, με την οποία γειτνιάζουν, λόγω της κοντινής απόστασης μεταξύ τους.

Άλλωστε, η εξόρυξη, η επεξεργασία και η εμπορία της Στυρίας λίθου ή Καρυστίας λίθου, η αλλιώς του σιπολίνικου μαρμάρου, και στη νεότερη ιστορία των σχιστολιθικών πλακών από τα λατομεία των Στύρων και της Καρύστου, επρόκειτο να χαράξει κοινή πορεία και ιστορία για τα Στύρα και για την Κάρυστο, στο νότιο άκρο της Εύβοιας, της γης των Αβάντων.