Αν και λίγοι σε αριθμό, απέκλεισαν δρόμους και οδικούς κόμβους, προκαλώντας κυκλοφοριακό χάος, σε ώρες αιχμής: από το Λονδίνο έως τα περίχωρα του αεροδρομίου Χήθροου και του λιμανιού του Ντόβερ.

Στις καθιστικές διαμαρτυρίες τους, ορισμένοι κόλλησαν κυριολεκτικά τις παλάμες τους στην άσφαλτο, για να αποτρέψουν την απομάκρυνσή τους από τις αστυνομικές δυνάμεις.

Δέχτηκαν στωικά, όλο και πιο συχνά το τελευταίο διάστημα, επιθέσεις από εξαγριωμένους πολίτες.

Οδηγοί απείλησαν να τους εμβολίσουν με τα Ι.Χ. τους.

Άλλοι τους απομάκρυναν με τα χέρια, σέρνοντάς τους ως την άκρη του δρόμου.

Λοιδορήθηκαν από την κυβέρνηση, από την οποία ζητούν ένα εθνικό πρόγραμμα, που θα διασφαλίζει ότι τα βρετανικά σπίτια θα έχουν χαμηλή κατανάλωση ενέργειας έως το 2030.

Δεκάδες μέλη τους συνελήφθησαν, ενώ η Ντάουνινγκ Στριτ λαμβάνει διαρκώς όλο και περισσότερα περιοριστικά μέτρα για να ανασχέσει τη δράση τους.

Έπειτα από πέντε εβδομάδες κινητοποιήσεων, οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές της νεόποκης οργάνωσης Insulate Britain ανακοίνωσαν την «αναστολή της εκστρατείας πολιτικής αντίστασης έως τις 25 Οκτωβρίου», δίνοντας έτσι μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα μικρή παράταση χρόνου στη βρετανική κυβέρνηση για τη λήψη μέτρων, ενόψει και της Παγκόσμιας Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP26), στη Γλασκώβη.

«Μας είναι αδιανόητες πράξεις σαν και αυτές υπό κανονικές συνθήκες», αναφέρουν σε ανοιχτή τους επιστολή προς τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος τους κατηγορεί ότι «έκαναν σημαντική ζημιά στην οικονομία» με «την απερίσκεπτη και εγωιστική συμπεριφορά τους».

Αναγνωρίζοντας την αναστάτωση που έχουν προκαλέσει, τα μέλη της Insulate Britain υπερασπίστηκαν την τακτική τους, ως ενδεδειγμένη «σε μία δεινή πραγματικότητα», για την επίτευξη μιας μεγάλης αλλαγής.

«Έχουμε εξαντλήσει όλες τις άλλες μεθόδους για να πείσουμε την κυβέρνηση να μας προστατέψει από τις προβλεπόμενες επιπτώσεις του κλιματικού χάους», ανέφερε στο ραδιόφωνο του BBC η εκπρόσωπός τους, Ζόι Κόεν.

«Αυτό συνεπάγεται την απώλεια όλων όσων αγαπάμε»,   υπογράμμισε: «της κοινωνίας μας, του τρόπου ζωής μας, του νόμου και της τάξης».

Εξ ου και οι ακτιβιστές υπέρ του περιβάλλοντος δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίζουν την πολιτική ανυπακοή, μέχρι να εισακουστούν τα αιτήματά τους και να υπάρξουν ουσιαστικές δεσμεύσεις από την κυβέρνηση για την υλοποίησή τους.

Τι ακριβώς ζητούν

Από τον Αύγουστο, οπότε συγκροτήθηκαν επίσημα ως ομάδα, πολλοί συνέδεσαν τους Insulate Britain με το οικολογικό κίνημα Extinction Rebellion, που ακολουθεί ανάλογη τακτική και έχει επίσης μπει στο «στόχαστρο» των βρετανικών αρχών.

Βασικό αίτημα της νέα αυτής ομάδας περιβαλλοντικών ακτιβιστών είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των βρετανικών κατοικιών έως το τέλος της δεκαετίας, ώστε να περιοριστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων.

Ως πρώτο βήμα, ζητούν από τη βρετανική κυβέρνηση τη διάθεση κονδυλίων για τη μόνωση 29 εκατομμύρια κτιρίων κοινωνικής στέγασης έως το 2025.

Και ως δεύτερο, την παρουσίαση εντός τετραμήνου ενός «νομικά δεσμευτικού εθνικού σχεδίου», με πλήρη χρηματοδότηση της αναβάθμισης της μόνωσης όλων των κατοικιών στη Βρετανία, έως το 2030, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοσή τους.

Σύμφωνα με την Insulate Britain, σχεδόν το 15% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο Ηνωμένο Βασίλειο προέρχονται από τη θέρμανση κατοικιών, τις οποίες χαρακτηρίζουν «από τις λιγότερο ενεργειακά αποδοτικές στην Ευρώπη».

Κατά συνέπεια, υποστηρίζει, ένα σχετικό εθνικό πρόγραμμα είναι κομβικό στην επίτευξη των στόχων του Λονδίνου για την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού.

Μόλις τον περασμένο Ιούνιο, εν τω μεταξύ, η βρετανική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, αναγνώριζε σε έκθεσή της ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί «ελάχιστη πρόοδος» στη βελτίωση της μόνωσης των κτιρίων ή στη μετάβαση σε θέρμανση με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.

Κυβερνητικές εξαγγελίες

Δύο εβδομάδες πριν φιλοξενήσει στη Γλασκώβη τους ξένους ηγέτες που θα παραστούν στην COP26, ο Μπόρις Τζόνσον παρουσίασε την Τρίτη τη νέα ενεργειακή στρατηγική της Βρετανίας, υποσχόμενος μια «πράσινη» επανάσταση στο δρόμο του Ηνωμένου Βασιλείου προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.

Πρόκειται ουσιαστικά για μία σειρά μακροπρόθεσμων δεσμεύσεων για τη μεταστροφή της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, εκτός των ορυκτών καυσίμων, σε κάθε τομέα της οικονομίας: από την παραγωγή «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας -πλην όμως εστιάζοντας στην κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού- και τη βιομηχανία, έως τις μεταφορές και τη θέρμανση στα βρετανικά σπίτια.

Εξειδικεύοντας την τελευταία παράμετρο, ο Τζόνσον εξήγγειλε την απαγόρευση εγκατάστασης νέων λεβητών ορυκτών καυσίμων (συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου) μετά το 2035 και, από την επόμενη χρονιά, επιχορηγήσεις των νοικοκυριών με 5.000 λίρες έκαστο για την αντικατάσταση των λεβήτων με αντλίες θερμότητας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

«Αυτό ακούγεται λογικό, παύει όμως να είναι εάν αναλογιστεί κανείς ότι οι αντλίες θερμότητας μπορεί να κοστίζουν μεταξύ 6.000 και 20.000 λιρών», σχολίασε σε άρθρο του o Έντ Ντέιβι, ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και πρώην υπουργός αρμόδιος για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή στην κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον Ντέιβιντ Κάμερον (2010-2015).

Όπως και πολλοί αναλυτές, επισημαίνει ότι το ύψος των κονδυλίων που ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση για την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου (από μελλοντικές κυβερνήσεις πρακτικά) αρκούν για να καλύψουν μόλις 90.000 σπίτια.

«Σε μια εποχή που οι οικογένειες σε ολόκληρη τη χώρα βρίσκονται αντιμέτωπες με “φουσκωμένους” λογαριασμούς αερίου», γράφει Έντ Ντέιβι, «η κυβέρνηση αποτυγχάνει να υλοποιήσει τη ριζική αλλαγή που χρειαζόμαστε για την αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, τη μείωση του κόστους ενέργειας και την καλύτερη μόνωση των σπιτιών».

Ένα μήνυμα με απήχηση

Στο πρόσφατο συνέδριο των Εργατικών της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο ηγέτης τους, Κιρ Στάρμερ, διακήρυξε ότι η καλύτερη μόνωση των βρετανικών κατοικιών πρέπει να αναχθεί από το κόμμα σε «εθνικό στόχο».

Πρόκειται για τεράστια απήχηση του μηνύματος ενός τόσο νέου και μικρού οικολογικού κινήματος, όπως το Insulate Britain, σχολιάζει η εφημερίδα Guardian.

Παρ’ όλα αυτά, σε πρόσφατη δημοσκόπηση του YouGov, μόλις το 16% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι υποστηρίζει τη δράση της οικολογικής ομάδας, έναντι 53% που εξέφρασε αρνητική γνώμη.

Ήταν αναμενόμενο ότι η τακτική των Insulate Britain «θα αποξενώσει αρκετούς ανθρώπους», γράφουν στο The Conversation οι Όσκαρ Μπέργκλαντ, λέκτορας Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και Γκρέιμ Χέις, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Άστον.

«Μπορεί όμως να είναι αποτελεσματική», παρατηρούν, καθώς οι ακτιβιστές πλέον αναγνωρίζουν ότι «οι απεργίες, καθιστικές διαμαρτυρίες, καταλήψεις και αποκλεισμοί έχουν αποδειχθεί πιο πιθανό να επιτύχουν, από λιγότερο “ενοχλητικές” διαμαρτυρίες, όπως πορείες, διαδηλώσεις ή λίστες υπογραφών».

Headlines