Μινιόν – Βγαίνει στο σφυρί το ιστορικό πολυκατάστημα

Σε πλειστηριασμό βγαίνει τις επόμενες ημέρες το μεγάλο κτίριο που καταλαμβάνει το οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Πατησίων, Σατωβριάνδου, Βερανζέρου και Δώρου, στο οποίο κάποτε στεγαζόταν το ιστορικό πολυκατάστημα Μινιόν.

Μέσω γνωστού κτηματομεσιτικού γραφείου ο διαγωνισμός πώλησης για το κτίριο άνω των 20.000 τ.μ. αναμένεται να διενεργηθεί εντός του Νοεμβρίου.

Το κτίριο που παραμένει κλειστό σχεδόν 3 δεκαετίες, άλλαξε αρκετές φορές ιδιοκτήτη για να περάσει στα χέρια των Κουτσολιούτσων και στην Folli-Follie.

Το ελάχιστο τίμημα εκκίνησης πλειστηριασμού του ακινήτου, σύμφωνα με πληροφορίες είναι 25 εκατ. ευρώ.

Να σημειωθεί πάντως ότι παλαιότερα ορισμένες εκκρεμότητες, όπως την ύπαρξη κάποιων συνιδιοκτητών σε κάποια μέρη του κτιρίου, είχαν σταθεί εμπόδιο στα σχέδια αξιοποίησής του.

Ελεύθερο βαρών

Tο άλλοτε «μεγαλύτερο μεγάλο κατάστημα» παραμένει χωρίς βάρη και συμπεριλαμβάνεται στις εξασφαλίσεις της εταιρείας Arena Investors προκειμένου η τελευταία να παράσχει ενδιάμεση χρηματοδότηση 13 εκατ. ευρώ στη Folli-Follie στο πλαίσιο της συμφωνίας εξυγίανσης με τους πιστωτές ομολογιούχους της.

Μέχρι σήμερα πάντως, λόγω των εμποδίων που βάζει η οικογένεια Κουτσολιούτσου, η συμφωνία εξυγίανσης της Folli-Follie δεν έχει ολοκληρωθεί.

Από τον Γιάννη Γεωργακά και τον Άγγελο Σεραφειμίδη, στην οικογένεια Φάις και στους Κουτσολιούτσους

Η ιστορία του Μινιόν έχει ταυτιστεί με τη νεότερη οικονομική και κοινωνική ιστορία της Αθήνας.

Αν και ξεκίνησε το 1934 ως περίπτερο από τον τετραπέρατο πλην απένταρο Γιάννη Γεωργακά μαζί με τον Άγγελο Σεραφειμίδη, την δεκαετία του ’50 και έπειτα εξελίσσεται σταδιακά σε σημείο αναφοράς ως το μοναδικό ελληνικό πολυκατάστημα με 120.000 είδη και 1.000 άτομα προσωπικό. Δηλαδή κάτι σαν το Harrod’s, στο Λονδίνο, αλλά πολύ πιο γραφικό, πολύ πιο οικογενειακό, που τα Χριστούγεννα γινόταν ο ονειρεμένος τόπος των παιδιών.

Κατά τη δεκαετία του ’70, το Μινιόν ήταν σύγχρονο πολυκατάστημα, που κατατάχθηκε ενδέκατο σε μέγεθος με βάση τις πωλήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, με ετήσιο κύκλο εργασιών της τάξεως του ενός δισ. δραχμών (2,9 εκατ. ευρώ).

Ο Γιάννης Γεωργακάς, ιδιοκτήτης του δεκαώροφου εμβληματικού κτιρίου, που διέθετε από συλλογές ρούχων, είδη σπιτιού και παιχνίδια μέχρι σουπερμάρκετ, γραφείο ταξιδίων, κομμωτήριο, καφετέρια – εστιατόριο και αυτοκίνητα, είδε τον κόπο του να καίγεται έξι ημέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1980.

Οι περισσότερες δυνάμεις της Πυροσβεστικής κατευθύνθηκαν στο κατάστημα «Κατράντζος» που καιγόταν συγχρόνως χωρίς να καταφέρουν να σώσουν ούτε αυτό.

Ήταν η αρχή μιας σειράς εμπρησμών στα περισσότερα μεγάλα καταστήματα εκείνης της εποχής. Κανείς ένοχος δεν βρέθηκε ποτέ.

Από την φωτιά διασώθηκε μόνον ο σκελετός του εμπορικού κτιρίου που ήταν το πρώτο, το οποίο χρησιμοποίησε εσωτερικές κυλιόμενες σκάλες και από τα πρώτα με κλιματισμό.

Με δάνεια αποκαταστάθηκαν οι ζημιές και το Μινιόν επαναλειτούργησε. Η ανάπτυξη όμως υπήρξε πρόσκαιρη και το 1983 το «Μινιόν» αναγκαστικά πέρασε στην κατηγορία των προβληματικών επιχειρήσεων.

Το 1991, ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων προκήρυξε διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας με τον Γ, Γεωργακά μαζί με τους Ν. Βερνίκο και Λ. Ησαϊάδη να επανακτά τον έλεγχο του πολυκαταστήματος. Τελικά το 1998 χρεοκόπησε οριστικά, ενώ ήδη από το 1992 ο Γεωργακάς είχε αποχωρήσει από την επιχείρηση, πουλώντας τις μετοχές του στους δύο συνεταίρους του.

Το 2000, ο επιχειρηματίας Σ. Τζιούφας, που είχε την εισαγωγική εταιρεία ρούχων Connection ΑΕΒΕ, προχώρησε σε στρατηγική συμφωνία με την Elmec Sport για την εξαγορά της εταιρείας Ηπειρωτική Εμπορική, η οποία είχε τον έλεγχο του Μινιόν και την επαναλειτουργία του πολυκαταστήματος. Η πτώχευση όμως της Connection έφερε τελικώς στα χέρια της Elmec την Ηπειρωτική το 2002.

Ωστόσο, η Elmec Sports πουλήθηκε στον όμιλο Folli Follie, που επίσης είχε αρχικά μεγάλα σχέδια επαναλειτουργίας του πολυκαταστήματος.

Τα σχέδια Κουτσολιούτσων της Folli Follie, του τελευταίου ιδιοκτήτη του θρυλικού κτιρίου, έλαβαν τέλος όταν ο Γκάμπριελ Γκρέγκο της Quintessential Capital Management τον Μάιο του 2018 έκανε τις αποκαλύψεις για τις εικονικές πωλήσεις και τα ανύπαρκτα κέρδη του αμαρτωλού ομίλου.

Η μετεγκατάσταση του υπουργείου Περιβάλλοντος που δεν έγινε ποτέ
Σιωπηλό και κυρίως άδοξο τέλος είχε και το μεγαλόπνοο σχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος να μετακομίσει στο κτίριο που στεγαζόταν το Μινιόν.

Παρ’ ότι όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία, το 2012, περίσσευαν οι τυμπανοκρουσίες, υπήρξε διάσταση απόψεων του υπουργείου με τον ιδιοκτήτη του Μινιόν, τον όμιλο Κουτσολιούτσου. H συμφωνία δεν υπογράφτηκε ποτέ διότι αρχικά υπήρξαν νομικά προβλήματα και στη συνέχεια προβληματισμός σχετικά με την αρχιτεκτονική πρόταση.

Τότε το μηνιαίο μίσθωμα στο κτίριο του Μινιόν είχε οριστεί σε 180.000 ευρώ.

H νύχτα του εμπρησμού

Είχαν γράψει τα «ΝΕΑ» τον περασμένο Δεκέμβριο:

«Δεκέμβριος 1980, Παρασκευή 19 του μηνός, 3 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα. Το τηλέφωνό μου χτυπά μέσα στη νύχτα. Η φωνή στο σύρμα κραυγή. Το ΜΙΝΙΟΝ έπιασε φωτιά, το ΜΙΝΙΟΝ καίγεται. Τρέξτε», αφηγείται ο πατέρας του ΜΙΝΙΟΝ στο βιβλίο του «Γεωργακάς, η ιστορία μιας ζωής, ΜΙΝΙΟΝ, η ιστορία ενός πολυκαταστήματος». «Οσο πλησιάζαμε, το κόκκινο της φωτιάς δέσποζε πάνω από την Ομόνοια και οι καπνοί εκτινάσσονταν σαν από χίλια φουγάρα καραβιών ταυτόχρονα.

Οταν επιτέλους ορμήσαμε στην Πατησίων, να τες οι φλόγες μπροστά μας. Μεγάλες, ανελέητες που όλο και πλήθαιναν. Εκαιγαν το ΜΙΝΙΟΝ, τον ιδρώτα μου, τους αγώνες μου, όλα μου τα όνειρα». Από κοντά έτρεξαν και αρκετοί από τους 1.000 εργαζομένους του πολυκαταστήματος που ο ίδιος αποκαλούσε «παιδιά του». Ο Βασίλης Μπυρίτης, ένα από τα αγαπημένα του «παιδιά», διακοσμητής και στη συνέχεια διευθυντής καταστήματος, μιλά στα «ΝΕΑ» για εκείνη τη νύχτα.

«»Πήρε φωτιά το ΜΙΝΙΟΝ», μια φωνή στη γραμμή. Αμέσως φύγαμε για εκεί με τη γυναίκα μου. Καθ’ οδόν ο ταξιτζής μάς το επιβεβαίωσε. Η φωτιά έγλειφε τον ουρανό, είχε κατέβει κόσμος, πολλά παιδιά του ΜΙΝΙΟΝ. Θυμάμαι τον Γεωργακά να κοιτάζει βουβός και τη σύζυγό του Αμαλία στο πλευρό του να κλαίει. Δικά τους παιδιά δεν είχαν, το έργο μιας ζωής τυλιγόταν στις φλόγες. Ολοι πονούσαμε, ήταν και η δική μας ζωή μέσα εκεί. Ηταν το δεύτερο σπίτι μου. Ο κόσμος ένιωθε ότι κάηκε το δικό του κατάστημα. Δεν υπήρχαν Χριστούγεννα χωρίς ΜΙΝΙΟΝ» περιγράφει συγκινημένος ο 75χρονος σήμερα Β. Μπυρίτης που έπιασε δουλειά το ’72 στο «μεγαλύτερο μεγάλο πολυκατάστημα» ή, όπως λέει ο ίδιος, «σε μια επιχείρηση – πρότυπο, ευρωπαϊκών προδιαγραφών με ελληνική ζεστασιά».

Κόπηκε η χαρά μας

Εκείνο τον Δεκέμβριο μαζί με το ΜΙΝΙΟΝ κάηκαν τα Χριστούγεννα. Και μαζί τους όλες οι εποχές. Το πολυκατάστημα στην Πατησίων και Δώρου σηματοδοτούσε με τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και τις πρωτοποριακές βιτρίνες του την εναλλαγή των εποχών για ένα καταναλωτικό κοινό που βγαίνοντας από τη δικτατορία έτρεχε πρωί – βράδυ να τα τακτοποιήσει όλα, να βρει μια δουλειά, να πάρει επιτέλους μια ανάσα. Μέσα σε ένα τοπίο φτωχικό, χωρίς στολισμούς και δέντρο στην Πλατεία Συντάγματος, μια μεσοαστική τάξη στα σπάργανα περίμενε τις γιορτές ανυπομονώντας να φωτιστεί το ΜΙΝΙΟΝ. «Για εμάς ήταν το εμπορικό κέντρο της Αθήνας, εκεί πηγαίναμε όλοι, είχε τα πάντα. Και προσιτές τιμές. Αυτό το πρωί το θυμάμαι σαν να έχουμε πένθος, σαν να κόπηκε η επαφή μας με τη χαρά», θυμάται η Αγγελική Δ., ιδιωτική υπάλληλος στη γειτονιά του ΜΙΝΙΟΝ, τότε που η ζωή «συνέβαινε» στην Πατησίων.

Το ΜΙΝΙΟΝ ήταν στημένο στην πόλη σαν τη θεά Εστία, γύρω από τη θαλπωρή του συγκεντρώνονταν όλοι. Σημείο αναφοράς των φυλών της Αθήνας που κατέφθαναν από παντού για να θαυμάσουν οικογενειακώς το πιο σύγχρονο αξιοθέατο της πρωτεύουσας. Ο ιδιοκτήτης του, έχοντας ξεκινήσει απένταρος για να φτάσει να γίνει ο βασιλιάς του retail της Ελλάδας, ενσάρκωνε τέλεια το αμερικανικό όνειρο, κομμένο και ραμμένο όμως στα ελληνικά μέτρα. Κατάφερε έτσι να πείσει τις Ελληνίδες και τους Ελληνες να χαίρονται τα ψώνια, να μην κάνουν «παζάρια» στις τιμές, να πληρώνουν με άτοκες δόσεις, να παρακολουθούν επιδείξεις μόδας, να ανεβοκατεβαίνουν κυλιόμενες σκάλες όπως στην Ευρώπη και την Αμερική, ενώ τους χάρισε έναν ολόκληρο όροφο για να παίζουν τα παιδιά τους.

Στον 8ο του ΜΙΝΙΟΝ οι παιδικές φαντασιώσεις ζωντάνευαν: θεατρικά με δημοφιλείς καλλιτέχνες, λούνα παρκ, παραμυθένια τοπία με δάση, αληθινά ζώα και λίμνες προετοιμάζονταν εβδομάδες από διακοσμητές και τεχνικούς. Τα παιδιά γνώριζαν από κοντά τον Ταρζάν, τη Χιονάτη και τους Επτά Νάνους και φυσικά τον Αγιο Βασίλη που τα περίμενε στον θρόνο του για την καθιερωμένη πολαρόιντ φωτογραφία, ενθύμιο φυλαγμένο ως κόρην οφθαλμού. «Στην παρέλαση το ’89 είχε κλείσει όλη η Αθήνα. Μια ανοιχτή λιμουζίνα ΜΙΝΙΟΝ, από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, με τρεις φιλαρμονικές, μαζορέτες και οχήματα που μοίραζαν σοκολατάκια, μετέφερε τον Αγιο Βασίλη μέχρι την Πατησίων», θυμάται ο Β. Μπυρίτης.

Το περίπτερο στα Χαυτεία

Ο Ιωάννης Γεωργακάς, έχοντας ξεκινήσει από ένα κυριολεκτικά «μινιόν» περίπτερο στα Χαυτεία για να φτάσει στο δεκαώροφο συγκρότημα με τζίρους δισεκατομμυρίων, ήταν ο τέλειος εργοδότης. Χρηματοδοτούσε ταξίδια με μόνο αντάλλαγμα να φέρει πίσω ο καθένας μια αναφορά με ό,τι του έκανε εντύπωση από τα μαγαζιά της Ευρώπης. Οργάνωνε εκπαιδευτικά σεμινάρια ή έστελνε στελέχη να φέρουν ιδέες από το Harrods και το Macy’s. Και έδινε πριμ σε όποιον έκοβε το κάπνισμα. Πίσω από την επιτυχία κρυβόταν πολλή δουλειά, μια ομάδα ανθρώπων που δούλευε σαν καλοκουρδισμένο ρολόι κι ένας ηγέτης ορθολογιστής. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Β. Μπυρίτης, «ξεπερνούσε όλα τα εμπόδια για να πετύχει τον στόχο του που δεν ήταν να πλουτίσει αλλά να αναπτυχθεί το ΜΙΝΙΟΝ και μαζί του κι εμείς και οι πελάτες».

Το ΜΙΝΙΟΝ, μετατρέποντας τα ψώνια σε μια ολοκληρωμένη εμπειρία, έμαθε σε μικρούς και μεγάλους να χαίρονται την κάθε μέρα σαν να ‘ναι γιορτή. Οι άνθρωποι έκαναν ουρές για να μπουν στο κατάστημα. Σουπερμάρκετ, χασάπικο, γραφείο ταξιδίων, κομμωτήριο συνυπήρχαν με ρούχα, παιχνίδια, αυτοκίνητα και το καφέ – εστιατόριο στον 9ο. Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, η Αμαλία Γεωργακά συναντά «τα παιδιά της», τους υπαλλήλους του ΜΙΝΙΟΝ. Οπως συνηθίζουν οι οικογένειες να σμίγουν στις γιορτές, προσπαθεί κι εκείνη να κρατήσει ζωντανό το πνεύμα της επιχείρησης: μια μεγάλη οικογένεια με σπίτι το ΜΙΝΙΟΝ.