Μπάλλος – Σκόρπισε 21 υδροσίφωνες σε Αιγαίο και Ιόνιο

Εχοντας περάσει ήδη το κατώφλι των πιο επικίνδυνων μηνών του έτους από πλευράς πλημμυρικών φαινομένων και με τις πληγές του «Μπάλλου», της πρώτης μεγάλης φθινοπωρινής κακοκαιρίας, να παραμένουν ανοιχτές ανά την επικράτεια, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, χθες από το ραδιόφωνο της ΕΡΑ, προχώρησε στη δραματική αποκάλυψη σχετικά με εκτιμήσεις επιστημόνων που έκαναν λόγο ακόμα και για 300 νεκρούς στην Αθήνα, την Πέμπτη 14 Οκτωβρίου, αν επιβεβαιώνονταν οι μετεωρολογικές προβλέψεις για την ένταση της κακοκαιρίας τις νυχτερινές ώρες και αν δεν είχε αποφασιστεί η απαγόρευση κυκλοφορίας στον Κηφισό. Και ενώ οι μετεωρολόγοι ήδη ενημερώνουν για νέα ακραία καιρικά φαινόμενα το προσεχές διάστημα, ο διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, δρ Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος, μιλώντας στα «ΝΕΑ» σχολιάζει προειδοποίηση γερμανού μετεωρολόγου (Ντόμινικ Γιουνγκ) στην Deutsche Welle που με αφορμή το καταστροφικό πέρασμα του «Μπάλλου» προέβλεψε περίοδο ακραίων καιρικών φαινομένων, υδροσιφώνων και ανεμοστροβίλων στον ευρωπαϊκό Νότο, και συγκεκριμένα στην Ελλάδα. Οπως δηλώνει ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος, υδροσίφωνες και ανεμοστρόβιλοι ήρθαν για να μείνουν, γι’ αυτό καλά θα κάνουμε να προετοιμαστούμε κατάλληλα και να μην περιμένουμε την πλήρη επέλαση της κλιματικής αλλαγής με τα χέρια σταυρωμένα.

Ακραίο φαινόμενο

«Υδροσίφωνες είναι αυτά τα πολύ μικρά χωνιά πάνω από τη θάλασσα και τις τελευταίες ημέρες με τον «Μπάλλο» είχαμε όντως σε αρκετές περιοχές, και στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Αυτό που συνέβη την περασμένη εβδομάδα ήταν ένα ακραίο φαινόμενο με πάρα πολύ υψηλά ύψη βροχής. Περιμένουμε και νέα κακοκαιρία με μεγάλα ύψη βροχής στο τέλος της εβδομάδας, αρχές της επόμενης, αλλά δεν είναι παράδοξο για την εποχή. Οκτώβριος και Νοέμβριος είναι μήνες που έχουν διαχρονικά πολλές βροχές και ισχυρά φαινόμενα» συνεχίζει. Από το Εθνικό Αστεροσκοπείο ενημερώνουν ότι πράγματι μεταξύ 10 και 20 Οκτωβρίου στη χώρα καταγράφηκαν 21 σίφωνες θαλάσσης (υδροσίφωνες). «Είναι ένα πολύ τοπικό φαινόμενο και ταυτόχρονα πολύ ισχυρό. Κρατά λίγα λεπτά, έχει πολύ μικρή διάμετρο, της τάξης των δεκάδων ή και εκατοντάδων μέτρων, και μπορεί να δημιουργήσει τοπικά μεγάλα προβλήματα. Δημιουργείται όταν έχουμε ισχυρές καταιγίδες. Πάνω από θάλασσα λέγονται υδροσίφωνες, πάνω από στεριά λέγονται ανεμοστρόβιλοι» εξηγεί ο ειδικός και συμπληρώνει: «Τα έντονα φαινόμενα σαν και αυτό που είχαμε ή πιθανόν να έχουμε τις επόμενες ημέρες είναι αναμενόμενα Οκτώβριο και Νοέμβριο. Είναι μέσα στην περίοδο που θεωρείται επικίνδυνη. Απλώς παρακολουθούμε αν γίνονται πιο συχνά. Πιθανόν να γίνουν. Ανεξαρτήτως όμως αν γίνουν ή όχι, υπάρχουν. Και στην ίδια συχνότητα εμφάνισης να μείνουν, το πρόβλημα υπάρχει. Δεν πρέπει να περιμένουμε την κλιματική αλλαγή για να αντιδράσουμε σε αυτά τα φαινόμενα. Θα πρέπει να αξιοποιηθεί η επιστημονική γνώση και οι σύγχρονες τεχνικές παρατήρησης του καιρού, ώστε μέσα από τη χρήση της νέας τεχνολογίας και τη μετάδοση της πληροφορίας, τα κινητά τηλέφωνα, το Internet να δίνουμε σχετικές πληροφορίες και ειδοποιήσεις στις Aρχές αλλά και στους πολίτες».

Τι πρέπει να γίνει

Για την κατάλληλη προετοιμασία ο διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο προκρίνει τη σύσταση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης που αποτελούν και παγκόσμια τάση. «Πρέπει να αναπροσαρμόσουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους φαινόμενα. Δορυφορικές φωτογραφίες, πυκνά δίκτυα σταθμών βοηθούν στο να λειτουργήσουν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, κάτι που πρέπει να γίνει σε κεντρικό επίπεδο. Το να παρακολουθούμε σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη του καιρού είναι πάρα πολύ σημαντικό, και αυτό πρέπει να το οργανώσουμε καλύτερα. Αυτή τη στιγμή υπάρχει η πληροφόρηση αλλά δεν γίνεται με συστηματικό και δομικό τρόπο ώστε αυτά τα δεδομένα να φτάνουν στην Πολιτική Προστασία και να τα επεξεργάζεται. Σε αυτό είμαστε αρκετά πίσω. Πρέπει να σχεδιάσουμε και τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε τα τεχνικά μας έργα, τα αντιπλημμυρικά. Αλλά επειδή αυτά είναι έργα μεγάλης εμβέλειας και χρονοβόρα, πρέπει στο μεταξύ να δουλέψουμε στα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης. Αυτή είναι η τάση διεθνώς, να προειδοποιούμε Aρχές και κοινό για τα προβλήματα που έχουμε. Χρειαζόμαστε υποδομές μετρήσεων, επεξεργασία δορυφορικών φωτογραφιών, αξιοποίηση μετεωρολογικών προγνωστικών μοντέλων, ώστε όλα αυτά να δημιουργούν ένα σύστημα που θα ειδοποιεί τους υπευθύνους για να λαμβάνουν πλέον τα κατάλληλα μέτρα».

Που χωλαίνουμε

Οπως ανέφερε εν κατακλείδι, «εκεί που κατά τη γνώμη μου χωλαίνουμε είναι στο να γίνει καλύτερη η συνεργασία των επιστημονικών φορέων με τους επιχειρησιακούς. Εμείς ως επιστήμονες να μπορέσουμε να δώσουμε το μέγιστο των πληροφοριών, είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια της εξέλιξης ενός φαινομένου, ώστε να προετοιμάζονται καλύτερα οι αρχές Πολιτικής Προστασίας». Οσον αφορά το ζήτημα των επιστημονικών πληροφοριών, την Τετάρτη το Meteo.gr ανέβασε άρθρο που υπέγραφε μεταξύ άλλων και ο ίδιος, όπου παρουσιάζονται αναλυτικά τα πλημμυρικά επεισόδια της Ελλάδας την εικοσαετία 2000-2020. Σύμφωνα με τα στοιχεία, αυτές τις δύο δεκαετίες καταγράφηκαν πάνω από 380 επεισόδια πλημμύρας «με αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, με 132 ανθρώπινες απώλειες αλλά και υλικές ζημιές και καταστροφές υποδομών, προβλήματα σε μετακινήσεις» ενώ «στο 30% των περιπτώσεων επλήγη η Αττική», όπου λόγω πλημμυρών έχασαν τη ζωή τους 38 άνθρωποι. Οπως αναφέρει το άρθρο, «η πλημμύρα στη Μάνδρα τον Νοέμβριο του 2017 με 24 νεκρούς ήταν το πιο θανατηφόρο επεισόδιο, ενώ άλλα επτά πλημμυρικά επεισόδια προκάλεσαν από μία έως πέντε ανθρώπινες απώλειες».