Το Δημόσιο στο «εδώλιο» – Η υπόθεση της Μυρτούς της Πάρου

Τι κοινό μπορεί να έχει η υπόθεση της Marfin, με τη φονική πλημμύρα της Μάνδρας, την εκατόμβη των νεκρών από τη φωτιά στο Μάτι, τον θάνατο του μικρού Μάριου από αδέσποτη σφαίρα μέσα στο προαύλιο του σχολείου του στο Μενίδι και τη βάναυση επίθεση σε βάρος της Μυρτούς πριν από εννέα χρόνια στην Πάρο; Ολες αυτές οι υποθέσεις βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και, όπως συνήθως συμβαίνει, οι προβολείς της δημοσιότητας φωτίζουν το ποινικό μέρος τους, που συνδέεται με την παραπομπή των υπευθύνων σε δίκη, την τιμωρία αυτών και εν τέλει την απόδοση δικαιοσύνης.

Ωστόσο, υπάρχει και μία ακόμα πτυχή τους, η οποία είναι λιγότερο προβεβλημένη και αφορά τις ευθύνες του ελληνικού Δημοσίου εξαιτίας πράξεων ή παραλείψεων οργάνων του κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί. Κοινός παρονομαστής, λοιπόν, στις προαναφερόμενες υποθέσεις, είναι ότι οι παθόντες ή οι συγγενείς των θυμάτων με τις αγωγές που έχουν ασκήσει και τις αποζημιώσεις που διεκδικούν έχουν φέρει το Δημόσιο στο «εδώλιο».

Οι συγγενείς των θυμάτων γνωρίζουν, βέβαια, πολύ καλά πως οι δικοί τους άνθρωποι δεν ξαναγυρίζουν πίσω, αλλά οι αγωγές τους και κατ’ επέκταση οι δικαστικές αποφάσεις που τις επικυρώνουν αποτελούν, πέρα από την ηθική τους δικαίωση, και ένα μήνυμα για να μην επαναληφθούν – κατά το δυνατόν – τέτοιες συμπεριφορές στο μέλλον από εκπροσώπους του Δημοσίου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Υπόθεση Marfin

Πριν από λίγο καιρό το Δημόσιο προχώρησε στην παραίτησή του από τις αναιρέσεις που είχε καταθέσει κατά των αποζημιώσεων των συγγενών των θυμάτων της Marfin. Ομόφωνα, η ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους αποφάσισε να μην προχωρήσουν οι διαδικασίες σε βάρος των αποφάσεων διοικητικών δικαστηρίων που είχαν επιδικάσει διάφορα ποσά για την υπόθεση της Marfin, συνολικού ύψους 2,2 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την παραίτηση των αναιρέσεων είχε ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια της θλιβερής επετείου του εμπρησμού του υποκατάστηματος της Marfin της οδού Σταδίου και της δολοφονίας των τριών υπαλλήλων της τράπεζας, ανάμεσα στους οποίους και μια έγκυος.

Μάνδρα και Μάτι

Η πρώτη απόφαση με την οποία ανοίγει ο δρόμος για την αποζημίωση από το Δημόσιο σε οικογένειες θυμάτων από τη φονική πλημμύρα στη Μάνδρα, τον Νοέμβριο του 2017, εκδόθηκε πριν από λίγο καιρό από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, τόσο η Περιφέρεια Αττικής όσο και η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας αλλά και η Ελληνική Αστυνομία φέρουν ευθύνες για τον θάνατο ενός 29χρονου και θα πρέπει να αποζημιώσουν την οικογένειά του για «ψυχική οδύνη».

Νομικοί, μάλιστα, εκτιμούν ότι η απόφαση αυτή μπορεί να αποτελέσει «νομολογιακή πυξίδα» και για την επιδίκαση αποζημιώσεων στους συγγενείς των θυμάτων και τους εγκαυματίες από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, που άφησε πίσω της 102 νεκρούς.

Θάνατος μικρού Μάριου από «αδέσποτη» σφαίρα

Η οικογένεια του μικρού Μάριου, που βρήκε τραγικό θάνατο από «αδέσποτη» σφαίρα μέσα στο προαύλιο του σχολείου του, στο Μενίδι, δικαιώθηκε σε πρώτο βαθμό από τα διοικητικά δικαστήρια, αλλά το Δημόσιο άσκησε έφεση. Μετά τη συζήτηση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας παρέπεμψε στην ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους την υπόθεση της έφεσης. Η ιδιαιτερότητα της υπόθεσης και η κοινωνική της διάσταση ώθησαν τον αρμόδιο υπουργό να προχωρήσει στην παρέμβαση αυτή, μετά την πρωτόδικη απόφαση που επιδίκασε χρηματική ικανοποίηση στην οικογένεια του άτυχου μαθητή, λόγω ψυχικής οδύνης.

Η Μυρτώ της Πάρου

Πριν από λίγες ημέρες στο Συμβούλιο της Επικρατείας συζητήθηκε η αίτηση της μητέρας της Μυρτώς, η οποία είχε κακοποιηθεί βάναυσα πριν από εννέα χρόνια στην Πάρο. Σε αυτή την υπόθεση ήταν η μητέρα του κοριτσιού που προσέφυγε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο διεκδικώντας αποζημίωση, λόγω ηθικής βλάβης για τη ζημία που υπέστη από τον βαρύτατο τραυματισμό της. «Διαμαρτύρομαι επειδή η Μυρτώ χτυπήθηκε άδικα και δεν της έχει φερθεί το ελληνικό κράτος, όπως έπρεπε, και μας έχουν αφήσει στην τύχη μας», ήταν τα λόγια της Μαρίας Κοτρώτσου, μητέρας της 23χρονης Μυρτούς έξω από το Συμβούλιο της Επικρατείας.