Κινδυνεύουν τα συστήματα υγείας από το αυξανόμενο κόστος της περίθαλψης

Ζοφερό διαφαίνεται το μέλλον της υγείας διεθνώς, καθώς ο ρυθμός αύξησης των δαπανών είναι μεγαλύτερος από την ανάπτυξη του ΑΕΠ των χωρών.

Την ίδια στιγμή, η πανδημία αποκάλυψε τις υστερήσεις και τις στρεβλώσεις του υγειονομικού τομέα διαχρονικά.

Διαπιστώσαμε ότι τα πήγαμε καλά με το lockdown  και την οργάνωση των εμβολιασμών, όμως δεν πήγαμε τόσο καλά σε ότι αφορά τη ζήτηση, δηλαδή την συμπεριφορά των επαγγελματιών υγείας και των πολιτών. Έλειψαν η πολιτική επικοινωνίας και η κοινωνική δράση, στοιχεία που απαιτούν οι τεχνικές δημόσιας υγείας, ώστε να ανταπεξέλθουμε σε αυτό που επιτάσσει η συγκυρία.

Αποκάλυψε επίσης φτώχεια στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας και στρεβλή αποδοτικότητα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και έδειξε ότι αυτοί πρέπει να είναι οι κύριοι πυλώνεε από δω και μπρος.

Τα παραπάνω τόνισε ο ομ. καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος, κλείνοντας το συνέδριο Healthworld που οργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Αθήνα.

Ο κ. Κυριόπουλος, υπογράμμισε την δραματική μείωση των δαπανών υγείας στα 14,5 δισ. ευρώ από 22,5 δισ. ευρώ πριν την κρίση, επισημαίνοντας πως με 8 δισ. ευρώ λιγότερα το σύστημα υγείας πρέπει να επιτελέσει μεγαλύτερο έργο λόγω και της αύξησης των αναγκών ταυτόχρονα με την άνοδο του κόστους των υγειονομικών υπηρεσιών.

Πρότεινε συνεπώς, τη διεύρυνση της χρηματοδοτικής βάσης του συστήματος υγείας, και τη συναίνεση των προμηθευτών και των ασθενών για την ανεύρεση αποδοτικότερων λύσεων. «Διαφορετικά το μέλλον διαγράφεται ζοφερό», είπε και αναφέρθηκε στο βιβλίο του Βίκτορ Χιούτζ του 1985 που πραγματευόμενο τα συστήματα υγείας κατέληγε στο «Ποιός θα ζήσει».

 Καταστροφικές δαπάνες

Στις καταστροφικές δαπάνες των απευθείας πληρωμών στη χώρα μας, στάθηκε και ο ομ. καθηγητής του ΕΚΠΑ Γιάννης Υφαντόπουλος, επισημαίνοντας πως  στα έτη 2009-2019 στη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας, παρατηρήθηκε μείωση 44% στη δημόσια δαπάνη υγείας, μειωση 23% στην ιδιωτική δαπάνη απευθείας πληρωμών και αύξηση κατά 47% στην ιδιωτική ασφάλιση.

Οι ιδιωτικές ασφάλειες την ίδια περίοδο, έφτασαν από 2,2% στο 5%.

Παρόλα αυτά, το δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας μας, είναι το σύστημα με τις υψηλότερες ιδιωτικές πληρωμές, πάνω και από τις ΗΠΑ, και μάλιστα πρόκειται για απευθείας πληρωμές και όχι μέσω ιδιωτικής ασφάλισης, με αποτέλεσμα καταστροφικές δαπάνες για τα νοικοκυριά που στερούνται βασικές ανάγκες (γάλα, διατροφή κλπ), προκειμένου να αγοράσουν υπηρεσίες υγείας.

Πρωτιά έχει η χώρα μας και στην αδυναμία κάλυψης των αναγκών των ασθενών, πολύ περισσότερο, στο φτωχότερο 20% του πληθυσμού, επεσήμανε ο Ηλίας Κυριόπουλος, από το London School of Economics, ακόμη και στην εξωνοσοκομειακή περίθαλψη. Σημείωσε όμως, ότι μόνο σε 23 χώρες διεθνώς η ιδιωτική ασφάλιση έχει ποσοστό μεγαλύτερο του 10%. Χαμηλότερα του 10% έχουν η Γαλλία, Ν. Αφρική, Ισραήλ, Καναδάς, χώρες όπου είναι θεσμοθετημένη η συμβολή της ιδιωτικής ασφάλισης.

Ιδιωτική ασφάλιση

Από την πλευρά της η Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών κ. Μαργαρίτα Αντωνάκη, επεσήμανε πως από τα 14,5 δισ. δαπανών υγείας, τα 5,7 δισ. ευρώ είναι ιδιωτικές πληρωμές των πολιτών. Από αυτά, μόνο τα 672 εκατ. ευρώ είναι μέσω ιδιωτικής ασφάλειας, ενώ τα υπόλοιπα διατίθενται απευθείας από τα νοικοκυριά, τα οποία δαπανούν το 7,1% του εισοδήματος τους για ιατρικές υπηρεσίες. Μάλιστα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη τα έτη 2009-2018 υποχώρησε κατά 41,4% όταν στις άλλες χώρες βλέπαμε αύξηση. Πρότεινε τη θεσμική ένταξη της ιδιωτικής ασφάλισης στο σύστημα υγείας, ως συμπληρωματικής, προκειμένου να αποφεύγονται τόσο οι καταστροφικές δαπάνες, αλλά και για να μειωθούν οι ανισότητες πρόσβασης στο σύστημα υγείας.

Προμήθειες

Διαγωνιστικές διαδικασίες  600 εκατ. ευρώ έχουν υλοποιηθεί μέχρι στιγμής στα νοσοκομεία, και η διοίκηση της ΕΚΑΠΥ προσβλέπει σε βελτίωση των διαδικασιών απο΄το 2022 και στη συνέχεια.

Ο πρόεδρος της ΕΚΑΠΥ Δήμος Μπαρτσώκας, διαπίστωσε έλλειψη γνώσης του δημόσιου τομέα στις διαγωνιστικές διαδικασίες προμηθειών, με αποτέλεσμα την εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά και την συνεργασία με τους προμηθευτές για την σωστότερη έκβαση των προμηθειών στα νοσοκομεία, με την εισαγωγή και ποιοτικών χαρακτηριστικών. Ήδη σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα έχουν τεθεί οι πρώτες ποιοτικές προδιαγραφές για το 50% των προϊόντων που προμηθεύονται τα νοσοκομεία.

Επισημαίνοντας ότι οι παθογένειες του συστήματος δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη, ανέφερε ότι το 90% των διαγωνισμών που έχουν γίνει αφορούν προμήθειες κάτω των 20.000 άρα αφορούν απευθείας αναθέσεις, οι οποίες χρειάζονται πάνω από 5 μήνες για νομιμοποίηση και άλλους 3 μήνες για πληρωμή, γεγονός που προκαλεί τεράστιο χρηματοοικονομικό κόστος στους προμηθευτές.