Γράφει ο Χάρης Γούλιος*

Η Ελένη Μενεγάκη είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα διάσημου προσώπου με μεγάλη διείσδυση στα social media. Με 1,2 εκατομμυρια ακόλουθους στο Instagram δίνει ευκαιρία για παρατήρηση και ανάλυση συμπεριφοράς. Όχι  της Ελένης αλλά των ακολούθων της!  Την ίδια την έχουν ξεσκονίσει και αναλύσει οι πάντες εδώ και χρόνια. Μήπως να παρατηρήσουμε λίγο την κοινωνία – το κομμάτι της τέλος πάντων που περνάει χρόνο  διαβάζοντας όσα ανεβάζει το πιο αγαπημένο πρόσωπο της ελληνικής τηλεόρασης;

Η πρώτη μεγάλη ομάδα είναι αυτή που θα ονομάσουμε «άδολοι φαν». Είναι κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) γυναίκες που αγαπάνε την Ελένη και αισθάνονται κοντά της – είναι φίλες της έστω και από μακριά!

Νιώθουν οικειότητα και έχουν την  άνεση να την καλημερίζουν υπογράφοντας «η φίλη σου από την Πάτρα» ή «η θεσσαλονικιά σου». Αν διαβάσεις τα σχόλια τους, θα βρεις μια συγκινητική πραγματικά ανάγκη για επικοινωνία. «Ελένη έχω γιορτή σήμερα. Δώσε μου μια ευχή». Κι όπως με τις φίλες της πραγματικής ζωής θέλουν να μοιράζονται τα νέα τους, έτσι ζητάνε και από την Ελένη να μην τις ξεχνάει. «Καλές διακοπές Ελενάκι. Στείλε τίποτα να βλέπουμε»!

«Φασαριόζοι»

Μετά έρχονται οι πανταχού παρόντες στο διαδίκτυο «φασαριόζοι”. Ακολουθούν λογαριασμούς δημόσιων προσώπων  για να  κριτικάρουν  και  να επικρίνουν. Ανεβάζει η Μενεγάκη ένα ποστ από το καμαρίνι  και, ενώ οι άλλοι σχολιάζουν το ντύσιμο της, εκείνοι γκρινιάζουν «Επιτέλους δεν υπάρχει μια νέα κοπέλα ; Ολο τις ιδιες και τις ίδιες θα βλέπουμε;”.

Τώρα, γιατί δεν ακολουθούν μια καινούρια παρουσιάστρια αλλά εννοούν να παρεμβαίνουν στο λογαριασμό της διαχρονικής σταρ για να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους, δύσκολο να το εξηγήσουμε! Κάποιες φορές πάντως έχει πλάκα να διαβάζεις τα ποστ τους. Σχολιάζοντας μια πόζα της Ελένης στον καναπέ μια κυρία παίρνει ύφος αυστηρής δασκάλας: «Στο σπίτι σας βάζετε τα παπούτσια πάνω στον καναπέ; Ντροπή!»

Φυσικά δε λείπει και η τρίτη κατηγορία: «οι επαγγελματίες». Εδώ συναντάμε κυρίως γυναίκες που κυνηγάνε διαγωνισμούς. Επαθλο μια κρέμα ή ένα ρούχο. Οι επαγγελματίες μάλλον αδιαφορούν για το υπόλοιπο περιεχόμενο και εμφανίζονται κάνοντας like όταν το post χαρίζει ένα δώρο. Εννοείται ότι σε ένα διαγωνισμό μπορεί να  πάρει  μέρος κάποια στιγμή οποιοσδήποτε αλλά εδώ μιλάμε για τη «φυλή» που το κάνει συστηματικά! Πριν βιαστούμε να κριτικάρουμε , ας αναλογιστούμε ότι είναι σημαντικός ο αριθμός όσων κυνηγάνε δώρα στα social media. Αρα και διάθεση για παιγνίδι υπάρχει   αλλά και ανάγκη. Για κάποιες γυναίκες αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αποκτήσουν ένα ακριβό καλλυντικό.

Επικοινωνία

Είναι όλο αυτό πραγματική επικοινωνία με τον κόσμο;  Η Μενεγάκη μπορεί να διαβάσει κάποια σχόλια (πόσα από τα χίλια ημερησίως;) και να  έχει έναν συνεργάτη που παρακολουθεί τι γράφεται, ώστε  να της μεταφέρει κάτι σημαντικό. Οι ακόλουθοι αισθάνονται πάντως ότι επικοινωνούν. Ανεβάζουν το σχόλιο τους με την ελπίδα ότι ίσως η Ελένη το διαβάσει. Νιώθουν ότι είπαν  μια κουβέντα σε  ένα πρόσωπο που τους είναι οικείο.

Για την ίδια πάντως δεν είναι και λίγο να ξέρει ότι την ώρα που απλά λέει: «Καλημέρα» 15.000 άνθρωποι στέλνουν με το like τους σήμα ότι έλαβαν την ευχή και 890 κάνουν τον κόπο να απαντήσουν με δυο δικά τους λόγια!

Πέρα από τα κλισέ για τη «μοναξιά της σύγχρονης ζωής» και την ψευδαίσθηση οικειότητας που δίνουν τα social media, η αλήθεια είναι μία. Οι άνθρωποι πάντα γοητεύονταν από τη διασημότητα. Παλιότερα, το πολύ πολύ να συναντούσες ένα διάσημο πρόσωπο τυχαία στο σούπερ μάρκετ και είχες να διηγηθείς μετά στην παρέα σου πώς σου φάνηκε «από κοντά».

Τώρα όποιος θέλει κρυφοκοιτάει από τη μισάνοιχτη πόρτα του Instagram. Η οικειότητα αυξάνεται, η μαγεία μειώνεται;

Ο Χάρης Γούλιος είναι επικοινωνιολόγος- διευθυντής Marketing του Mega

Headlines