Διπλή πρόκληση για την Ελλάδα – Εξόφληση ΔΝΤ, έξοδος από εποπτεία

Την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων που έλαβε η χώρα από το ΔΝΤ στο πλαίσιο των Μνημονίων, αλλά και την ταχύτερη έξοδο από το καθεστώς της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, επιδιώκει η κυβέρνηση μέσα στο 2022. Πρόκειται για δύο κινήσεις που θα αποδειχθούν ιστορικές καθώς θα κλείσουν οριστικά το «κεφάλαιο των Μνημονίων», το οποίο ταλάνισε την ελληνική οικονομία και κοινωνία για πάνω από δέκα χρόνια και συντάραξε συθέμελα το πολιτικό σύστημα.

Το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις, ώστε τον Ιούνιο, δηλαδή έξι μήνες νωρίτερα, να τερματιστεί η ενισχυμένη εποπτεία, μέσα από την επίσπευση υλοποίησης των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα έναντι των Θεσμών. Στο πλαίσιο αυτό, απομένει να ολοκληρωθούν συνολικά τρεις αξιολογήσεις. Στην παρούσα φάση βρίσκεται σε εξέλιξη η 12η αξιολόγηση, η οποία αποτελεί ένα τεστ για την ελληνική οικονομία καθώς συνδέεται με την εκταμίευση δόσης από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων ύψους 747 εκατ. ευρώ. Αντικείμενο συζήτησης στο ραντεβού του οικονομικού επιτελείου με τους Θεσμούς το διήμερο 19-20 Οκτωβρίου θα αποτελέσει το πακέτο των κυβερνητικών παρεμβάσεων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων αλλά και η έκτακτη επιδοματική πολιτική 2021-2022, όπως και το έκτακτο κονδύλι για τις επιδοτήσεις στο ρεύμα και τη θέρμανση.

Ενα μόνιμο «αγκάθι» αποτελεί ο μηδενισμός των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται η πρόοδος σε μία σειρά μεταρρυθμίσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν έως το καλοκαίρι του 2022. Από τα βασικότερα πεδία είναι και η ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, η ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, οι παρεμβάσεις στο Δημόσιο και στη δικαιοσύνη, οι τομές στις αγορές και η πρόοδος των ιδιωτικοποιήσεων. Στόχος της κυβέρνησης είναι οι περισσότερες εκκρεμότητες να έχουν διευθετηθεί μέχρι τους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς, ώστε η Ελλάδα να αξιολογείται όπως κάθε κράτος-μέλος της Ενωσης, δηλαδή κάθε εξάμηνο.

Τα μέτωπα

Στο δημοσιονομικό μέτωπο το στοίχημα είναι διπλό καθότι η οικονομία δρομολογεί επιστροφή σε ρεαλιστικά πλεονάσματα και ταυτόχρονα επιδιώκει να αντιμετωπίσει μία σειρά από κινδύνους, όπως την ομαλή απόσυρση των μέτρων στήριξης λόγω της πανδημίας και την έκρηξη του ενεργειακού κόστους. Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2022 λήγει το έκτακτο πανδημικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι πληροφορίες δείχνουν πως η χώρα μας θα περιλαμβάνεται στο νέο πρόγραμμα-γέφυρα παρά το γεγονός ότι δεν έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα. Το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει η χώρα να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα κατά το πρώτο μισό του 2023, χωρίς να αποκλείεται αυτή να έρθει νωρίτερα μέσα στο 2022.

Την ίδια στιγμή, το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να αποπληρώσει πρόωρα τα δάνεια που λάβαμε από το ΔΝΤ, μετά την είσοδο της χώρας στα Μνημόνια, εκμεταλλευόμενο την ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας και τη θετική διεθνή συγκυρία με τα χαμηλά επιτόκια. Υπολογίζεται ότι θα εξοφληθούν πρόωρα δάνεια ύψους €1,9 δισ. του ΔΝΤ, ενώ ανάλογες πρωτοβουλίες θα αναληφθούν για την πρόωρη εξόφληση μέρους των διμερών δανείων που σύναψε η Ελλάδα με τις χώρες της ευρωζώνης το 2010, ύψους περίπου €2,64 δισ.