Συζήτηση για τη χαλάρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ

Τα μαζικά μέτρα στήριξης της οικονομίας που έλαβαν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στη διάρκεια της πανδημίας, έχουν επιδεινώσει σημαντικά τη δημοσιονομική κατάσταση των περισσότερων κρατών μελών, οδηγώντας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το δημόσιο χρέος.

Η διαπίστωση αυτή που δεν αμφισβητείται σήμερα από κανέναν, οδηγεί σε μεγάλες αλλαγές και στον τρόπο διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, αφού εκ των πραγμάτων δεν είναι δυνατή πλέον από την πλευρά πολλών κρατών μελών, η τήρηση όλων των σημερινών δημοσιονομικών κριτηρίων της συνθήκης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινάει σήμερα και επίσημα την συζήτηση, προτείνοντας στις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε μια απλούστευση των δημοσιονομικών κανόνων και μια καλύτερη εφαρμογής τους.

Αλλαγή θεώρησης των πραγμάτων 

Η Κομισιόν αφήνει τα κράτη μέλη να αναζητήσουν την κατάλληλη απόφαση, ωστόσο είναι προφανές ότι κανένας δεν υποστηρίζει σήμερα τον προ πανδημίας στόχο για διαρκή προσπάθεια των κρατών μελών με υψηλό χρέος να το επαναφέρουν κάτω από το 60% του ΑΕΠ. Χρέος όπως της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας ή ακόμη και της Γαλλίας που κινείται σήμερα μεταξύ 110-200% ανάλογα με τη χώρα θα χρειαστεί δεκαετίες για να επανέλθει κάτω του 60% του ΑΕΠ. Συνεπώς πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή σε σχέση με τον τρόπο μείωσης του χρέους, αλλά και επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των χωρών του βορρά που υποστηρίζουν τη δημοσιονομική πειθαρχία και εκείνων του νότου που θέλουν χαλάρωση και περισσότερο χρόνο για να μειώσουν το χρέος αναμένονται δύσκολες. Ζητούμενο είναι η εξεύρεση ενός κοινού τόπου ο οποίος δεν θα κλονίσει την εμπιστοσύνη των χρηματαγορών, ώστε να εξακολουθήσουν να δανείζουν τα κράτη μέλη με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες