Τη νομιμοποίηση των επαναπροωθήσεων επιδιώκουν δώδεκα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με επιστολή τους στον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον.

Την ώρα που η Κομισιόν συμμερίζεται καταγγελίες ευρωπαϊκών ΜΜΕ για παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών στα ευρωπαϊκά σύνορα, επιμένοντας στη διεξαγωγή έρευνας, η Ελλάδα επιλέγει να συντάσσεται στο πλευρό της αντιμεταναστευτικής πολιτικής του Βίκτορ Όρμπαν και του Σεμπάστιαν Κουρτς.

Ενώ όλο και περισσότερα βίντεο αποκαλύπτουν το εφιαλτικό ταξίδι των μεταναστών και προσφύγων στα ευρωπαϊκά σύνορα, εν μέσω του οποίου αρκετοί είναι εκείνοι που έχασαν τη ζωή τους για να αγγίζουν το «ευρωπαϊκό όνειρο», η ΕΕ στοχεύει στο να γεμίσει φράχτες.

Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις 12 χώρες οι οποίες καλούν τις Βρυξέλλες να αυστηροποιήσουν τα συνοριακά μέτρα κατά προσφύγων και μεταναστών ενόψει  της συζήτησης για τη μεταρρύθμιση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν.

«Προσαρμογή του νομικού πλαισίου της ΕΕ σε νέες πραγματικότητες» αναφέρει η επιστολή που υπογράφουν η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Τσεχική Δημοκρατία, η Δανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Λετονία, η Πολωνία και η Σλοβακία, και περιήλθε στην κατοχή του POLITICO.

Το έγγραφο:

«Οι πρόσφατες εξελίξεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) δείχνουν ότι η ΕΕ πρέπει να προσαρμόσει το υπάρχον νομικό πλαίσιο στις νέες πραγματικότητες, επιτρέποντάς μας να αντιμετωπίσουμε επαρκώς τις προσπάθειες εργαλειοποίησης της παράνομης μετανάστευσης για πολιτικούς σκοπούς και άλλες απειλές» αναφέρεται στην κοινή επιστολή.

«Για να διασφαλίσουμε την ακεραιότητα και την κανονική λειτουργία του χώρου Σένγκεν, όλα τα εξωτερικά σύνορά μας πρέπει να προστατεύονται με μέγιστο επίπεδο ασφάλειας».

Αποτελεσματικό μέτρο τα… φυσικά εμπόδια

«Τα φυσικά εμπόδια φαίνεται να είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο προστασίας των συνόρων που εξυπηρετεί το συμφέρον ολόκληρης της ΕΕ, όχι μόνο των κρατών μελών της πρώτης υποδοχής», αναφέρουν μεταξύ άλλων.

Να σημειωθεί πως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ισπανία, οι χώρες δηλαδή που λαμβάνουν τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου, δεν υπέγραψαν την επιστολή.

«Κατασκευάστε το τείχος (με χρήματα της ΕΕ)», αναφέρει το POLITICO παραθέτοντας το αντίστοιχο τμήμα της επιστολής:

«Το φυσικό φράγμα φαίνεται να είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο προστασίας των συνόρων που εξυπηρετεί το συμφέρον ολόκληρης της ΕΕ. Αυτό το νόμιμο μέτρο θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί επιπλέον και επαρκώς από τον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά προτεραιότητα».

«Κάποιου είδους βία» στα σύνορα της ΕΕ

Από πλευράς της η Ίλβα Γιόχανσον συμμερίζεται καταγγελίες ευρωπαϊκών ΜΜΕ για παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών στα σύνορα της Ελλάδας και της Κροατίας.

Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες, είπε πως φαίνεται ότι υπάρχει κάποιου είδους ενορχήστρωση βίας στα εν λόγω εξωτερικά σύνορα, καθώς και πειστικές αποδείξεις κακής χρήσης των κοινοτικών πόρων για τη φύλαξη των συνόρων,ενώ πρόσθεσε ότι το θέμα πρέπει να διερευνηθεί διεξοδικά.

Σύμφωνα με τη Σουηδέζα Επίτροπο, για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ιδιαίτερα σημαντικό το θέμα της συνεργασίας της Ελλάδας στη συγκρότηση ενός ανεξάρτητου μηχανισμού παρακολούθησης στα σύνορα, κάτι για το οποίο, όπως είπε, έχει δεσμευθεί η ελληνική κυβέρνηση.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης όσων αφορά τις καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις η ίδια δήλωσε:

«Δεν θα δεχθώ να μην κάνει η Ελλάδα έρευνα για το ζήτημα. Πρέπει να προστατεύουμε τα σύνορά μας αλλά παράλληλα πρέπει να προστατεύουμε τις αξίες μας, τον Νόμο και τα δικαιώματα. Αυτό είναι απόλυτα δυνατό να επιτευχθεί και όλα τα κράτη – μέλη πρέπει να δρουν σύμφωνα με αυτά. Περιμένω από την Ελλάδα να συμμορφωθεί με τις ευρωπαϊκές αξίες και αυτά τα δημοσιεύματα ζητούν έρευνα. Η Κροατία τα λαμβάνει σοβαρά υπόψιν και προτίθεται να κάνει την έρευνα, περιμένω από την Ελλάδα να κάνει το ίδιο».

Δείτε στο σχετικό απόσπασμα στο 1:47:

Διαψεύδει η ελληνική κυβέρνηση 

Η παρέμβαση της Επιτρόπου έγινε μετά από δημοσιεύματα 8 ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης από πολλές χώρες, τα οποία έκαναν, όπως υποστηρίζουν οκτάμηνη έρευνα, κατά τη διάρκεια της οποίας προέκυψε ότι μετανάστες έχουν πέσει θύματα παράνομων επαναπροωθήσεων, μερικές φορές και με χρήση βίας από αστυνομικές δυνάμεις στα σύνορα της Ελλάδας και της Κροατίας. Αναφορικά με την Ελλάδα η χρήση βίας έγινε σύμφωνα με μαρτυρίες που επικαλούνται τα δημοσιεύματα στη θάλασσα του Αιγαίου.

Πάντως, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, σε δήλωσή του για το θέμα αρνήθηκε κατηγορηματικό το βάσιμο των ισχυρισμών των δημοσιευμάτων, υπενθυμίζοντας ότι τα ελληνικά σύνορα είναι σύνορα της ΕΕ και η Ελλάδα λειτουργεί στο πλαίσιο του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου για την προστασία τους.

«Αρνούμαστε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς. Τα ελληνικά σύνορα είναι σύνορα της ΕΕ και λειτουργούμε στο πλαίσιο του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου για την προστασία τους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νότης Μηταράκης.

«Δεν ζητάμε συγγνώμη για τη συνεχή προσήλωσή μας στο να διαλύσουμε αυτά τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων και να προστατεύσουμε τα ευρωπαϊκά σύνορα».

Βίντεο-ντοκουμέντα από το Spiegel

Η έρευνα που έκανε το SPIEGEL, σε συνεργασία με άλλους φορείς και ΜΜΕ, διήρκεσε έναν χρόνο, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια αμφιβολίας ότι οι απωθήσεις γίνονται από πλοία της ελληνικής ακτοφυλακής.

Ενδεικτικό παράδειγμα θυμάτων προσφύγων είναι η περίπτωση του Κονγκολέζου Junior Amba και της εγκύου συζύγου του που έμειναν σε μια πορτοκαλί σωσίβια λέμβο όλο το βράδυ, στα νερά του Αιγαίου ενώ τους είχα απωθήσει μασκοφόροι του ελληνικού λιμενικού.

Στις 12 Απριλίου, αυτός και η του είχαν φτάσει στη Σάμο, περνώντας από τις τουρκικές ακτές με μια φουσκωτή λέμβο. Όταν έφτασαν, στην αρχή, κρύφτηκαν από την αστυνομία στους λόφους, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους εντόπισαν και τους έστειλαν πίσω στη θάλασσα μαζί με άλλους 26 αιτούντες άσυλο. Όπως αναφέρει ο Άμπα, φοβόταν για τη ζωή του μέσα στη φουσκωτή σχεδία που δεν διέθετε μηχανή, προσθέτοντας ότι οι Έλληνες λιμανικοί δεν τους είχαν δώσει ούτε σωσίβια. Τον ίδιο και τη γυναίκα τους διέσωσαν λίγες ώρες αργότερα Τούρκοι συνοριοφύλακες.

Έπρεπε να ξαναπροσπαθήσουν ο ίδιος και η σύζυγός του για να καταφέρουν να φτάσουν στη Σάμο και να εγγραφούν σε στρατόπεδο προσφύγων. Ωστόσο ο ίδιος είναι αποφασισμένος να μηνύσει τους άνδρες που όπως καταγγέλλει βασάνισαν τον ίδιο και τη σύζυγό με τη βοήθεια Έλληνα δικηγόρου.

Τους τελευταίους μήνες το Αιγαίο έγινε πεδίο μάχης. Δεκαπέντε βιντεοσκοπήσεις που έγιναν από αιτούντες άσυλο και την τουρκική ακτοφυλακή δείχνουν πώς κλιμακώνεται η βία. Άνδρες που φορούν μπαλακλάβα κάνουν ζημιές στις βάρκες των προσφύγων. Η ακτοφυλακή τραβά πρόσφυγες με πορτοκαλί σωσίβια προς την Τουρκία και τους αφήνει στη θάλασσα, όπως ανέφερε  ο Amba. Είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη και παράνομη μορφή pushback.

Έλληνας πρώην αξιωματούχος επιβεβαιώνει τις κατηγορίες

Ποιοι είναι όμως ακριβώς αυτοί οι άνδρες που καλύπτουν συχνά τα πρόσωπά τους; Και ποιος τους διέταξε να κάνουν αυτό που κάνουν;

Κάποιος που γνωρίζει κάθεται σε μια ταβέρνα σε μια πόλη που έχει λιμάνι μια ηλιόλουστη ανοιξιάτικη μέρα, ονομάζεται «Γιάννης Αλεξίου» και μέχρι πρόσφατα εργαζόταν για την ελληνική ακτοφυλακή σε υψηλή θέση. Δεν θέλει να δει δημοσιευμένο το πραγματικό του όνομα.

Παλιά τα pushback ήταν μεμονωμένα περιστατικά, υποστηρίζει η Αλεξίου, ενώ υποστηρίζει ότι η τουρκική ακτοφυλακή θα αναχαιτίσει τα περισσότερα σκάφη ως μέρος της συμφωνίας που υπέγραψε η Ευρωπαϊκή Ένωση με την Τουρκία. Αλλά τον Μάρτιο του 2020, η Τουρκία μετά βίας σταματούσε τις ροές προσφύγων. Ο Αλεξίου λέει ότι για αυτόν τον λόγο, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη υιοθέτησε μια πιο σκληρή γραμμή.

Έκτοτε, μεταξύ άλλων, ειδικές μονάδες είναι επιφορτισμένες να παραδίδουν στη θάλασσα με τη βοήθεια σωστικών λέμβων όσους αναζητούν προστασία. Μπορεί αναμφίβολα να εντοπίσει κανείς τις ειδικές δυνάμεις στα βίντεο που παρουσιάζει το Spiegel.

«Δεν περνάει κανείς»

Οι μονάδες για τις οποίες μιλά ονομάζονται MYA και KEA, η ελίτ της ακτοφυλακής. Οι αξιωματικοί φορούν μπαλακλάβα έτσι ώστε κανείς να μην μπορεί να τους αναγνωρίσει. Κανονικά ασχολούνται με εμπόρους ναρκωτικών, αλλά τώρα σπρώχνουν και τους πρόσφυγες πίσω στη θάλασσα. «Οι παραγγελίες είναι πάντα προφορικές σε αυτές τις πράξεις», λέει ο Αλεξίου. «Οι οδηγίες προέρχονται από πάνω, από πολιτικούς. Αυτές είναι εγκληματικές πράξεις».

Δύο επιπλέον αξιωματικοί ακτοφυλακής, ένας εκ των οποίων είναι σε ενεργό υπηρεσία, επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς του Αλεξίου. Και αυτοί, επίσης, πιστεύουν ότι οι ειδικές μονάδες είναι υπεύθυνες για τις ανατροπές. «Η εντολή είναι: Κανείς δεν περνάει», λέει ένας από τους αξιωματικούς.

Headlines