Στο ναδίρ έφθασε η τουρκική λίρα διά χειρός… Ερντογάν

Σε νέα ιστορικά χαμηλά «βούλιαξε» η λίρα Τουρκίας μετά την αιφνιδιαστική απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν να απολύσει τρία μέλη της επιτροπής χάραξης νομισματικής πολιτικής (MPC) της κεντρικής τράπεζας, τοποθετώντας στη θέση τους δύο άτομα της επιλογής του.

Η λίρα υποχώρησε έως το 9,19 έναντι του δολαρίου, για να διαμορφωθεί στη συνέχεια στο 9,16 έναντι του αμερικανικού νομίσματος.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση απομακρύνθηκαν από τα πόστα τους οι υποδιοικητές Σεμίχ Τουμέν και Ουγκούρ Ναμίκ Κουτσούκ και το μέλος της MPC Αμπντουλάχ Γιαβάς. Ο Ερντογάν διόρισε ως νέο αντιπρόεδρο τον Ταχά Τσακμάκ και ως μέλος της MPC τον Γιουσούφ Τουνά.

Ο Κουτσούκ ήταν το μόνο από τα οκτώ μέλη της MPC που είχε αντιταχθεί στη μείωση επιτοκίων-σοκ του προηγούμενου μήνα σύμφωνα με πηγές από διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία. Ο Γιαβάς είχε δεχθεί επικρίσεις από τουρκικά μέσα ενημέρωσης επειδή ζει στις ΗΠΑ.

Το όνομα του Τουμέν είχε ακουστεί ως πιθανός διάδοχος του επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Σαχάπ Καβτσιόγλου.

Πριν από λίγες μόνο ημέρες διεθνή μέσα ενημέρωσης είχαν μεταδώσει ότι ο Ερντογάν χάνει την εμπιστοσύνη του απέναντι στον Καβτσιόγλου, λιγότερο από επτά μήνες αφότου τοποθετήθηκε στη θέση αυτή.

Η κυβέρνηση της Τουρκίας και ο ίδιος ο εκπρόσωπος του Ερντογάν είχαν σπεύσει να διαψεύσουν να δημοσιεύματα αυτά.

Οι διεθνείς πηγές ανέφεραν ότι ο Ερντογάν ήταν απογοητευμένος επειδή η μείωση των επιτοκίων της τουρκικής λίρας καθυστέρησε περισσότερο από όσο αυτός θα ήθελε.

Η κεντρική τράπεζα μείωσε το βασικό της επιτόκιο στο 18% από 19% τον περασμένο μήνα παρά την αυξανόμενη πίεση στις τιμές εκπλήσσοντας αρνητικά τις αγορές και προκαλώντας νέο ξεπούλημα της λίρας, αλλά ο Ερντογάν θεωρείται ότι θα ήθελε να δει αυτή τη μείωση των επιτοκίων να έχει γίνει ακόμη πιο νωρίς.

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έφτασε σε υψηλό δυόμισι ετών, αγγίζοντας το 19,58% τον Σεπτέμβριο.

Οι αγορές εκλαμβάνουν τις κινήσεις αυτές ως παρεμβάσεις στην ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, με αποτέλεσμα να δέχεται πιέσεις η λίρα, η οποία έχει χάσει φέτος 20% έναντι του δολαρίου.

Ηδη ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει αντικαταστήσει χωρίς καμία προηγούμενη προειδοποίηση τρεις κεντρικούς διοικητές τραπεζών μέσα σε μόλις δυόμισι χρόνια.

Ο ίδιος ο Ερντογάν έχει αυτοχαρακτηριστεί πολλές φορές εχθρός των υψηλών επιτοκίων και έχει από καιρό ζητήσει πιο χαλαρή νομισματική πολιτική από τους κεντρικούς  τραπεζίτες του παρά τον υψηλό πληθωρισμό.

Ο λόγος που έβαλε τον Καβτσιόγλου στη θέση αυτή πιστεύεται πως ήταν το ότι και ο τελευταίος είχε ταχθεί υπέρ πιο χαμηλών επιτοκίων.

Αξιοπιστία

Η επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση για τη χάραξη νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας είναι στις 21 Οκτωβρίου.

Ο Ερντογάν έκανε σειρά αλλαγών στην επιτροπή χάραξης νομισματικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια πλήττοντας τη λίρα αλλά και την προβλεψιμότητα και την αξιοπιστία της ίδιας της εθνικής νομισματικής πολιτικής της χώρας.

«Η απόλυση αξιωματούχων της κεντρικής τράπεζας μέσα στη νύχτα χωρίς μια πολύ καλή εξήγηση δεν συντελεί στο να χτίζεται η αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας ή να ενισχύεται η εμπιστοσύνη της αγοράς» δήλωσε στο Reuters ξένος επενδυτής που μίλησε με το καθεστώς ανωνυμίας.

Ο Ερντογάν διόρισε στη θέση του κεντρικού τραπεζίτη τον Καβτσιόγλου τον Μάρτιο, αφού προηγουμένως έδιωξε τον Νατσί Αγκμπαλ, διοικητή της κεντρικής τράπεζας που θεωρούνταν γεράκι πολιτικής, αφού είχε αυξήσει τα επιτόκια στο 19%.

Ο Ερντογάν αύξησε την πίεση για χαλάρωση νομισματικής πολιτικής τον Ιούνιο όταν ανακοίνωσε δημόσια ότι μίλησε στον Καβτσιόγλου για την ανάγκη μείωσης των επιτοκίων της λίρας Τουρκίας μετά τον Αύγουστο.